In maart 2025 werd het Extended Fund Facility-programma van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), dat in 2021 van start ging, formeel afgerond. Volgens het IMF heeft Suriname aanzienlijke vooruitgang geboekt: de economie groeit met circa 3%, de inflatie is gedaald, de overheidsschuld is afgenomen, en de Centrale Bank van Suriname (CBvS) is institutioneel en financieel versterkt. Bovendien kreeg Suriname opnieuw toegang tot de internationale kapitaalmarkten en wist het land zijn buitenlandse schulden succesvol te herschikken.

Het IMF-programma omvatte een reeks ingrijpende hervormingen, waaronder:

-De afbouw van brandstofsubsidies en gedeeltelijke correcties op de nutsvoorzieningstarieven;

-Invoering van een nieuwe aanbestedingswet en een vernieuwde begrotingswet;

-Herkapitalisatie van de CBvS en publicatie van achterstallige jaarverslagen;

-Implementatie van de wet op de BTW en de nieuwe Centrale Bankwet;

-Beoordeling van de vermogenskwaliteit van commerciële banken;

-Versterking van het kader voor anti-witwasbeleid (AML/CFT).

Niet alle doelstellingen gehaald

Toch zijn enkele kernpunten, met name op het gebied van goed bestuur en transparantie, niet gerealiseerd. Zo is bijvoorbeeld de verplichte openbaarmaking van vermogens van politiek prominente personen nog steeds niet ingevoerd.

Aanbevelingen van SEOB: vervolg vereist, met focus op institutie-opbouw

Volgens het Sociaal Economisch Ontwikkelingsbureau (SEOB) is een vervolg op het IMF-programma noodzakelijk om de fundamenten van de economie te consolideren en toekomstige inflatieschokken te voorkomen. SEOB pleit voor een verschuiving van directe ingrepen naar structurele versterking van instituties. Essentiële aanbevelingen zijn onder meer:

1. Versterking van instituties

Modernisering van beleid en wetgeving, capaciteitsopbouw en verzelfstandiging van overheidsinstellingen zoals de CBvS, Douane, Financiën en Planning, CLAD, Rekenkamer en het Algemeen Bureau voor de Statistiek. SEOB dringt aan op het verzelfstandigen van de Belastingdienst voor stabiele overheidsinkomsten.

2. Goed bestuur en integriteit

-Herstructurering of transparante privatisering van verlieslatende staatsbedrijven.

-Oprichting van een nationaal AML/CFT-instituut.

-Strikte uitvoering van de anti-corruptiewet en aanbestedingswet.

3. Duurzaam begrotingsbeleid

-Verbreding van de belastinggrondslag;

-Gerichte investeringen in onderwijs, gezondheidszorg en infrastructuur;

-Rationalisatie van het ambtenarenapparaat;

-Verlaging van de schuldquote;

-Operationalisering van het Spaar- en Stabilisatiefonds, met heldere governance en ‘ringfencing’-kaders.

4. Sterk monetair beleid en kapitaalmarktontwikkeling

-Overstap van monetary targeting naar interest rate/inflation targeting;

-Ontwikkeling van een efficiënte geld- en kapitaalmarkt;

-Modernisering van het betalingsverkeer.

5. Sociale inclusie en stabiliteit

SEOB waarschuwt dat sociaal beleid moet worden hervormd voor meer effectiviteit. Ondersteuning moet gericht zijn op kwetsbare groepen, met programma’s die maatschappelijke participatie en inclusiviteit bevorderen.

Tot slot benadrukt SEOB dat de offers van de samenleving tijdens het IMF-programma niet tevergeefs mogen zijn. De komende jaren moeten in het teken staan van consolidatie, verantwoord beleid en institutionele duurzaamheid – om zo te voorkomen dat toekomstige economische opbrengsten, zoals uit olie, opnieuw leiden tot instabiliteit of ongelijkheid.