INGEZONDEN - Sommige mensen, lees ook politici, kunnen zichzelf op magische wijze ontzien van alle verantwoordelijkheid voor hun gedrag en emoties. Zij geven alles en iedereen de schuld van wat er is gebeurd, vinden zichzelf schuldloos, en nemen hun toevlucht tot zeuren en klagen over hoe moeilijk het was om hun taken uit te voeren. Zij hebben overal excuses voor. Als de dingen niet gaan zoals zij willen of als iemand hen ter verantwoording wil roepen, dan halen ze wraakzuchtig uit, alsof het de schuld van anderen is dat zij in de problemen zijn gekomen.
Dit fenomeen zien we terug bij vele leden van deze regering de afgelopen 5 jaar. Het ene politieke schandaal volgt het andere op in een tempo dat bijna niet bij te houden is, maar er wordt weinig verantwoordelijkheid over afgelegd, ook niet via presidentiële commissies.
Enkele voorbeelden die voor zich spreken:
Volgens deze regering is het de schuld van de vorige regering dat het economisch slecht is gegaan deze regeringsperiode, maar dat zij nu, net voor de verkiezingen, de economie op orde hebben. Ze voelen zichzelf schuldloos over hun eigen beleid en kloppen met onwaarheden zichzelf op de borst.
Via grote billboards gaat deze regering schuldloos de waarheid manipuleren dat zij de inflatie omlaag hebben gebracht. Inflatie betekent de gemiddelde prijsstijging van de goederen en diensten die consumenten kopen. Deze week zijn zelfs nog de prijzen van goederen gestegen door de zoveelste koersstijging in de afgelopen 5 jaar. Alle basisvoorzieningen zoals voeding, benzine, elektriciteit, water en ziektekosten zijn rond de 650% duurder geworden. Een kleine vergoeding voor studenten, betaald door het IMF, voor ouderen, voor gehandicapten en ambtenaren, gaat niet helpen om van overleven naar leven te gaan. Vaak zien we ook nog dat maar een kleine groep die sociale vergoedingen krijgt. Kinderbijslag voor particulieren en binnenlandbewoners schijnt ook al 5 jaar niet uitbetaald te zijn.
Een feit is dat zonder echte koopkrachtversterking van het gehele volk je de economie niet kunt verbeteren. Daarmee zijn de regeringszorgtaken die de mensenrechten eisen verwaarloosd, en dat tast de veiligheid van vele burgers aan.
President Santokhi prees afgelopen donderdag de brandweer voor hun inzet. Terecht, als je weet dat het equipment van de brandweer niet voldoet aan diverse eisen. Hij voelt zich schuldloos voor het tekort aan effectief materieel, veiligheidsuitrusting, het ontbreken van de juiste vaardigheden bij brandweerofficieren en te weinig geld voor het onderhoud van brandweervoertuigen, pompen, waterslangen, opslagsystemen en communicatiesystemen. Zeker als je weet dat twee essentiële watertanks op het terrein van de brandweer inactief waren. De regering heeft geen verantwoordelijkheid genomen, waar de president eindverantwoordelijke voor is, voor deze zorgtaak en doet alsof het niets met hun inzet te maken heeft gehad wat afgelopen donderdag in de binnenstad is gebeurd. De veiligheid van het volk wordt hiermee ernstig aangetast, en dat is de waarheid.
De rechtbank veroordeelde in april jl. een corrupte aanbesteding van het Ministerie van Openbare Werken en gebood onmiddellijk de werkzaamheden stop te zetten. De president deed voorkomen alsof hij deze werken opschortte, omdat hierover maatschappelijke bezorgdheid was ontstaan. Hij nam geen verantwoordelijkheid voor de corrupte handelingen, maar gaf deze keer het volk de schuld. De minister van Openbare Werken komt na de uitspraak van de rechter over zijn eigen handelen naar buiten met de mededeling dat er corruptie is gepleegd bij alle bruggen die zijn gebouwd door de vorige regeringen, om eigen corruptie te verbloemen zonder feiten of aanklachten hierover te kunnen benoemen. Minister Mathoera geeft schuldloos aan niet op de hoogte te zijn van deze corruptie. Daarbij loopt de regering voorbij aan het feit dat er een strafklacht is ingediend van regeringscorruptie bij de pg, die het nodig acht een onderzoek in te stellen omdat de Comptabiliteitswet en de Wet op de Begroting niet waren nageleefd, de staat is benadeeld om bepaalde ondernemers te bevoordelen met absurd hoge fees en nadelige contracten. Een beslissing die is genomen in een Regeringsraadvergadering met schriftelijke toestemming van de president en een missive van de ministers in okt 2022. Schuldloos geeft deze regering anderen de schuld om eigen corrupte praktijken te verbloemen. Corruptie kost veel geld en daarmee stagneert het de economische groei, en dat is een waar feit.
Douane onderschept hoeveelheid goud in privévliegtuig. De minister van Financiën geeft schuldloos aan dat daarvoor wel een vergunning was verleend om het Surinaamse goud de grens over te brengen. Vragen die daarbij horen: door wie, voor wie, hoeveel kilo goud en waar ging het naartoe? Daarover wil de minister geen verantwoordelijkheid afleggen. Dit Surinaamse goud zou toch eigenlijk op de Centrale Bank van Suriname gezet behoren te worden. Moet de regering in het geheim leningen afbetalen? Of hebben zij het goud verkocht en weten we niet waar dat geld naartoe is gegaan?
Dan spreken we nog maar niet over regeringsverantwoordelijkheden m.b.t. de landgrenzen om het gebied Tigri te behouden voor Suriname, of over “Plan West” waar de Tweede Kamer meer over weet dan ons eigen DNA, waarvoor duizenden hectare landbouwgrond aan buitenlanders wordt uitgegeven op een manier waar je versteld van staat, of over het afstoten van staatsbedrijven die Suriname hard nodig heeft om haar staatsinkomen te behouden.
De verantwoordelijkheden die een regering heeft te nemen ten opzichte van de democratie worden ook systematisch afgebroken. De RvM, onder leiding van de vicepresident, is het controlerend orgaan voor beleidsbeslissingen die de president neemt in een democratie. Op 13 juli 2023 heeft via een staatsbesluit de regeringsvergadering net zoveel verantwoordelijkheden gekregen als de RvM. Nu wordt het op de website van het Gouvernement een Regeringsraadvergadering genoemd, iets om over na te denken. Zou in zo’n vergadering alleen de president al zijn besluiten kunnen nemen, omdat hij alleen mag tekenen volgens dit staatsbesluit voor elke beleidsbeslissing? Daarnaast heeft zo de president alle ministers onder controle, omdat hij alleen bevoegd is om ministers aan te nemen en te ontslaan. Kunnen de ministers dan hun controlerende taak nog uitvoeren die zij wel hadden via de RvM?
Via de RvM of Regeringsvergadering (RRV) moet een regeringsbesluit getoetst worden door DNA, Staatsraad en Rekenkamer, maar deze procedures worden niet zo zorgvuldig genomen zoals het hoort. DNA-leden gaven al eerder aan hun controlerende taak niet goed uit te kunnen voeren. In mei 2022 gaf de oppositie in een aparte persconferentie aan dat de VHP-fractie enorme druk legt op de leiding van het parlement door de oppositie weinig spreektijd te geven. De oppositie heeft hierover zelfs een klacht ingediend bij het Internationale Parlementaire Instituut (IPI). De klacht heeft geen verbetering gebracht anno 2025. De oppositie heeft zelfs een motie van wantrouwen tegen deze regering ingediend in april 2024, maar deze wordt door de DNA-voorzitter niet op de agenda geplaatst tot nu toe. Daarnaast bemoeit de regering zich met de uitvoering van de PG en is de onafhankelijke rechtsstaat niet meer voor iedereen een feit. Dan weet je dat de democratie echt is overleden.
Uit deze voorbeelden kun je echt concluderen dat deze regering weinig verantwoordelijkheid aflegt die democratisch vereist is. Dat zij de zorgtaken, die de mensenrechten eisen om het volk te beschermen, vaak naast zich neerleggen. En dat de politieke waarheid moeilijk te achterhalen is door de hoeveelheid desinformatie, vooral over de economie, waardoor het volk tegenstrijdige berichtgeving krijgt.
Daaruit kun je niet anders concluderen dan dat de vrijheid, veiligheid, maatschappelijke rust en het welzijn van vele burgers ernstig is aangetast. Daarnaast is de democratie zowat verdwenen en staat de soevereiniteit van Suriname op het spel. Stem bewust 2025.
Marie-Louise Vissers
Advies, consultatie en politiek development bureau Mawini