‘Wat we zijn komen aantreffen, is een tekort.’ Woorden van de minister van Financiën en Planning Adelien Wijnerman tijdens een vraaggesprek met de Communicatie Dienst Suriname (CDS). Het was midden juli 2025 toen zij het roer op het ministerie overnam van haar voorganger Stanley Raghoebarsing.

‘Iedereen weet dat aan het eind van de maand juli, behalve de salarissen, ook de vakantie-uitkeringen voor de ambtenaren betaald moesten worden. We moesten zoeken naar geld om dat te betalen, er was een tekort,’ geeft de bewindsvrouw mee. Behalve dat tekort was er nog sprake van openstaande rekeningen. Namelijk: zaken zijn besteld, personen hebben diensten verleend, maar ze zijn nog niet uitbetaald. Niet alleen over het jaar 2025 maar over jaren ervoor. “De openstaande rekeningen dateren vanaf 2022. Vanaf 2022 zijn er personen die nog geld moesten krijgen van de overheid. Het betreft een bedrag in miljarden, bijna meer dan SRD 7 miljard”, zegt de minister.

De situatie die ze op het ministerie aantrof typeert ze als ‘nijpend.’ Blijkt dat behalve het tekort en de openstaande rekeningen, ook zij de rekeningen met betrekking tot de vrije, geheime en algemene verkiezingen moest betalen. De Financiën-minister geeft aan dat het haar enigszins is gelukt de betalingen te plegen de afgelopen tijd. Echter, het tekort blijft. Het ministerie beschikt niet over voldoende middelen om alle openstaande rekeningen te betalen. Het ministerie raakt naast de lopende uitgaven geconfronteerd met ‘nieuwe uitgaven.’ Met nieuwe uitgaven bedoelt ze geenszins nieuwe projecten maar de dagelijkse uitgaven waaronder de vaste lasten. De situatie zou niet veel beter zijn geworden nu.

‘We gaan verantwoord lenen’

De vorige regering had een International Monetair Fonds, IMF-programma lopen, dat in maart, twee maanden voor de verkiezingen, is afgelopen. Dit programma ging gepaard met voorwaarden gesteld door het IMF, namelijk het afschaffen van de subsidie bij de nutsvoorzieningen. Met als gevolg dat de samenleving werd opgescheept met verhogingen voor stoom- en waterverbruik. Tegen deze achtergrond heeft de huidige regering ervoor gekozen zich direct in zee te begeven met het IMF middels een programma. ‘We gaan die mensen niet nog zwaarder belasten,’ luidde het standpunt van president Jennifer Geerlings-Simons.

Deze regering heeft wel een relatie met het IMF; dit beperkt zich tot assistentie in financiën, maar geen geld lenen onder condities. ‘We gaan verantwoord lenen,’ benadrukt de Financiën-minister. ‘We gaan geen geld lenen om feest te vieren en eten te kopen.’ De lening zal slechts bedoeld zijn om de onderwijssector, de infrastructuur en de gezondheidssector op peil te helpen brengen.

Ministerie Financiën heeft Hakrinkbank moeten terugbetalen

Heel frappant is dat de vorige regering gelden had geleend bij de Hakrinkbank om de senioren, elk een bedrag van USD 750 (check of het SRD of USD is) uit te keren, onder de noemer van Royalties voor Iedereen, RVI. Zowel pasgeboren baby’s als peuters, kleuters, tieners, jong-volwassenen, volwassenen en senioren waren in de gelegenheid gesteld zich te registreren voor het RVI.

Volgens bewoordingen van de toenmalige president Chandrikapersad Santokhi betreft het gelden die verkregen zouden worden uit de olie- en gasindustrie die over enkele jaren van de grond zullen komen. ‘Geld dat nog niet verdiend is,’ reageert minister Wijnerman onthutst. Bij haar aantreden is ze erachter gekomen dat de toenmalige regering het geld had geleend bij de Hakrinkbank om te voldoen aan de RVI-uitkering van tientallen senioren die de leeftijd van 80 jaar en ouder hebben bereikt. ‘Niet verantwoord,’ drukt ze deze handeling uit. Zij als minister van Financiën heeft het geleende geld terug moeten betalen aan de Hakrinkbank.

De huidige regering is van oordeel geen loze beloftes te maken naar de bevolking toe wat betreft olie- en gasontwikkelingen. Feit is dat er nog geen enkele druppel olie uit de grond is gehaald. Indien de ontwikkelingen zijn aangevangen over een paar jaar, en de financiële huishouding verantwoord genoeg wordt geacht om betalingen te plegen naar het volk toe, zal dit worden overwogen.