De Oekraïense president Zelensky heeft in het Witte Huis naar eigen zeggen zijn beste ontmoeting ooit gehad met president Trump. De twee spraken over allerlei "gevoelige onderwerpen", waarbij Zelensky veiligheidsgaranties voor Oekraïne noemde en het repatriëren van Oekraïense gevangenen en ontvoerde kinderen. Meteen bij aanvang bleken de onderlinge verhoudingen uitstekend. In zijn kantoor, het Oval Office, zei Trump dat hij vereerd was met het bezoek van Zelensky. Hij zei dat als alles goed gaat, er een trilateraal gesprek zal volgen. Dat zou betekenen dat Trump met Poetin en Zelensky om tafel gaat. Maar als dat nu niet lukt, is het volgens Trump "geen einde verhaal".
Zelensky herhaalde dat hij er geen probleem mee heeft om met Poetin om tafel te gaan. De Oekraïense president bedankte Trump voor de ontmoeting en diens steun in de oorlog tegen Rusland. Eerder schreef hij op sociale media dat "Rusland kan alleen tot vrede worden gedwongen door kracht en president Trump heeft die kracht". Voor het overleg was ongeveer een uur uitgetrokken, maar een half uur ging op aan het beantwoorden van vragen van de pers. De sfeer daarbij was veel harmonieuzer dan in februari, toen Trump en zijn vicepresident Vance Zelensky de mantel uitveegden omdat hij niet dankbaar genoeg was voor de Amerikaanse steun en te weinig respect toonde. Trump ging nu ook uitgebreid in op vragen over binnenlandse kwesties.
Zelensky sprak voorafgaand aan zijn ontmoeting vandaag van zeer serieuze gesprekken, waarin voor hem een einde aan de oorlog en veiligheidsgarantie voor Oekraïne vooropstaan. "Als we over vrede spreken voor één Europees land, dan hebben we het over vrede in heel Europa." Zelensky schreef ook dat zijn land "klaar is voor een echt bestand en voor het neerzetten van een nieuwe veiligheidsstructuur". Hij zei er niet bij wat hij daarmee precies bedoelt. Volgens Trump willen de Europese NAVO-leiders met wie hij vandaag ook spreekt graag dat de Verenigde Staten veiligheidsgaranties bieden aan Oekraïne, zoals die ook binnen de NAVO gelden. Dat zou betekenen dat een nieuwe Russische aanval op Oekraïne ook door de VS gezien wordt als een aanval op heel Europa. "Zij willen die bescherming en ze vinden dat erg belangrijk. We zullen hen daarbij helpen", zei Trump zonder verder te specificeren wat hij daarmee bedoelt.
Zelensky staat er in Washington niet alleen voor. Trump ontvangt ook een zware Europese afvaardiging, met daarin onder anderen de Franse president Macron, de Duitse bondkanselier Merz en de Britse premier Starmer. Zij willen met hun aanwezigheid in het Witte Huis laten zien dat ze pal achter Oekraïne staan en zullen Trump ervan proberen te overtuigen hun kant te kiezen en niet te luisteren naar de Russische president Poetin. De Europese leiders zijn op stel en sprong naar Washington gereisd na de topontmoeting tussen Trump en Poetin afgelopen vrijdag in Alaska. Toen bleek dat Trump vindt dat er over vrede in Oekraïne kan worden gesproken zonder dat eerst een staakt-het-vuren wordt afgesproken. Dat is juist wat Oekraïne en de Europese landen wel als voorwaarde zien. In het Oval Office bevestigde Trump vandaag dat wat hem betreft er geen bestand hoeft te zijn om aan onderhandelingen te beginnen. Hij zei ook dat hij na de gesprekken met Zelensky en de Europese delegatie met Poetin zal bellen.
Veiligheidsgaranties
Bij aanvang van het overleg met de Europese leiders zei Trump dat de veiligheidsgaranties voor Oekraïne een belangrijk gespreksonderwerp zijn. Volgens hem is Poetin vrijdag in Alaska al akkoord gegaan met dergelijke afspraken. "We gaan hier nu bespreken wie wat zal doen", zei Trump. "Ik ben ervan overtuigd dat we een afspraak kunnen maken waarmee we in de toekomst elke agressor tegen Oekraïne kunnen afschrikken." Ook wil hij het hebben over het uitruilen van gebiedsdelen. De Europese leiders benadrukten veelal het belang van vrede. "Dat willen we allemaal", zeiden Starmer en Macron. Beiden herhaalden ook dat vrede belangrijk is voor de veiligheid van heel Europa, niet alleen voor Oekraïne. (NOS)
