INGEZONDEN - Ok, ik zal de cliffhanger meteen verklappen. Het is namelijk niet mijn bedoeling dat iedereen vanaf 1 januari met elkaar de strijd aangaat. Maar een potje vechten – op een sportieve manier – mag gerust op lijstjes met goede voornemens. Het kan ook een andere vorm van sport zijn, zolang het maar beweging is die mentale en emotionele processen op een positieve manier beïnvloeden. Sporten en bewegen zijn zeker niet alleen maar belangrijk voor ons lichaam, onze geest heeft er misschien nog wel meer baat bij.

Chemische reactie van sporten

Chemische reacties zijn niet exclusief verbonden aan laboratoria. Tijdens inspanning gebeurt er op chemisch gebied een hoop. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar iedereen die regelmatig intensief sport, kent het gevoel dat je ‘in the zone’ komt. Je neemt weinig meer waar van wat er om je heen gebeurt en focust je alleen maar op waar je mee bezig bent. En – wat eigenlijk het belangrijkste is – je denkt niet meer na.

Dat ik me hier zo mee bezighoudt, is geen toeval. Om te beginnen heb ik een passie voor sport, daarnaast ben ik bezig met een opleiding tot fitnesstrainer. Een master van Bastiaan van Boeroeswing ging over de invloed van sport en beweging op depressies. In de psychologie en psychiatrie zijn bepaalde trainingsvormen, zoals hardlopen (duurloop), al behoorlijk lang een beproefd middel in de behandeling van angst en depressie.

Medicijn tegen depressie

Wanneer je met een depressie naar de huisarts gaat, word je tegenwoordig gelukkig serieus genomen. Dat is vroeger weleens anders geweest. Toen ging je alleen naar de psycholoog als je gek was en als je pech had, werden depressieve klachten weggelachen.

Heel vreemd is dat ook weer niet. Een depressie is wat anders dan een griepje, waarbij je een week in bed gaat liggen, wat medicijnen slikt en snel weer de oude bent. Een depressie zie je niet en is niet zomaar te behandelen. In veel gevallen wordt antidepressiva voorgeschreven, om de neerslachtige gevoelens te temperen. Maar een ‘echt’ medicijn is er niet.

Of is dat er wel? Als officieel medicijn wordt sport natuurlijk niet erkend. Ik geloof er sterk in dat de praktijk anders is. En ik ben lang niet de enige. De eerder genoemde Bastiaan van Boeroeswing is hier veel mee bezig. Psychiater Bram Bakker is een andere voorloper op dit gebied. Alleen wordt sport in de psychiatrische praktijk nauwelijks als medicijn tegen depressie voorgeschreven.

Sport zorgt voor afleiding en vertrouwen

Iedere depressie is anders, dat maakt de behandeling ook zo lastig. Een gemene deler is dat patiënten weinig vertrouwen hebben. Dit kan vertrouwen in zichzelf zijn, in anderen of een combinatie van deze twee. Door te sporten, groeit het zelfvertrouwen. Sporten is hartstikke ontspannend, maar ook zwaar. Als je – om een voorbeeld te noemen – 15 kilometer gaat hardlopen, ben je er in het begin na een kilometer of 10 wel klaar mee. De resterende 5 zijn een lijdensweg, waarin lichaam en geest je op de proef stellen. De voldoening achteraf is daardoor alleen maar groter. Niet alleen je conditie krijgt een boost, ook je zelfvertrouwen schiet omhoog.

En dit geldt voor elke vorm van sport. Ik begon deze column met de – komisch bedoelde – opmerking dat je als goed voornemen eens iemand op zijn bek moet slaan. Dat gaan we natuurlijk niet echt doen. Maar laten we in 2025 wel meer gaan sporten.

Tegelijkertijd mogen de beleidsbepalers op het gebied van mentale gezondheid een goed voornemen met dikke letters in hun jaarplan opnemen. Er moet een pilot komen waarin sport als behandelmethode voor depressie klachten wordt gebruikt. Succes gegarandeerd!

R.F.N. Bouterse, student opleiding Fitness Trainer-A Martial Arts