Column

Sewcharan: “Waarborgsom PRO komt uit mijn zak”

De voorzitter van de Partij voor Recht en Ontwikkeling (PRO), Gerold Sewcharan, heeft het deel van de waarborgsom die de partij binnen de combinatie met DOE en A20 moest ophoesten, uit eigen zak betaald. Dat bevestigde de advocaat vandaag in de KFF-hal tijdens een persmoment. PRO, A20 en DOE, die onder de naam A20 de verkiezingen ingaan, hebben zich vandaag geregistreerd bij het Centraal Hoofdstembureau (CHS).

“Er was een tijd dat ik arm was en geen geld had. Nu ben ik een succesvolle advocaat en verdien ik goed. Dat deel van de bijdrage van PRO komt uit mijn zak,” zei Sewcharan tegenover journalisten.

De drie partijen hebben besloten om de ruim half miljoen SRD aan waarborgsom door drieën te delen. Elke partij draagt iets meer dan SRD 165.000 bij. De partijvoorzitters maken zich geen zorgen over het geld, omdat zij het terugkrijgen. “We gaan zeker zetels behalen,” zei A20-voorzitter Steven Reyme. Zijn partij heeft een campagne opgezet om contributies en donaties op te halen. “Een lid heeft ons ook geld geleend om aan het bedrag te komen,” voegde Reyme openhartig toe.

Volgens DOE-voorzitter Steven Alfaisi heeft zijn partij het geld binnengehaald via donaties van individuele leden en sponsoren die kleine bedragen hebben gegeven. “Ze willen daarvoor niets terug, alleen goed bestuur en beleid,” zei Alfaisi.

Reyme benadrukte dat volgens het oude politieke systeem degene die betaalt, bepaalt. “Wie betaalt, die bepaalt. Wij hebben echter niemand verantwoording verschuldigd, behalve aan onze leden. We weten dat we zetels gaan behalen, dus we krijgen het geld toch terug,” aldus Reyme.

Vertragingstactiek OM in Pan American kwestie

INGEZONDEN - Volgens de PALU lijkt het er sterk op dat het Openbaar Ministerie (OM) probeert tijd te rekken door een gerechtelijk vooronderzoek (GVO) aan te vragen bij de Rechter-Commissaris (RC) zonder dat er verdachten in beeld zijn gebracht. Om een GVO te onderbouwen is het OM wettelijk verplicht om het gepleegd strafbaar feit nauwkeurig te omschrijven. Maar hoe kan het OM een strafbaar feit nauwkeurig omschrijven zonder verdachten te identificeren?

GVO zonder verdachten

Met het verzoek voor een GVO geeft het OM impliciet toe dat er strafbare feiten zijn gepleegd. De PALU stelt dat het OM geen andere keuze had gezien de overweldigende hoeveelheid bewijsmateriaal dat wijst op strafbare handelingen. De staat is willens en wetens benadeeld door de President, de minister van Openbare Werken (OW) en de minister van Financiën.  Maar waarom kiest het OM voor een GVO zonder verdachten?

Vertragingstaktiek

In het geval van Pan American is de staat ernstig benadeeld en elke dag dat de betrokken functionarissen op hun post blijven, bestaat het risico dat ze met bewijsmateriaal kunnen knoeien. Is deze vertragingstactiek bewust gekozen om hen de ruimte daartoe te geven? Voorts is het OM grondwettelijk verantwoordelijk voor de opsporing en belast met de vervolging van alle strafbare feiten met uitsluiting van elk ander orgaan. Met andere woorden, het OM is het enig orgaan dat de samenleving kan en moet beschermen als zij kennis draagt van gepleegde strafbare feiten. En in de kwestie van Pan American is de staat ernstig benadeeld en elke dag dat de betrokken functionarissen op hun post blijven, bestaat het risico dat ze met bewijsmateriaal kunnen knoeien. Heeft het OM bewust gekozen voor deze vertragingstactiek om de betreffende functionarissen die ruimte te geven?

DNA verzaakt

Ook de politieke partijen in De Nationale Assemblee (DNA) hebben een verantwoordelijkheid om het volk te beschermen tegen wanbeleid. Tot nu toe hebben ze echter die verantwoordelijkheid laten liggen en alleen maar kritische vragen gesteld. DNA-lid Kensenhuis heeft een brief geschreven naar de Procureur-Generaal nadat de klokkenluider de kwestie al bij de PG had gedropt. Onder druk van kritieken met name van de PALU zijn nu verzoeken gedaan voor speciale vergaderingen om de Pan American kwestie diepgaand te bespreken en ook om de Rekenkamer te betrekken bij het onderzoek. Nu het OM een verzoek tot een GVO heeft gedaan is een reden te meer voor DNA om deze maatregelen te nemen. Waarom hebben de politieke partijen in zowel de coalitie als de oppositie nog geen motie van wantrouwen ingediend om de betrokken functionarissen tijdelijk te ontheffen van hun functie, vooral nu het OM een GVO heeft aangevraagd?

Additionele bewijsstukken

Een zichzelf respecterend president en of minister had allang de eer aan zichzelf gehouden. Juist als zij overtuigd waren van hun onschuld zouden ze ontslag moeten hebben genomen om zo het OM alle vrijheid en ruimte te bieden voor het GVO. Doordat zij hun verzoek tot al dan niet tijdelijke ontheffing niet hebben gedaan wekken ze de indruk dat zij juist op hun positie willen blijven om van daaruit het GVO te beïnvloeden. Ondertussen duiken er allerlei “bewijsstukken” op. Op de persconferentie van het ministerie van OW dook een additionele brief op die zou zijn uitgewisseld tussen het betrokken Fonds Woningbouw Lagere Inkomensgroepen (FWLI) en het ministerie van OW. De minister van Financiën heeft inmiddels gezegd dat er ook sprake was van mondelinge afspraken. Zullen er nog meer 'bewijzen' opduiken in de vorm van telefoongesprekken, SMS'jes en app-berichten?

Tijd om af te treden

De reputatie van Suriname is internationaal geschaad door deze kwestie, vooral omdat de President erbij betrokken is. De PALU roept de betrokken functionarissen op om het nationaal belang boven hun individuele belangen te plaatsen. Het is tijd om af te treden en het OM de ruimte te geven om het GVO onafhankelijk en snel af te ronden.

PALU SECRETARIAAT MASSA COMMUNICATIE EN PR

(E)ijk.Punt - Aju!

Het is nu iets langer dan een week geleden dat ons beloofd was dat de koers zou zakken. Als het moest bossen, zou het bossen of de vicepresident zou persoonlijk langsgaan bij de cambio’s en zelf de bordjes bijwerken. Het is niet gebost, de vicepresident is wel langs een cambio geweest, maar meer dan een kort filmpje daarvan op sociale media hebben we niet kunnen merken. De koers is nog steeds hoog, en los van een verwarrende uitleg waar de vinger nu in een andere richting wijst dan de cambio’s en een onbegrepen uitleg over hoe de koers nu tot stand komt, zijn we niet echt gekomen. Vol verwachting blijft ons hart kloppen. Gelukkig zijn wij best een gemoedelijk volkje. We nemen zo enorm veel voor lief en bij ons is de term ‘even slikken’ allang verworden tot ‘langa blo’. Die schoen knijpt ons heel lang maar we blijven ermee strompelen voordat we besluiten het weg te doen. Weet u wat ik dan toch weer echt mooi vond? Ja, ja je kunt altijd een lichtje vinden in het duister als je goed genoeg zoekt. Het is niet altijd kwel en kommer.  Nee, ik vond de woorden tijdens de motivatiesessie voor jongeren in verband met de start van het nieuwe schooljaar mooi, doeltreffend en eerlijk. Immers als je jongeren oproept de politiek in te gaan en deze te zuiveren dan ben je je er van bewust dat het nu onzuiver is. Aan de andere kant mis ik dan wel het stukje waar wordt aangegeven wat nu gedaan wordt door huidige politici om te zuiveren wat onzuiver is. Zeker wanneer deze woorden komen van het staatshoofd, die nu in de positie verkeert om zijn bijdrage tot zuivering van de politiek te doen gelden. Maar misschien komt dat nog tijdens een andere motivatiesessie. Vol verwachting klopt ons hart.

Vandaag verlaat minister Achaibersing dan toch het schip. We blijven ook in afwachting van wie degene wordt die zijn schoenen zal moeten vullen. Het moeten wel stevige schoenen zijn met antislipzolen want op een schip dat hevig deint in woeste wateren is slipgevaar aanwezig. Ach, het valt wel mee met die woeste wateren, het ene moment beuken de golven tegen het schip aan en het andere moment dobbert het bootje op een spiegelgladde zee.

Volgens mij heeft de vicepresident van Guyana zeemansschoenen aan. Zijn stemmingen verwisselen net zo snel als het weer. Het ene moment buldert hij en het andere moment is hij aan het neuriën met een lage duur. De enige standvastige tonen in zijn deuntje zijn de al dan niet door Suriname beloofde visvergunningen. Duidelijk is wel dat hij ook een belofte aan zijn vissers heeft gedaan. En die moet hij nakomen. Immers, ook hij is deel van de politiek in zijn land en moet scoren. We blijven benieuwd en in afwachting hoe dit zal aflopen.

Ook ik blijf alles volgen, echter, na bijkans twee jaar mijn gedachten met u gedeeld te hebben via deze column, ‘Eijkpunt’, sluit ik met deze editie definitief af. Dit, omdat ik vanaf 1 oktober in een andere, voltijdse hoedanigheid aan dit medium (SUN) verbonden zal zijn. Eijk zal haar punt blijven hebben, echter is het niet langer raadzaam dit met u te delen. Aju! Het was hoe dan ook een plezier.

(E)ijk.Punt - A san e heat!!!

Die hitte deze dagen is onverdraaglijk.  Dus je bent bijna blij wanneer het een beetje regent zoals gisteravond. Want ay a san e heat, heat, heat den dey disi. En het is verre van aangenaam. Alles en iedereen lijkt verhit. Die koers lijkt verhit. Van pure ellende en uit angst weet het niet of het moet dalen of klimmen. Immers de vicepresident is vastberaden het naar beneden te brengen. Met een toverstaf of met bokshandschoenen, of gewoon met een krijtje op de borden.

Iedereen zat gisteren denk ik een beetje in afwachting en ik vermoed dat men meerdere keren dan normaal de koersnoteringen heeft gecheckt op 1 dag. Veel verschil hebben we niet kunnen waarnemen. Ergens midden op de dag leek er een lichte daling van enkele centjes te zijn, en daarna trok het weer omhoog. 

Die soep is dus niet zo heet gegeten zoals het werd opgediend. Jammer hoor, want soep wordt redelijk onsmakelijk wanneer het koud wordt geserveerd.

Er is iets met die vicepresidenten blijkbaar. Want ook de vicepresident van Guyana is verhit. In troebel water is het immers goed vissen. Maar dat vissen wil maar niet lukken, want die beloofde vergunningen voor Guyanese vissers zijn uitgebleven. En dat zorgt voor wrevel en plaatselijke verhitting.  Onze regering wordt voor corruptief en onbetrouwbaar uitgemaakt.  Zij houden zich niet aan gemaakte afspraken.

Nu zullen velen hierop zeggen, ‘taigi mi wan sani sa mi no sabi’. We kunnen er laconiek op reageren, maar we moeten vooral niet vergeten dat er ook Surinamers in Guyana zijn. Er wordt aangegeven dat het Surinaamse ondernemers in Guyana niet makkelijk gemaakt zal worden. Een soort dwangmiddel zodat Suriname zich aan gemaakte afspraken gaat houden. 

Tja, het is makkelijk om dingen te zeggen, makkelijk om beloftes te doen, maar belofte maakt schuld, zelf al zijn er mensen die dat niet al te zwaar opnemen.  Als je in eigen land beloftes maakt en je er niet aan houdt, dan voel je die oven al in warmte toenemen.

Maar je moet extra voorzichtig zijn wanneer je op regeringsniveau aan vreemde mogendheden beloftes maakt.  Want zij hebben geen tijd waarop ze je de rekening zullen presenteren. Het kan gewoon elk moment voor je deur staan. En je kunt Surinaamse burgers/ondernemers die zich op het gebied van die vreemde mogendheid bevinden in je roekeloosheid meesleuren. Kijk in eigen land kun je ook een rekening verwachten, tenminste tijdens de verkiezingen zal het je worden gepresenteerd, wanneer je loze beloftes hebt gedaan waaraan je je niet of nauwelijks hebt kunnen houden, en je ook niet gecommuniceerd hebt met de samenleving.  Maar op die rekening kan je je tenminste een beetje voorbereiden.

Wanneer de hittegolf echter uit een vreemde hoek komt en de vis begint rauw te ruiken, dan moet je maar hopen dat er wat motregen komt om de stank enigszins te onderdrukken.

Lekker kun je het in elk geval niet meer laten ruiken.

De twee luchtkastelenbouwers, Rutte en Chan!

Jawel, over slechts enkele dagen gaat de droom van president Santokhi dan toch echt in vervulling komen. Rutte komt, de man wiens droom vooralsnog slechts in een tissue is beland. Feitelijk komen twee dromen samen. De vraag is, waarom?

In het land van Rutte slapen asielzoekers op straat en leven hardwerkende mensen in pure armoede. Dat loopt synchroon met het land van Chan, waar mensen geen eens een pak melk kunnen kopen en ook op straat moeten leven. Wat gaan ze samen doen??? Selfies uitdelen en dan zeggen en lachen “ha ha, dit is bij mij ook zo” of zit er meer achter het snode bezoek van Rutte. Want terwijl zijn land letterlijk in de fik staat, komt hij vlak voor de belangrijkste dag van het jaar:’ jawel, Prinsjesdag, de dag dat de miljoenennota bekend wordt gemaakt’, naar Suriname. Vreemd??? Jazeker aangezien er mensen op straat wonen en Nederland dringend geld nodig heeft.

Feitelijk gezien en de geschiedenis erbij te halen is dit dezelfde modus operandi als in begin jaren 80 van de vorige eeuw. Toen was Nederland ook in slechte staat, wel beter dan het nu is hoor, maar toen was er ook geld nodig en de afloop hiervan kunnen we allemaal uit ons hoofd opdreunen. Dan wil ik geen eens beginnen over de slavernij, want ook toen had men geld nodig en dat is helaas op zeer treurige en onmenselijke manier gebeurt, waar eigenlijk geen woorden voor zijn.

Maar Chan is blij met de komst van de door Nederland uitgekotste premier. Misschien ziet hij hierin wel zijn gelijkenis, want ook hij wordt uitgekotst door de Surinaamse bevolking, louter en alleen door de vele leugens, dan wel valse beloftes. Dan praat ik geen eens over de dagelijkse brandende doofpot en misschien komt Rutte daar wel voor, om door het vuur van de doofpot weer wat mensen in Nederland van warmte te kunnen voorzien. Het scenario kan ook totaal anders zijn hoor! Maar ook dat geeft niet veel goeds. Immers ziet Suriname het land van de inmiddels bedorven Melk en Honing nog steeds als het ideale land.

Komt Rutte praten over een percentage van de oliewinst die hij gemakkelijk aan SHELL kan koppelen, wat immers toch voor 51% in handen is van Nederland. Dit alles in ruil voor een paar louche euro’s en wat veldbedden, terwijl hij die veldbedden trouwens hard nodig heeft voor de asielzoekers in Nederland, maar dit ter zake. De vraag is, wat komt hij hier doen en wat is de intentie van hem en die van Chan?

Die vraag zal ook de doofpot ingaan net als alle anderen zaken en valse beloftes, vrees ik. Nee Rutte komt hier puur om de miljoenennota die een week later zal worden gepresenteerd aan te scherpen, zodat zijn kabinet niet zal vallen. Tja, en dan Chan, die zal flink lopen doen met zijn failed state, wat je Suriname inmiddels helaas kan noemen. De vraag is wie is hier de winnaar en wie is de verliezer. Het antwoord is te lezen in de bloederige geschiedenis. Nederland heeft extra inkomsten nodig en Suriname zal moet leven als een heus en hun derdewereldland, wat volkomen zal worden gevoed tot aan het mondje toe door het grote Nederland (zolang het hun uitkomt).

Suriname bedankt hiervoor, dat jullie dit wederom oogluikend toelaten. Jullie hebben toch ook kinderen, waar jullie een betere toekomst voor willen. Of vinden jullie de foto van het bordeaux kleurige paspoort wat jullie als foto, al 2,5 jaar wordt voorgehouden, jullie toekomst.  Succes met Rutte (die mensen laat buiten slapen) en Chan (die mensen uit laat hongeren)

Warme groet,

Appie Konig

(E)ijk.Punt - De liefde vergaat met een lege maag

De vakantietijd heeft haar intrede gedaan. Weemoedig denk ik terug aan deze periode in betere tijden. Het was toch wel een tijd waar jong en oud naar uitkeken.  Sommigen maakten een planning om even naar het buitenland te gaan terwijl anderen vertier zochten in eigen land.

De meeste mensen kijken vandaag de dag naar de koers die elke dag meer lijkt te stijgen, en daarmee ook de prijzen in de winkels. Velen maken zich druk en zitten nu reeds met de handen in het haar over de aanschaf van schoolspullen voor hun kroost.  Je kan er ook geen planning voor maken simpelweg omdat de prijzen niet stabiel zijn, noch afgestemd op de lonen.  Dat lijkt dus een onmogelijke taak. Het is afwachten tot je weer wat geld in handen hebt, en hopen dat het nog genoeg zal zijn om die extra uitgaven rond deze tijd te kunnen dragen.

Alles bij elkaar genomen, lijkt de vakantie deze keer niet zo ontspannen te worden.

Toch zou je het niet denken, en dat was ook de veelgehoorde kritiek toen er beelden opdoken op sociale media van de vele evenementen het afgelopen weekend, die enorm drukbezocht waren. Op grond van die waargenomen drukte achten sommigen het nodig een calculatie te maken. “Kijk hoe druk het is, en morgen klaagt men. Daar kunnen ze wel naar toe, maar wanneer er opgeroepen wordt tot protest dan geeft niemand thuis”, enkele van de opmerkingen die ik heb mogen lezen.   Ik heb er een beetje hoofdschuddend naar gekeken.  Precies zo hoofdschuddend heb ik ook de commentaren, kritiek en een klaagfilmpje gevolgd over het Fosten Kukru Festival op het onafhankelijkheidsplein. Ook een drukbezocht evenement het afgelopen weekend en als je het mij vraagt een pracht van een initiatief.  Alleen al vanwege het feit dat dit festival ons ergens weer bij elkaar brengt, want wat bindt ons het beste aan elkaar, dan muziek en onze voeding? Niemand kan ontkennen dat we nog nooit eerder zo verdeeld zijn geweest. Ik juich dan ook elk initiatief toe dat daar verandering in kan brengen.  Het klagen om het klagen, of het zoeken naar een vlek op een wit schort alleen maar om iets af te breken, is ook wel iets waar we over na moeten gaan denken. Maar zelfreflectie, is iets wat in grote mate velen van ons ontbreekt.  We wijzen maar al te graag dat vingertje en vergeten dat er dan vier andere naar onszelf wijzen. Dat draagt ook niet bij aan herstel van ons land.

Toen ik één dezer dagen in de stilte aan het mijmeren was, vroeg ik me ineens af, waarom staat er geen president op, deze, of anyone ooit, die zegt aan zijn of haar coalitie (ja wishful thinking, maybe wordt het tijd voor een vrouw als president), luister dan jongens, we hebben de meerderheid, ik wil een waterdichte anti corruptiewet voorbereid en aangenomen hebben, er moet een kaalplukwet komen, er moet een wet komen die ervoor zorgt dat ministers die langer dan een jaar aangezeten hebben, niet langer hun leven lang verzorgd worden, en zo kunnen we er nog een paar opnoemen. Kortom, wetten die het onaangenaam maken voor mensen om zelf maar aan corruptie te willen denken. Ik vroeg me ineens af hoe moeilijk dat zou zijn, of eigenlijk, waarom het zo moeilijk is.  Is het omdat elke leider tot nu toe wist dat ook zijn eigen mensen door dergelijke wetten getroffen zouden kunnen worden? Of de samenwerkende partners?

Wanneer snappen wij als samenleving dat het ook aan ons ligt. Dat we ook niet iemand daar moeten willen hebben die onze zaakjes kan regelen maar die voor het totale land wil opstaan, en daarbij niemand, ook zichzelf en de zijnen ontziet. Maar dat is utopisch denken hé? Tja, als we allemaal zouden ophouden met dromen en hopen dat het ooit nog goed komt met ons land, dan zouden we helemaal verloren zijn.  Maar ik begrijp ook wel dat wanneer mensen armoede en honger lijden, dat de liefde vaak zoek raakt.

(E)ijk.Punt - Leven in de hoop en sterven in de verwachting

Ik zou ervoor kunnen kiezen om mijn gedachten in de column van vandaag als eerst te laten gaan over de perikelen bij de SLM, dat is immers het nieuws dat  nu al een tijdje alles overheerst. Me dunkt, zal dat nog een tijdje zo blijven zolang de resultaten van het onderzoek uitblijven en er over en weer door partijen dingen worden geroepen, dossiers boven water komen drijven en de samenleving niets anders kan doen dan speculeren over wat en hoe het nu werkelijk zit. Ook wanneer men bij de beslissing blijft de kwestie binnen gesloten deuren te bespreken, in een comité generaal, biedt men speculatie voldoende ruimte om een eigen leven te gaan leiden.

Ik snap dat niet zo goed eigenlijk. Ik had mijn dochters laatst op bezoek en we besloten in een soort comité generaal de problematiek waar ook ons gezin in deze moeilijke tijd mee te maken krijgt, te bespreken. Even zonder andere oren erbij, gewoon omdat het om een familiekwestie draait die de rest van de wereld of de samenleving niet aangaat.

Dat is nou net een stukje anders bij de onlangs jarige Suriname Airways.

Wat staat de naam van ons land toch prachtig en prominent verweven in die naam. Een naam die ons eigenlijk trots zou moeten maken. Zestig jaar staande blijven, door alle turbulentie heen, kijk dat is toch niet je kattendrek?  Door de huidige perikelen heen echter, is de trots ergens naar de achtergrond verdwenen. De samenleving snakt naar informatie, juiste en eerlijke informatie over wat zich nu daadwerkelijk, niet zo hoog in de lucht heeft afgespeeld. Persoonlijk kan ik dus niet snappen dat men besluit dit in een comité generaal te bespreken, terwijl in de tussentijd alle vuile was op straat ligt. Waar wordt de lijn getrokken over wat de samenleving wel of niet mag weten??

Ik probeer te begrijpen waarom mensen het land uitvluchten omdat ze zich niet veilig voelen. Zijn we alweer op dat punt belandt? En als men zich bedreigd voelt dan vraag ik me toch in gemoede af wie er baat zou hebben om in dit geval de goede man te bedreigen?

Er is zo enorm veel ruis omtrent de kwestie en het ene na het andere dossier komt naar boven, er wordt van alles nu op veilige afstand naar elkaar geroepen, de één doet het vanuit de Noordzee bij diverse media, de ander vanaf elke microfoon die dichtbij openstaat.

Het enige wat de samenleving eigenlijk kan doen is de resultaten van het onderzoek afwachten en bekijken wat er nu in de aangekondigde comité generaal naar buiten zal komen, hoewel, de bedoeling daarvan is nu juist dat het niet met de samenleving zal worden gedeeld.

Ik snap het niet. Na alle commotie zou je toch denken dat de samenleving daar recht op heeft?

Ik was in elk geval wel blij met het nieuws dat minister Achaibersingh van Financiën, op verzoek van de president heeft aangegeven nog enkele weken aan te zitten. Niemand hoeft het met mij eens te zijn, maar wat mij betreft is de heer Achaibersingh, één van de weinige mensen waar je van kan zeggen, ‘the right man on the right place’. Stiekem hoop ik zelf dat hij zich na die weken ook bedenkt en gewoon aanblijft, al zou ik het helemaal begrijpen wanneer hij besluit dat niet te doen. Maar hoop doet leven,..

  Natuurlijk zullen er mensen zijn die het daarmee niet eens zijn, en dat mag, het jammerlijke is wel dat men zich veelal door emoties laat leiden, of door de kleuren van de politiek. Die zijn geneigd alles en iedereen van de tegenpartij af te keuren, zelfs wanneer iets of iemand wel goed is, alleen omdat het niet uit eigen partij afkomstig is.

Dat is wat mij betreft ook één van de dingen die ons als natie afbreekt. Onze focus ligt te vaak en te veel op de kleur van onze politieke vlag, in plaats van de prachtige kleuren van onze eigen Surinaamse vlag. Zolang we dat niet beseffen, zullen we niet kunnen groeien. Het is alsof we leven in de hoop, en sterven in de verwachting. Gewoon omdat het gros ervoor kiest, het groter plaatje niet te willen zien.

(E)ijk.Punt - K’Ka Fowru Supu

Wat een weekje is het weer geweest.  Als we alle negatieve punten die zich voordoen in ons land ook in een geschiedboekje zouden neerpennen, vraag ik me toch in gemoede af met welke woorden de perikelen van deze dagen zouden worden neergepend.

Prenobe die uit verdriet over verbroken banden maar gauw de plaat wou poetsen, terwijl de Haan hem achterna vloog.  De Haan is wat dat betreft mogelijk wat slimmer geweest, want iedereen vraagt zich af waar hij nu naartoe gevlogen is. Hij heeft er in elk geval geen gras over laten groeien en is vrijwillig doorgestroomd, ondanks de vele rode cijfers op zijn rapport. Ook de slimme hen in het hok kakelt een betrekkelijk stuk minder. Waarschijnlijk slechte voeding gehad.

Dan heb je nog de klokkenluider die de Sabaku aan zijn staart naar de beerput trok maar vermoedelijk vergeten was dat zijn eigen dossier ook nog een extra schok teweeg kon brengen.

Vanaf die stroomschok ook door een geopenbaard dossier ging is het betrekkelijk stil geworden aan die kant.  Tya, wie in een glazen huis woont zou niet met stenen moeten gooien. De kans is groot dat er een tegenaanval komt.

Weet je waar ik mij eigenlijk het meest zorgen over maak. Het lijkt erop, en dat is een schrikbarende en verontrustende ontwikkeling, dat dergelijke zaken ons niet eens meer verbazen. 

Wanneer we jaar in jaar uit, bij verschillende regeringen dergelijke perikelen hebben waargenomen, en partijen elke keer wanneer iets dergelijks zich voordoet schermen met de fouten van de regering voor hun, dan verwordt het tot een soort cultuur. Een beetje die, ‘toen zij zaten hebben ze dat ook gedaan en niemand zei wat,’ gedachte, met weglating van ‘en dus moeten jullie nu niet te veel zeuren,’ erachter, maar dat is wel wat men eigenlijk wil zeggen.

Eigenlijk probeert men daarmee het barbaarse diefachtige steelgedrag ergens te verzachten. Mannetjes die gejast en gedast van dit toch al zo getergde volk stelen en dan rustig proberen de plaat te poetsen voordat de haan de soep in wordt gelegd. Normaal gezien wordt die soep niet zo heet gegeten als het wordt opgediend maar a supu dies duidelijk kan bron yu tongo.  Anders zou die haan niet proberen te vliegen, als hij niet al is weggevlogen. De wonderen zijn de wereld echt nog niet uit. En we weten inmiddels allemaal dat bij God en Suriname alles mogelijk is. Een gezegde waar politici vaak misbruik van maken evenals de gemoedelijke, schouderophalende houding van het volk, elke keer wanneer zij geconfronteerd raakt met dergelijke perikelen.

Verontrustend die houding ja, omdat het een soort acceptatie begint te worden.

We zouden ons er fel tegen moeten verzetten, het afkeuren en eisen dat er maatregelen getroffen worden, tegen dergelijke handelingen en personen. We zouden er elke keer dat het gebeurt verontwaardigd over moeten zijn en opspringen, want het is geen normaal gedrag.  Wanneer de kleine man iets dergelijks doet, wordt hij vaak genoeg hangende het onderzoek ingesloten.  Is er een verschil omdat het om politici gaat? Want dat is wel het gevoel dat men aan het volk geeft op een gegeven moment.  Zelfs al heeft die haan geen poot meer om op te staan, hij was wel in staat te vliegen.

(E)ijk.Punt – Kritiek

Het leven zou een stuk gemakkelijker zijn wanneer iedereen van alles maar kon doen, zeggen, schrijven zonder dat iemand er iets van kon of mocht zeggen. Wat een rampzalige naar dictatuur neigende gedachte is dat eigenlijk. Ik hoor velen al verontwaardigd opspringen bij een dergelijke geponeerde stelling, ‘dat is toch onmogelijk, hoe ondemocratisch, dat mag nooit meer gebeuren.’ Sommigen beginnen automatisch  voorbeelden aan te halen uit de jaren tachtig, want dat was een tijd in Suriname die naar dicatatuur neigde. En dat is dus een tijdsperk in ons land geweest waar niemand naar terug wil.

Anno 2022 echter, als we kijken naar de gedragspatronen binnen vooral onze politiek, vraag ik me vaker af of er niet een beetje ‘dictator’ in de meeste van onze politici is geworteld.

We hebben toch vaker rancuneuze handelingen zien plegen op het moment dat iemand niet meer aan de leiband loopt of ongezouten kritiek levert?

Zolang je alles van overheden als zoete koek slikt en zwijgt wordt je geprezen en is er niets aan de hand.

Het moment dat je je mond echter opentrekt en kritiek uit of protesteert zien we dat men er alles aan doet om je met de grond gelijk te maken. Er zijn door de jaren heen teveel voorbeelden daarvan geweest om die allemaal op te noemen.

Wat men nog net niet doet is je op de vlucht neerschieten. Denkbeeldig echter ben je al tien keer doodgeschoten en begraven. Men zal de persoon die je bent keer op keer door de mangel halen, als je niet sterk genoeg in je schoenen staat blijft er slechts een schim van je over. Alle normen en waarden die dezelfde mensen propageren worden daarbij overboord gegooid en men schroomt er niet voor om leugens in elkaar te flansen rondom je persoonlijkheid om zodoende het accent te verleggen. Social media kwam daarbij als geroepen en is verworden tot het ultieme wapen in de handen van een dwaas.

Zolang we dezelfde mening delen is alles rozengeur en maneschijn. Owee je echter zou durven om zaken kenbaar te maken die niet door de beugel kunnen, dan komt die kleine dictator naar boven verscholen achter fake accounts, of geworteld in leidinggevenden die driftig aan het werk worden gezet om een smet te vinden op je kleding. En dat noemt men dus deze dagen democratie.

Over kritiek gesproken dwingt de eerlijkheid mij te zeggen dat er ook wel een manier is waarop er kritiek geuit kan worden.  We weten ook dat niet alle kritiek eerlijk is.

Soms gebruikt men kritiek als een wapen. Dan heeft men kritiek alleen maar om kritiek te hebben. Ja, ook kritiek moet eerlijk zijn. Echter, geen enkele vorm van kritiek kan dictatoriaal gedrag rechtvaardigen. En daar worden we toch wel vaker mee geconfronteerd dan we zelf door hebben. Binnen onze politiek, aan het werk. De goede niet nagesproken. In hoeverre is iemand beter dan een ander? Is het degene die de eerste trap uitdeelt of degene die met samengeknepen ogen toekijkt terwijl hij denkbeeldig zijn tegenstanders uitschakelt?

In ieder geval lijkt het er vooralsnog niet beter op te worden. Goede voorbeelden blijven uit. Degene met de meeste macht wint. Volgens de democratie zou dat het volk moeten zijn. De realiteit blijkt al enkele jaren anders.

(E)ijk.Punt - Aan de Kadekratafel

Gisteren hebben we na twee jaar weer, de dag der Inheemsen en herdenking Javaanse Immigratie uitbundig kunnen vieren. Wat was het mooi om na zo een lange tijd, weer die mengelmoes van kleuren verwerkt in prachtige klederdrachten te mogen aanschouwen. De ene nog mooier dan de andere. Voor het werk was ik al heel vroeg in de Palmentuin om de verschillende rituelen van de dag der inheemsen, die trouwens al daags tevoren van start waren gegaan, vast te leggen. Het heeft wel wat om het allemaal zo mee te maken.  Een spiritueel bad, voorafgaand aan de feestelijkheden waar menigeen zich bij het ontwaken van de ochtend voor had aangemeld. Door de piaiman/vrouw werd uitgelegd wat er in het water zat en waarvoor het diende. Er waren ook heftige emoties. Emoties ontsproten uit de historie van de inheemsen en het onrecht dat hen werd en nog steeds wordt aangedaan.

Iets later die dag, zat ik aan een tafel met een kom kadekra en casavebrood voor me, en een kalebas kasiri in mijn ene hand, terwijl me ook nog een oelemari in de andere hand werd gestopt. Helemaal in die inheemse sfeer, werd ik deelgenoot van een gesprek dat verschillende kanten opging.

Er liep een man rond in de palmentuin met een bordje voor zijn borst. Een protestbord over de grondenrechten van de inheemsen, waar al jarenlang voor gevochten wordt. Een man aan mijn tafel schudde zijn hoofd en gaf in niet mis te verstane bewoordingen te kennen, dat er niet getekend zou moeten worden voor grondenrechten door de inheemsen. “Kijk, je moet het zo bekijken, men is ons hier komen aantreffen, heeft ons van verschillende plekken verdreven, plekken die sowieso onze plekken waren, en nu jaren later, wil men iets tekenen, ons iets laten tekenen, dat ons deels weer een beetje recht zal geven. Rechten die sowieso al van ons waren, want wij waren hier! Bekijk het alsof je een auto hebt, iemand pakt het gewoon van je af, en na een jaar wil die persoon dat je iets ondertekent, zodat je een ruit van die auto terugkrijgt. ”

Ik vond het wel interessant, het is eigenlijk heel interessant om soms gewoon aan tafel met vreemden te zitten en te horen hoe ze over zaken denken, wat zij als oplossing zien, om te voelen wat er leeft in anderen over een bepaald onderwerp. Zaken vanaf een afstand bekijken, levert niet altijd de juiste weergave op. Soms moet je dichter naar de mensen toe gaan. Kent u dat programma ‘Undercover Boss’? Dat is zo een programma op de Amerikaanse televisie waar directeuren van grote bedrijven zich under cover tussen hun eigen personeel begeven. Dit maakt dat zo een directeur in de meeste gevallen meer begrip krijgt van wat er leeft onder zijn of haar personeel en daar kan degene dus op inspelen.

Eigenlijk zou het mooi zijn als onze regeringsleiders dat ook konden doen. Hoewel het een stuk moeilijker voor hen zal gaan om zich vermommen in een andere hoedanigheid. Gelukkig, ja soms komt het wel goed uit, hebben we tegenwoordig sociale media waar iedereen nagenoeg zijn of haar gevoelens uit. Dat kan je dus rustig vanaf een veilige afstand bekijken.

Veilig ja, want het gaat er niet altijd even rustig aan toe. Dat kun je ook niet verwachten bijvoorbeeld op een dag dat er meerdere kinderen komen te overlijden in een ziekeninrichting en de dienstverlening van die instelling ter discussie wordt gesteld. Het was ook niet de eerste keer dat er kritiek wordt geleverd op het functioneren van deze zelfde ziekeninstelling. Maar wanneer op 1 dag meerdere ouders hun kindjes kwijtraken, dan wordt de druk opgevoerd en verwacht men een antwoord. Of dat antwoord bevredigend genoeg zal zijn, moet nog blijken. Hoewel, hoe bevredigend kan iets nog worden wanneer je voor het levenloze lichaam van je kind staat?

Ik denk dat de hele samenleving in afwachting is van het onderzoek dat men heeft aangegeven te plegen in onderhavige kwestie.

Maar kom, laten we even terug naar de tafel in de palmentuin gaan. Natuurlijk werd ook de ontwikkeling met betrekking tot de kiesregeling besproken. Dat kan nog heel spannend gaan worden en alle ogen zijn gericht op het parlement, waar de volgende stappen moeten worden ondernomen nu het Constitutioneel Hof heeft geoordeeld dat artikel 9 van de Kiesregeling over de zetelverdeling in strijd is met artikel 55 van de grondwet. Hierin is verankerd dat De Nationale Assemblee het volk van de Republiek Suriname vertegenwoordigt en de soevereine wil van de natie tot uitdrukking brengt.

Iemand aan de tafel knikte goedkeurend. “Moedig van die Serena Essed hoor, ze is wel jong en beweegt zich nog niet eens op een voordelige plek binnen de politiek, maar ze heeft wel een stap gemaakt en resultaat geboekt, waar een heleboel oude rotten in het vak die wel beter zouden moeten weten, het hebben laten liggen. Het is een goed teken, dit geeft aan dat er nog hoop is.”

Ik moest ineens glimlachen. Enkele minuten hiervoor, had ik een prachtige foto van onze president in het wit gestoken en zijn first lady in ook een mooie creatieve dress zien langskomen. (Even een persoonlijke noot, President, u mag vaker voor wit kiezen, het staat u goed en geeft u een totaal andere uitstraling!)

Wonderbaarlijk genoeg niet met een snerende tekst erbij.  Hoe vaak heeft men geen kritiek gehad op de kleding van de first lady, en ook de garderobe van de president werd vaker komisch, soms zelf beledigend met die van de vicepresident vergeleken, die wat outfits betreft toch wel wat meer modebewust voor de dag kwam. Ik vond het dan wel mooi dat ik gisteren een keer de complimenten aan het eerste echtpaar ook tegenkwam. Immers ben ik een sterke voorstander van de dingen zeggen zoals ze zijn, of het nou goed is of niet, maar wel met het nodige respect. Alle hoop is dus toch niet verloren. Halleluja!!

Jawel, ik weet, het is slechts een druppel op een hete plaat, but……  het is er tenminste. Als die druppel er niet meer was, dan waren we helemaal verloren.

Wat kan Guyana wel met de olie wat Suriname niet kan?

Terwijl Suriname in de zoveelste economische en politieke crisis is geraakt, gaat bij de buren in Guyana de vlag uit. Het land aan de andere kant van de Corantijnrivier is met straatlengte voorsprong de snelst groeiende economie in de wereld. Dit jaar stijgt het bbp naar verwacht met een duizelingwekkende 57,8 procent. En dat is nog hoger dan de 47,9 procent die eerder dit jaar door de Wereldbank was voorspeld. Voor 2023 wordt gerekend op een groei van ruim 30 procent. Hierdoor zou het bbp van het land in drie jaar tijd zijn verdubbeld.

Het Zuid-Amerikaanse land, vroeger bekend als Brits-Guyana, dankt dit aan de olie-industrie. Het land wint elke dag voor de kust 350 duizend vaten olie, die dankzij de stijging van de olieprijs vanwege de oorlog in het verre Europa de economie een ongekende oppepper geven. Nog voor 2030 moet de olieproductie zijn opgevoerd tot een miljoen vaten per dag.

Guyana (750 duizend inwoners) beschikt over een bewezen oliereserve van elf miljard vaten, in wat het Suriname-Guyana Basin wordt genoemd – het water voor de kust van beide landen. Deze bronnen werden in 2015 door Exxon ontdekt en zijn nu in exploitatie. Dankzij deze inkomsten is Guyana het favoriete jongetje in de klas van IMF en Wereldbank geworden, die jubelend het succes onderstrepen en vooral het beleid van de regering toejuichen om de oliebaten in andere economische activiteiten te steken.

Ook in het deel van het bassin van buurland Suriname (600 duizend inwoners) zitten grote hoeveelheden olie. Maar daar zijn de oliebronnen nauwelijks tot ontwikkeling gebracht. Alleen op land wint het Suriname zo’n zes miljoen vaten per jaar, net genoeg om zelfvoorzienend te zijn. Maar het duurt zeker nog tien jaar voordat Suriname de oliereserves offshore in klinkende munt kan omzetten. Het land verkeert intussen in een soort van continue economische crisis. In 2020 kromp de economie met 15,9 procent en vorig jaar met 3,5 procent. En ook dit jaar dreigt krimp. Het volk is in opstand gekomen tegen president Chan Santokhi, die twee jaar geleden als de redder van de natie gold toen hij een einde maakte aan het presidentschap van Desi Bouterse. Het betekende het einde van de internationale isolatie van het land. Er kon een beroep worden gedaan op IMF-kredieten.

Maar de liefde is bekoeld. Santokhi wordt nu beschuldigd van vriendjespolitiek en corruptie. In het land eist het actiecomité Organic Movement dat de verhoging van de prijzen in de winkels wordt teruggedraaid en er weer subsidies komen voor elektriciteit en benzine. Maar het IMF dat Suriname nog tot voor kort vertroetelde, weigert nu al verdere monetaire steun, omdat het land de financiële huishouding niet op orde wil brengen met een verhoging van de btw – laat staan dat het IMF de subsidiëring van brandstof zou tolereren.

Heel lang was Suriname rijker dan Guyana. Die tijd is voorbij. Zelfs bij het vinden van het zwarte goud is het adagium: wie het eerste komt, wie het eerste maalt.

Column - Peter de Waard (Volkskrant)

(E)ijk.Punt - Atibron no e meki bun pikin!

De acties waren dus eigenlijk stopgezet.  Want de animo bleek er een beetje uit. En toch waren er gisteren weer mensen op straat nadat bekend werd dat twee trekkers van de acties buiten functie waren gesteld. Dat riep boosheid op, hoewel niet genoeg, gezien het handjevol mensen dat opkwam om te eisen dat de buiten functiestelling teruggedraaid wordt. De meegenomen eieren die op de hete stenen voor het gebouw van De Nationale Assemblee terecht kwamen ten spijt. Wat kost een ei deze dagen ook alweer? Zonde!!!

Boosheid en wrok. Het zijn twee gevoelens die niets goeds met zich meebrengen. Niet zomaar zeiden onze bigi sma’s, ‘atibron n’e meki bun pikin.’

Het wordt bijna eenieder van jongs af aan meegeven, let op je woorden wanneer je boos bent, probeer je boosheid in te tomen, laat je niet boos maken!! Want boos worden, boos zijn houdt sowieso al een dreiging in.

Je wil er echter ook voor waken om slapende honden wakker te maken en daarmee boosheid op te wekken. Wet en recht, zou voor eenieder moeten gelden in dit land. Waar mensen een scheve schaats rijden moet daartegen worden opgetreden.  Maar laat het dan ook voor eenieder gelden.

Het kan niet zo zijn dat de gewone burgers die zich uitspreken tegen het beleid dat gevoerd wordt, meteen worden opgepakt en ingesloten. Belediging van het staatshoofd noemt men het. Of het onder de noemer rancune geplaatst moet worden, dat laat ik in deze nog in het midden. We hebben echter ook, de zoon van de president vaker in het openbaar gehoord over zijn vader en diens vrouw met woorden die zeker niet vleiend genoemd kunnen worden. Tegen hem is er anders niet opgetreden, anders zou er geen gesprek gelekt zijn waarbij hij redelijk intimiderend tegen één van de trekkers van Organic Movement sprak.

Ook een gelekt gesprek met de broer van de vicepresident heeft vele wenkbrauwen doen fronzen. Het waren in elk geval echte gesprekken, geen gefabriceerde voicenotes, want je hoorde er duidelijk twee mensen tot elkaar praten met herkenbare stemmen en ze haalden zaken aan die nog meer boosheid en woede opriepen. Twintig functies??? Jeetje, die man moet wel een stel diploma’s hebben om daarvoor in aanmerking te zijn gekomen. En al de studenten die jarenlang hard hebben gestudeerd met hun diploma in de hand, zaten thuis op sociale media te scrollen met pijn in hun hart, want ondanks dat diploma waar ze zo voor gezwoegd hebben, komen ze niet aan de bak.

Gewoon omdat dat diploma alles is wat ze hebben. Ze kennen niet de juiste mensen en ze hebben geen bakken geld. Dan krijg je boze studenten. De acties van Organic hebben misschien niet het gewenste resultaat gehad, maar dat er een signaal is afgegeven moge duidelijk zijn. Dat de overheid dat signaal heeft opgevangen, is ook wel merkbaar.

Hoe ze verder met dat signaal omgaan, daar valt nog het één en ander over te zeggen. Het lijkt me in elk geval raadzaam de kwestie met tact aan te pakken. Dat is wat er nog ontbreekt, tact. Bij beide partijen.  De pan lijkt misschien niet zo heet meer dat je het niet meer met je handen kunt oppakken, maar het vuur is nog niet gedoofd. En wat je zeker niet wil doen is olie op een smeulend vuurtje gooien. Je kunt er liever wat water bij halen. Of je dat op het vuurtje gooit of in de wijn, is een keus die gemaakt moet worden.

(E)ijk.Punt – Olie op het vuur

Ik verlang weer naar zo een woensdag dat ik met een joviale vrolijke snit deze column kan binnenstappen.  Je weet wel, een beetje zoals je een gesprek binnenvalt met een grap en een grol. Er zal natuurlijk altijd ook wel een serieuze noot ergens te vinden zijn, maar er valt nog genoeg af te lachen. Helaas is dat nu allerminst het geval.

Er valt weinig te lachen de afgelopen tijd in switi Sranan! Het protest dat nu al langer dan een week voortduurt, berichten van baby’s die overlijden in het ziekenhuis, fraude bij onderwijs, ongeregeldheden te Brokopondo en de arrogantie die door alles heen de boventoon voert.

Het was eigenlijk te verwachten dat men met modder zou beginnen te gooien. De politieke belangen zijn groot. Het is trouwens nooit anders geweest. Ook tijdens het vorig bewind zijn er protestacties geweest en ik denk dat men zich nog kan herinneren hoe de initiatiefnemers van die acties door het slijk werden gehaald. Alles werd uit de kast getrokken om ‘de dubbele agenda’ van die activisten bloot te leggen.  Dat is dus geen nieuw fenomeen. Geen enkele regering houdt van mensen die opstaan tegen het bewind. Ook de huidige president is te zien op foto’s in de protesterende massa tegen de regering destijds.  Er is dus niets nieuws onder de zon wat dat punt betreft.

Same script different cast! De rollen zijn gewoon omgekeerd.  Ik denk dat de initiatiefnemers van Organic Movement dat ook wel verwacht hadden.  Indien zij werkelijk een dubbele agenda hebben, dan zal de samenleving daar uiteindelijk ook wel achter komen en zullen ook zij daarvoor met de tijd afgestraft worden.

Er liggen eisen op tafel met het verzoek aan de president om tenminste alvast drie van de eisen in te willigen.  Eisen, die als we ze zo bekijken helemaal niet moeilijk zouden moeten zijn om in te willigen.

Iedereen weet dat de statuten bij Staatsolie destijds overnight zijn gewijzigd om de first lady aldaar in de rvc te kunnen accommoderen.  Natuurlijk verwacht men nu dan ook dat dezelfde voortvarendheid aan de dag wordt gelegd om dit weer ongedaan te maken.  Maar dat hebben we tot nu toe dus niet kunnen merken. De andere eisen zijn ook al genoegzaam bekend. Ik heb er hoegenaamd geen zin in om op deze mooie woensdag, waarbij ik vanochtend nog een klein stukje van de regenboog mocht aanschouwen, in ons mooie land dat niet zo vreedzaam eruit ziet deze dagen, mijn hoofd te breken over dingen die eigenlijk nooit hadden mogen gebeuren. Ik snap dus in elk geval niet, wat het probleem is om die drie aangegeven eisen in te willigen om zodoende alvast de rust in het land te doen wederkeren.

Iemand leerde me ooit, als je vijanden hebt, tref je ze het hardst wanneer je iets doet dat ze niet verwachten. Hun strategie wordt immers bepaald op datgene wat men van je verwacht.

Ik weet zeker, en dat is eigenlijk ook vaker aangehaald dat men niet verwacht dat de president aan de gestelde eisen zal voldoen. Als hij vandaag zou besluiten dat wel te doen, denk ik persoonlijk dat hij daarmee vriend en vijand zou verrassen, en dat we ook meteen zouden kunnen zien of organic movement daadwerkelijk een andere agenda heeft. Ook zou de samenleving het idee krijgen dat de vader des lands wel degelijk naar ons luistert, al denken we vaak van niet.  Praat met uw volk president. Want al waren er maar tien mensen op straat, wil dat zeggen dat er ontevredenheid is. Het gaat hier niet eens meer om de grootte van de groep, maar het gaat om de boodschap die wordt gescandeerd.

Door de sociale media pitbulls erop af te sturen, en graphic designers die plaatjes creëren waar de arrogantie van afspat, dan hebben we nog niet gesproken over de modderlawines waar men elkaar mee overspoelt deze dagen, is op dit moment niemand mee geholpen. Het land al helemaal niet. Suriname zal de grote verliezer zijn. Kalmte zal je redden zegt men. Maar zoals het groter plaatje er nu uitziet, is er niets van kalmte ergens te bespeuren.  Integendeel wordt er van alle kanten meer olie op het vuur gedaan. Voorlopig staat het nog op ‘heat’. Wanneer het vuur de pan uitslaat, kunnen we alleen nog maar blussen.  Het licht in de tunnel zal dan omgeslagen zijn tot een verzengend vuur. Dan is het  te laat.

(E)ijk.Punt - Bruya!!

Kunt u zich nog heugen dat er ooit een populair mascottepoppetje van een bepaalde winkelzaak in Suriname bestond? Bruya! Hij had zijn eigen kledingstijl en een bekend liedje, een meezingertje, waarmee hij bijna tot leven werd gebracht.  In elke reclamespot van het bedrijf destijds zag je Bruya terug. En we zongen vrolijk mee en raakten gewend aan Bruya. Tot op een dag besloten werd Bruya uit de roulatie te halen. Bijna geruisloos stierf Bruya weg en maakte plaats voor een andersoortige manier van klanten binnenhalen bij het bedrijf.

Ay mang Bruya!!!! Anno 2022 wil je bijna begrijpen waarom Bruya naar de achtergrond en uiteindelijk in de vergetelheid moest. Bruya staat voor chaos.  Een blik op ons mooie land de afgelopen tijd en het eerste woord dat in je opkomt is ‘Bruya!!!” 

Het is niet iets om trots op te zijn. Niemand wil in chaos leven. Als er chaos is, is er geen leidraad. Geen houvast. Er moet orde komen! Ik weet bijna zeker dat we het daarover eens zijn.

Alles wat de klok tot nu toe slaat zijn de verdwenen miljoenen bij de moederbank. Het één heeft tot het ander geleidt en uiteindelijk zien we grote groepen Surinamers op straat demonstreren. Er zijn harde eisen op tafel gelegd. De oproep tot actie borrelde vanaf de vorige week reeds op, nadat het nieuws van de fraude bij de Centrale bank bekend werd. De spreekwoordelijke druppel die inmiddels is aangezwollen tot een hele modderpoel. Bruya tori mang!!!

Het was wachten, en best wel lang wachten op een reactie van de regering, en dan met name de president van het land. Uiteindelijk hoorde het volk hem bij twee respectieve mediabedrijven het afgelopen weekend. Er kwam echter geen aannemelijke verklaring en de president kwam ronduit bot en met alle respect, arrogant over. Het vogeltje zong met een erg hoge toon.

Een toon die aanzienlijk in hoogte daalde na het zien van de opkomst bij de eerste dag van de acties.  Ik denk dat toen begrepen is dat het niet goed vliegen vangen is met azijn.

Inmiddels duurt de actie voort. Er zijn harde eisen op tafel gelegd en de leiders van de actie hebben aangegeven niet te zullen buigen aleer die eisen worden ingewilligd.

Al die dagen hebben we trouwens niets gehoord van de tweede man van het land. Opmerkelijk rustig. Die bruya strekte niet tot daar. Daar zal vandaag mogelijk verandering in komen.

Eén van de harde eisen van de actievoerenden is het ombuigen van het friends and family beleid, en de terugdraaiing van de benoemingen van de vrouw van de eerste en de broer van de tweede man van het land. Ay, ik weet, het is een beetje bruya allemaal.

Het ultimatum van de actievoerenden is echter reeds verstreken, zonder dat ook maar één van de eisen is ingewilligd.  Dus moeten we verwachten dat “Bruya” nog wel even zal voortleven in Switi Sranang. Het grappigste vind ik persoonlijk wel de vele commentaren op sociale media van mensen die het of niet eens zijn met de acties en hun mening met hand en tand verdedigen. “De vorige regering dit, de vorige regering dat. Tralala Tralala” Ja, het spijt me, maar ze hebben dus echt niet door dat ze zelf beginnen te klinken als degene aan wie ze zo een hekel hebben.  Je zou echt zweren dat ze ervoor betaald worden.  Dan heb je mensen die de acties goedkeuren en ondersteunen maar dan wel op afstand. En die gaan dus in de clinch met de eerste groep. Dan heb je de politieke loyalisten die wachten op het juiste moment om hun slag te slaan. In troebel water is het immers goed vissen vangen. Ja, die bruya is ook goed doorgedrongen tot sociale media. En er is echt niemand, niemand die de hand in eigen boezem steekt. Het goedpraten van de fouten blijft doorgaan. Alles op de vorige regering schuiven gaat ook door. En de acties gaan dus ook door, de vraag is zullen die het gewenste resultaat bereiken, zal het ook ertoe leiden dat het totale systeem wordt omgegooid. Of blijven we dat spelletje spelen van, regering zit, regering gaat, niets nieuws waarvoor de zon opgaat.

De vraag is echter, hoe lang gaat alles door. Want in alle gevallen geldt, dat yu musu tyari langa blo.

De kruik gaat te water tot het barst. En wat je dan krijgt, juist ja, het is bruya!!!

(E)ijk.Punt - Waar er rook is, is er vuur!

Eén ding is in ieder geval zeker. Never a dull moment in Switi Sranang. Men geeft ons altijd wel voldoende stof om over te kunnen praten. Suriname is dus niet de plek waar je wil zijn als je doodse stilte moet zoeken. Dat gaat helemaal niet lukken. De ene keer zijn het de ronkende motoren van onze National Carrier die voorlopig althans niet meer ronken in bepaalde richtingen vanwege uiteenlopende redenen. Hoe de gedupeerde passagiers daarmee moeten omgaan dat is punt zestig.  In ieder geval heeft men niet echt een reden om blij te zijn, ook niet met de voorgestelde compensatieregelingen.  Maar we mogen de hoop niet verliezen. We moeten vooral optimistisch blijven en onze nationale trots blijven dragen, al draagt die ons niet meer.  Voorlopig tenminste. Hopelijk wordt het geen kwestie van in de hoop leven en in de verwachting sterven. Je moet slim denken toch, ach mang!

Dan werden we weer verrast door berichten van een politiekameraad van ons die is aangehouden in een grote rooftori. Hay baya. Van je vrienden moet je het hebben noh! What happened to, ‘de politie beschermt ons en onze goederen? Deze had de wereld niet zo goed begrepen, of hij is met een reden tot het korps toegetreden. Want laten we wel wezen, dat gebeurt ook. Tal van verhalen bekend van criminelen die infiltreren binnen een politieapparaat. Niets nieuws toch. Maar misschien wilde hij het wel in persoonlijke bescherming nemen. Kijk noh basi! Ik dacht, dat geld is bij mij veilig, ik neem het onder mijn persoonlijke hoede. Je weet deze dagen maar nooit in welke richting mensen hun gedachten gaan.

Kijk maar naar de laatste perikelen van de Centrale Bank. Mijn oren begonnen te suizen toen ik de bedragen hoorde en mijn ogen draaiden als tolletjes op steeltjes rond. Mada hoe???? Hoe in hemelsnaam heeft dat kunnen gebeuren ware het niet dat er kopstukken bij betrokken zijn of moeten we echt aannemen dat we met een stelletje amateurs daar bij de moederbank te maken hebben??? Terecht vraagt men om namen en transparantie en moet de beerput in dit geval niet gewoon opengebroken maar ook geleegd worden.  En wanneer je het eenmaal geleegd hebt, dump de stront dan alsjeblieft niet in een goot, midden in een woonwijk.  Want daarmee zal je de hele omgeving infecteren met een onverdraaglijke stank. Wat je functie ook is, dat doe je dus niet. Niet zomaar zegt men, als je de aard van het beestje wil weten moet je iemand een machtspositie of politie-uniform geven, dan weet je precies hoe degene in elkaar zit.

Ay maar ik dwaal af. Het is nog super onzeker of de ambtenaren de vooraf beloofde 8 % verhoging die eind deze maand zou moeten ingaan wel krijgen. Dat zorgde al voor de nodige onzekerheid. Nu we dat nieuws gekregen hebben van al die miljoenen die er op slinkse wijze doorheen zouden worden gesluisd, of misschien wel al zijn gesluisd, dat weten we dus nog niet met zekerheid, zou het niet nakomen van die belofte wel erg rauw op het dak kunnen vallen.

De berichten zijn bevestigd nadat de klokkenluider in de Nationale Assemblee hier melding van heeft gemaakt. Maar dan wat als hij dat niet had gedaan dan? Zouden we er überhaupt dan wat van gehoord hebben? Hay baya, de vorige regering was echt corrupt hoor.

Oh nee, dit is dus niet de vorige regering. Sorry, ik ben zo gewend geraakt aan dat liedje dat ik het automatisch meezing.  Niet zo slim bekeken.

(E)ijk.Punt - Schijn bedriegt

Dat is nou een gezond voorbeeld geweest. Al die aanwezige Caricom staatshoofden en regeringsleiders die samen met onze president en vicepresident een 1 km lange wandelloop hebben mogen meemaken terwijl ze ook nog een glimp van onze historische binnenstad konden opvangen compleet met de nieuwigheden die er zijn aangebracht. Zoals Wakapasi bijvoorbeeld. 

In ieder geval ging het om het signaal dat gegeven werd voor een gezonde levensstijl en als teken van eenheid. Nou, die eenheid hebben we kunnen zien in de ontevredenheid over de superlange files die zijn ontstaan, nadat het verkeer zonder enige adequate berichtgeving vooraf werd omgelegd, heel speciaal voor deze gezonde eensgezinde wandeling. 

Gezond is al die ergernis voor de doorsnee burger nou ook weer niet. Mensen die normaal 7 uur aan het werk moesten zijn kwamen pas twee uren later aan. Hun brandstof ging eraan, en dat is ook niet iets wat je in deze dure tijd graag ziet gebeuren. Zeker niet wanneer je gewoon doelloos in een file moet staan omdat een paar staatshoofden een signaal wensen af te geven, over gezondheid en als teken van eenheid. Natuurlijk riep een filmpje van onze nummer één en de vicepresident, waarbij ze al trimmend in een vrolijke chitchat met elkaar, de complimenten aan elkaar uitwisselen, dan ook weer de nodige ergernis op.  Oh, dat was dus waarom wij, het gewone volk urenlang in de file moesten staan? Voor weer een stukje toneel dat nodig moest worden opgevoerd.

Toneel ja, omdat we al lang doorhebben dat niet alles koek en ei is binnen de coalitie, zoals men ons dat wel heel graag wil laten geloven. Dus over welke eenheid men het nu specifiek heeft, moeten we nog uitvinden.  Eenheid binnen de Caricom is mooi natuurlijk, maar het zou toch wel thuis moeten beginnen niet waar? Je kan de wereld niet een schoon bordje volhouden terwijl je wasbak vol ligt met de afwas van de afgelopen weken. Fisti prodo noemden onze bigi sma’s dat.

Maar ach, wij Surinamers, we zijn daadwerkelijk een apart volkje.

Het is net als wanneer je mensen hoort praten over vrije meningsuiting en democratische rechten. Het ene moment hebben ze er de mond vol van, maar op het moment dat iemand een andere politieke partij aanhangt dan zij zelf, dan vergeten ze meestal de betekenis van diezelfde twee begrippen.  We worden er bijna dagelijks mee geconfronteerd maar we zien het vaak niet in.

Het moment dat je op iemand begint te schelden omdat die persoon een VHP-er, Ndp-er, Abop-er of wat dan ook is, dan ben je niet goed gegroeid en heb je de les niet begrepen. Soms zie je iemand iets posten op sociale media, dat totaal niks met politiek te maken heeft, misschien vraagt de topicstarter om hulp voor iemand, of haalt een onderwerp aan. En dan zie je ineens geheel uit het niets een comment verschijnen, ‘maar hij is toch een Boutist? Of zij is toch een VHP-er? En dan volgt er ook nog een scheldkanonnade bij. Hoe democratisch ben je zelf dan?  Iedereen heeft toch zijn eigen denkwijze en mag toch zelf kiezen waar hij of zij bij wil horen? Die persoon is een Boutist, dan wat??? Die persoon is een Chantist, dan wat????  Mogen ze vrij zijn???

Er zijn echt andere dingen waar we ons druk over kunnen maken. Ik maak me eerder druk over de uitspraken die onze vicepresident gedaan heeft richting het Constitutioneel Hof en de jonge advocaat Serena Muntslag – Essed met betrekking tot de wijziging van de kiesregeling. Uitspraken die een stille dreiging inhouden, uitspraken die allesbehalve democratisch genoemd kunnen worden.

Maar we hebben ons al vaker druk gemaakt over zaken die niet door de beugel kunnen, we zijn vaker verontwaardigd geweest over verschillende zaken en dan wordt er weer een persconferentie gehouden en worden we tot rust gebracht met verschillende zoethoudertjes.

Onze politieke leiders, kennen de mentaliteit van dit volk op hun tien vingers. En ze maker er handig gebruik, dan wel misbruik van. Dat is vaker gebleken bij verschillende regeringen.

Ze maken ook steeds dezelfde fout. Dit volk verdraagt veel maar houdt een logboek bij. En dat logboek wordt om de vijf jaar eruit gehaald, wanneer ze naar de stembus gaan. Tya, dan is het te laat om nog slim te zijn.

(E)ijk.Punt - Op de weegschaal

Precies een week geleden zagen we overal beelden langskomen van ondergelopen straten, erven en huizen. Beelden van Paramaribo en omgeving. Het duurde een hele dag en toen was het weer voorbij. Tot de volgende regenbui. Anders is het voor de bewoners van Brokopondo die al maanden achtereen in het water zitten, zonder enige hoop op verbetering in zicht, die zich op kort termijn zal aandienen. 

In een dergelijke situatie is het moeilijk positief te blijven, hoe graag je dat ook zou willen. Men zegt dat je je hoofd niet moet breken met dingen die je niet kan veranderen. Zoals de regen. Weersomstandigheden kunnen we niet beïnvloeden.  Als de zon te fel is, kun je er een parasol, pet of hoed bij halen om te voorkomen dat je verbrandt. Als het regent, kan een mantel of paraplu beschutting bieden, of je haalt er in Suriname tegenwoordig een bootje bij en maakt er iets moois van. Maar als je letterlijk al maanden in het water zit, is dat optimisme ver zoek en vergaat het lachen je op den duur wel. Je zal hulp nodig hebben om je eruit te trekken.

Het is dus niet vreemd dat de bewoners van Brokopondo nu van zich laten horen en hun eisen op tafel hebben gelegd.  Je vraagt je eigenlijk in gemoede af waarom het zo lang duurt voordat er echt actie wordt ondernomen. En dan ook actie waar de mensen ook daadwerkelijk iets aan hebben.

Eigenlijk is het jammer dat het zover moest komen dat de mensen een petitie moeten aanbieden in dit geval. Je zou toch denken dat bij spoedsituaties de koppen meteen bij elkaar gestoken worden om het probleem aan te pakken. Immers water is broodnodig maar we weten ook hoe verwoestend water kan zijn. Dus drie maanden in het water liggen wens je niemand toe. Jammer.

Weet je wat ook jammer is? Dat een Surinaamse sporter zich niet trots kan voelen wanneer hij een felicitatie krijgt van de nummer één van het land bij een behaalde prestatie. Gewoon omdat de overheid zich door de jaren heen niet heeft gehouden aan afspraken en toezeggingen die zijn gemaakt en niks heeft bijgedragen aan behaalde resultaten.

Het is net als die ene tante die je altijd voorbij liep, het moment dat je de lotto hebt gewonnen of iets groots hebt bereikt staat ze als eerste aan je deur. Iedereen moet maar goed zien dat we familie zijn. Je wordt op dat moment overladen met complimenten van een trotse tante  die er geen genoeg van krijgt je te vertellen hoe geweldig je bent. Tante is de tijden vergeten toen je haar om een gulden vroeg zodat je de bus kon betalen om naar school te gaan. Ze is vergeten hoe ze toen nooit geld had en ze je uitmaakte voor dat lastige nichtje ‘sa nooit ab’ wan moni in en saka en e waka e begi begi sma.’

Daar staat tante nu dan, met een mond vol lof en glorie.

Bij sommige mensen werkt het geheugen selectief en bij weer anderen draait het op volle toeren.  Dat heeft de president en vooral ook de minister van OW mogen merken, toen zij zich gelaarsd en al besloten te oriënteren in enkele ondergelopen buurten.

We werden getrakteerd op een tete a tete tussen een burger en de president en minister.  Duidelijk merkbaar was dat de hoogwaardigheidsbekleders alles behalve gecharmeerd waren van hetgeen de burger naar voren bracht met name over een gewraakte uitspraak die ooit door de minister van OW werd gedaan.

De burger liet haar ongenoegen blijken en de minister deed het af met ‘u weet ook waarom dat is gezegd.’

Of dat het juiste antwoord is geweest zal nog blijken.  In een tijd waar een volk geteisterd wordt door armoede, een zichtbaar verhoogde criminaliteit, een duidelijke vervaging van normen en waarden, prijzen die steeds verhoogd worden, en woongebieden die bij de minste regenbui verzuipen, zou het raadzaam zijn elk woord op een weegschaal te leggen.

Dat ene net verkeerde uitgesproken woord kan de weegschaal gevaarlijk doen hellen. Vaak nou net naar de verkeerde kant. Oppassen geblazen want de kans is groot dat die hele weegschaal dan in het water belandt. En dat wil je niet. Sinds je beseft dat er niet zo snel adequate hulp komt voor ‘in het water geraakten’. Vraag het aan de bewoners van Brokopondo. Zij hebben er al maanden ervaring mee.

(E)ijk.punt - De druppel

Ik denk dat iedereen gisteren een beetje zijn of haar hart vasthield. ‘Laat het stoppen met regenen’. Een blik op de vele beelden van ondergelopen straten en plekken in groot Paramaribo maakt die wens begrijpelijk. Elke druppel zou er nou net één te veel zijn. Het zou precies die spreekwoordelijke druppel zijn die de emmer kon doen overlopen. Gelukkig werd die wens tot nader orde een beetje verhoord. Terwijl het water een beetje aan het wegtrekken is, op de ene plek duurt het wat langer dan bij de andere, zie ik in gedachten mensen hun hoofd breken, hoe te voorkomen dat hetzelfde weer gebeurt bij de eerstvolgende keer dat Petrus besluit zijn sluizen open te doen.  Maar zo gemakkelijk gaat dat niet. Hoewel, misschien moeten we als burgers een begin maken door minder troep in de goten te bonken. Dat gedrag van ons is nog steeds niet ten goede verandert. Echter, is alleen de verandering van ons ‘bonkgedrag’ helaas niet de oplossing van het probleem. Daar zal veel meer inzicht en geld bij komen kijken. Geld dat er blijkbaar niet is. Of het inzicht wel aanwezig is zal nog moeten blijken.  Ik vrees dat we dat ook niet op kort termijn zullen ontdekken. Dus zullen we op lang termijn nog vaker geconfronteerd worden met het blank beeld van de straten, erven en huizen wanneer de weergoden weer eens hun zegeningen over ons uitstorten. Hoewel ik me in gemoede afvraag of het nou zegeningen zijn of tranen. We kunnen er in elk geval niet blij van worden.  

Hoewel, soms zie je juist hoe innovatief mensen juist kunnen worden wanneer het water ze aan de lippen ligt. Heel misschien is daar een lichtpuntje in te vinden.  Wie weet welke uitvindingen we nog mogen verwachten die voor een goedkope en praktische oplossing kunnen zorgen op bepaald gebied. We moeten optimistisch blijven door al onze tranen heen. Wat we vooral niet mogen verliezen is ‘hoop’. Dus tuur ook ik in de verte, op zoek naar het lichtje dat de president ons beloofd heeft te zullen zien.  Vanuit mijn optiek echter, is het nog te bewolkt om zelf een glimp van dat lichtje te kunnen meepikken. Elke keer wanneer ik ga tanken merk ik de duisternis om me heen toenemen.  Inkopen doen maakt dat ik het gevoel krijg van een erg donkere kamer. Je krijgt op de koop toe hoofdpijn van de vele berekeningen die je in je hoofd moet maken, elke keer wanneer je moet afrekenen en de lichtjes van de kassa een dans met de cijfers uitvoeren voor je ogen. Nee, dat is niet iets waar iemand jaloers op kan raken. Ook niet de bijna angstige blik waarmee je steeds je bankrekening checkt, elke dag van de nog bijna nieuwe maand, om te zien hoeveel je nog over hebt om de rest van de maand te overleven. Als de salarissen meegingen met de vele verhogingen dan zou het nog te dragen zijn. En ik praat dan niet alleen over de salarissen van de ambtenaren. Maar de realiteit is anders. Echter, de emmer van de samenleving is blijkbaar nog niet vol. In gemoede dragen we. We klagen wel, meer op sociale media als wat anders, maar daar blijft het bij.  We kijken gewoon met een verbitterde blik toe wanneer hoogwaardigheidsbekleders en hun volgauto’s met loeiende sirene langs ons heen razen, terwijl velen van ons de auto nu meer thuis moeten laten staan, simpel omdat zij zich de benzine niet kunnen permitteren. Wat voor zin heeft het te werken als je alleen nog de benzine kunt betalen om naar het werk te gaan? Over carpoolen gesproken.

Maar er komt licht! Vermoedelijk zal dat licht komen ergens in de buurt van de verkiezingen zoals we dat gewend zijn. Helaas heeft die gewoonte tot nu toe niet gemaakt dat we er niet met ogen open intrappen.

We stemmen weg. We plaatsen weer. En dan begint het liedje weer van vooraf aan.

Misschien wordt het tijd dat niet een politieke partij of een politiek leider ‘NYE’ zegt, maar wij het volk.

Maar die laatste druppel die het volk de ogen opent laat nog op zich wachten. En de politici doen daar elke keer weer een regendans op. Dus laat die druppels maar komen.

(E)ijk.Punt - Yu moy ma yu switi fara!!!

Ay Sranan, mi moy switi kondre.  Een beetje nostalgie als ik die zin zo in mijn hoofd keihard meezing. Want of Sranan anno 2022 nog zo ‘switi’ is, kijk daar heb ik zo mijn twijfels over.  ‘Switi’ lijkt me toch een beetje anders.  Het correspondeert niet met een grote groep mensen die twee tot drie banen moeten hebben en dan nog niet echt het hoofd boven water kunnen houden.  Het correspondeert ook niet met de armoede die wij steeds meer onder onze landgenoten zien toenemen, noch de hoge prijzen in de winkels waarmee we elke keer weer geconfronteerd worden. Zelf moeder natuur, is niet zo ‘switi’ meer, hier in ons prachtige Suriname, als we de gevolgen zien van natuurontwikkelingen waarmee velen in verschillende gebieden te kampen hebben. Ik kan me nog herinneren dat ik op vakantie in Nederland, soms langs Schiphol reed, alleen om vol trots te kijken naar het vliegtuig van Suriname Airways met haar opvallende rode logo welke een Sabaku voorstelt. Wat een lekker gevoel was dat. Vol trots keek ik er als Surinamer naar. Switi yere!!!

Maar die Sabaku lijkt haar beste tijd gehad te hebben en vliegt niet meer zo vlot.  Dat hebben een aantal passagiers de afgelopen dagen goed kunnen merken.  Gelukkig is er nog wel een haan die ernaar kraait maar het is afwachten geblazen of dit nog enig soelaas zal bieden. Misschien is dat ook niet zo een slimme zet want behalve de bond bij de SLM, schijnt ook de Raad van Commissarissen nu hete lucht uit te blazen.  Nee, ‘Switi’ is wellicht anders.

Ik denk dat de mensen van Brokopondo, maar ook andere gebieden die al geruime tijd te maken hebben met enorme wateroverlast, die mening wel zullen delen. Terwijl de hulp voor die gebieden nog steeds niet goed op gang is gekomen, zijn enkele van onze Volksvertegenwoordigers bezig met het voorbereiden van een initiatiefwet terugroeprecht. Een wet die totaal niets te maken heeft met het wel en wee van de Surinaamse samenleving, die zij daar in het parlement vertegenwoordigen. De vraag is of men dat nog wel beseft. De samenleving die geconfronteerd wordt met een aantal schrijnende vraagstukken, schijnt nu even niet zo belangrijk te zijn. Die wet, die meer een partij verheerlijkende zet is, die ervoor moet zorgen dat individuele volksvertegenwoordigers behoren netjes in het gareel van de partij te blijven lopen of anders eruit worden gezet, heeft voorrang! 

Over prioriteiten stellen gesproken! Ay, Sranan Switi echt!

Ook onze landgenoten zijn echt ‘switi’. Wanneer je iets groots bereikt voor dit land, dan word je hoog op de schouders getild, iedereen wordt je neef, nicht, oom of tante zonder dat je ze ooit gesproken hebt.

Wel de dag dat je struikelt, zijn het nagenoeg dezelfde landgenoten die je dieper de modder in trappen. Men schroomt er dan niet voor om de mensen om je heen ook maar even erbij te betrekken. Nee, nee, men is allang blij dat ze een stok in handen hebben om erop los te slaan. Vaak vergeet men dat je kritiek kan uiten, dat je je teleurstelling mag ventileren zonder daarbij beledigend te worden naar een ander toe. Ik denk dat dit Bigi Boi Jairzinho Rozenstruik pijnlijk duidelijk is geworden bij het verliezen van zijn match afgelopen zaterdag.  What happened to through thick and thin? Bij lief en leed? Advies en kritiek mogen gegeven worden, maar het is ronduit verwerpelijk dat onze loyaliteit aan iemand die ons mooie land uitdraagt en ook al positief op de kaart heeft gezet zo snel  door de wc wordt gespoeld. Wins a kondre no switi tumsi moro, ook ons eigen gedrag naar elkaar toe mag op de weegschaal. Nationalisme dient zich niet alleen te uiten op dagen van glorie, maar ook op mindere dagen. Hetzelfde geldt ook voor Natio, die gisteren niet een te beste wedstijd heeft gehad. Zo ‘switi’ is ons gedrag ook niet meer dus. Kijk maar gewoon even naar de manier hoe we met elkaar omgaan. Dat hebben we gisteren alleen in vele gevallen langs zien komen op Facebook. Van een vrouw die naar kniples ging, een stainless steel pruik tot een roestvrije haardracht, een live vol verwensingen, bands die maar half zijn betaald en of hun betaling in natura hebben ontvangen, we hebben het allemaal in één dag voorbij zien komen.  Ay Sranan! Yu moy maar yu switi de fara!!!

(E)ijk.Punt - Een klein verschil

Ooit had ik een gesprek met iemand die mij ertoe probeerde te bewegen om de politieke arena te betreden. Ik legde hem toen mijn afkeer van politiek uit, er toch rekening mee houdende dat de politiek zich altijd met jou zal bemoeien, zelfs al wil jij dat niet. Mijn besluit stond in elk geval vast, ondanks verschillende aanbiedingen, omdat ik er als de dood zo bang voor was/ben dat toetreden tot de politiek een totaal ander mens van me zal maken dan ik echt ben.  De laatste tijd, zie ik dit gesprek steeds vaker aan mijn geestesoog voorbijgaan. Niet zo zeer het gesprek zelf, als wel de onderbouwing van degene in kwestie, welke toen genoeg had moeten zijn om mij het roer om te laten gooien. Hij gaf mij toen aan, dat de meeste eerlijke, integere mensen dezelfde mening als mij waren toegedaan.  Maar door vanaf de kantlijn je mening te poneren, maakt nog geen verschil.

Dit soort mensen zijn juist nodig om het verschil in de politiekvoering van ons land te brengen. Maar de meesten kiezen ervoor om op een afstand te blijven. Zoals ik dus.

In de tussentijd volgen wij wel alles wat er in ons mooie land gebeurt. We zien verschillende politici opkomen en anderen weer roemloos het veld verlaten. We zien oudere doorgewinterde politici hun spel spelen en we zien jongere hun entree maken.  Elke keer wanneer er frisse jonge mensen worden geplaatst in het parlement, komt er een sprankje hoop dat er misschien, heel misschien een verschil zal worden gemaakt. En elke keer wanneer ze blunderen, slaken we een zucht van teleurstelling. Misschien gewoon omdat we meer verwacht hadden van de persoon.  Misschien omdat we ergens gehoopt hadden dat dat heel circus omtrent gronden een keer echt goed geordend wordt en dat elke Surinamer die daar recht op heeft ervoor in aanmerking komt, en niet sneller of gemakkelijker vanwege de politieke partij die men aanhangt of dient, of de post die men bekleedt.  Als dat zou gebeuren dan was het nu niet nodig dat één van die jongere parlementsleden die de vorige week nog naar zijn medeparlementsleden uithaalde als te zijn ‘politieke duivels’, zich in alle bochten moet wringen om goed te praten dat één van die percelen van het Sabakuproject zo snel naar hem toe gevlogen is. Want hij heeft er net als elke Surinamer recht op en hij heeft de juiste procedures doorlopen. Alleen vergeet hij te vermelden dat andere Surinamers een paar jaren moeten wachten voor ze in aanmerking komen, (als ze al in aanmerking komen) en dat het bij hem een kwestie van een paar maanden is geweest.  Als we zaken proberen te rechtvaardigen, laten we het beestje dan wel gewoon bij de naam noemen. “Ik heb het alleen sneller gekregen dan een andere Surinamer, omdat mijn partij aan de macht zit en ik in het parlement zit.”  Hij is trouwens niet de enige parlementariër die zo bevoorrecht is geworden en zeker ook niet de eerste.

In ieder geval zal deze kwestie nog een staartje krijgen, sinds wordt aangegeven dat de gronden niet mochten worden uitgegeven. Onze hoop op enig verschil welke gemaakt kon worden door enkele jongeren in het parlement is echter reeds vervlogen.

Laat mij me wel haasten om te zeggen dat er gelukkig ook nog wel mensen zijn in het parlement en binnen de politiek, die wel het juiste voorbeeld geven, en waar je geen smet op kunt vinden. Het is helaas wel zo, dat het negatieve meestal de overhand neemt waardoor je die paar goede die er ook zijn, bijna niet meer ziet staan. Maar ze zijn er ook. En misschien moeten we proberen onze focus juist meer te verleggen naar deze mensen.

Als we naar andere ontwikkelingen kijken, moet het ons eigenlijk niet verwonderen als er na verloop van tijd een soort van politieke markt ontstaat, waarbij de ene partij nog goedkoper goederen aan de man brengt dan de andere. Politieke bunkop’ serie of zo. En terwijl vele politieke partijen hun marktventersjas aandoen, vergaan de ondernemers. Want je moet wel erg sterk in je schoenen staan om te kunnen concurreren met de politiek, zeker wanneer die in het machtscentrum zitten.

Misschien is dat ook wel een verschil dat gemaakt wordt. Marktpolitiek. En terwijl de markt groeit, verzuipen de gewassen. Zoiets.  

(E)ijk.Punt - Wanneer het schip vergaat ziet men wie kan zw

Tegenwoordig trek je er al gauw een stoel, popcorn en frisdrank bij (okay nee, niet echt, we hebben vaak wat sterkers nodig), wanneer we naar vooral de politieke ontwikkelingen in het land kijken. Die discussie over de schuldvraag van de situatie te Brokopondo is nog steeds niet afgelopen. Regeringsleiders spreken elkaar op hoog niveau tegen daarover en in de tussentijd wordt een motie die de nadruk legt op de hulp die zo dringend voor de mensen in het gebied moet worden vrijgemaakt, getorpedeerd/ afgewezen. Dat zijn van die momenten dat je als ‘kijker’ in ongeloof je schudt en je afvraagt in koeieletters, “WAAROM??”

Is het omdat het om “politieke duivels” gaat, zoals een assembleelid van de coalitie, de oppositie typeerde? Merkwaardig ook hoor. Dat is toch niet hoe je je collega in het hoogste college van staat noemt? Of is het gewoon omdat de motie afkomstig is van de NDP/BEP fractie?

Is er überhaupt wel gekeken naar de inhoud van de motie voordat die door het gros van het parlement werd afgewezen. Dan heb ik als mens toch wel weer stil respect voor het assembleelid Belfort.  Hij heeft vaak genoeg ook tegen de NDP aangeschopt, en niet zo een beetje ook. Maar in deze heeft hij het belang van het land laten prevaleren en dat is wat wij nodig hebben daar in het parlement.

Soms geeft men het gevoel aan de samenleving dat men niet daar zit voor het land, maar voor een partij. Veelal hoor je een heleboel mensen gillen dat het belang van het land bovenop gesteld moet worden, en niet het partijbelang. Op het moment echter dat ze in één van de felbegeerde stoelen hun plaats vinden, merken we helaas veel te vaak dat het partijbelang wordt behartigd.

Soms mis ik de goede oude tijden, dat je naar een DNA-vergadering kon kijken en er op hoog niveau werd gediscussieerd. Het was een lust om naar te kijken. Voor mijn geestesoog zie ik dan een Playfair, een Rodgers, een Kruisland, maar ook een Venetiaan verschijnen. Dat waren nog eens discussies waar je iets van kon leren. Automatisch dwong men destijds door alleen al het niveau van de discussies en de manier waarop men met elkaar omging respect af. Die tijd lijkt al een hele tijd voorbij.

Ergens is er iets goed fout gegaan. Ergens blijft het fout gaan. En tussen al die fouten heen vergaat de burger. In ieder geval die van Brokopondo wel. Want we blijven beelden voorgeschoteld krijgen uit het gebied waarbij men hun klachten uit, waarbij men indringend naar hulp blijft vragen. 

Ironisch genoeg is het vandaag 2 jaar geleden dat de verkiezingen werden gehouden. Omin san bo seti. Dat was ook de bewoners van Brokopondo beloofd, voordat ze hun stem uitbrachten.

Vandaag zitten ze letterlijk en figuurlijk in het water. Het kan verkeren in het leven.

Nu ben ik benieuwd wat de volgende belofte zal zijn, over drie jaar.

Misschien wel de pagaaien voor de boot erbij. Want op dit moment dobbert het bootje stuurloos rond, terwijl de kapiteins kibbelen over wie nu de riemen in het water heeft laten vallen.  De reddingsvesten heeft men echter nog niet aan de passagiers die dreigen te verzuipen, aangereikt.

(E)ijk. Punt - Regendruppels

Afgelopen zaterdag hebben we een stortbui van jewelste gekregen en vele plaatsen lagen onder water. Als je niet echt dringend uit huis moest, bleef je het liefst in je huis zitten. Ik moest er doorheen. Door de regen en door de rivieren, sorry ondergelopen straten.  Maar ik hield de moed erin en troostte mezelf met het liedje, “Ay Sranan, mi moy switi kondre” op de achtergrond.

De geveinsde vrolijkheid verging me echter al snel, toen ik in een gat terecht kwam met de auto, dat je door het water in de straat niet kon zien. Het laatste wat je deze dagen wil is extra onkosten. Er is immers bijna niks deze dagen dat je niet een rib uit het lijf kost.  Het is dus ook extra uitkijken op verschillende hoeken bij bepaalde straten waar het wied zo hoog staat dat er een gevaarlijke situatie door ontstaat, omdat weggebruikers geen zicht hebben op het verkeer dat er van de andere kant aankomt.

Er is al aangegeven dat er niet meer dan vijf keer per jaar gemaaid kan worden omdat er simpelweg geen middelen zijn. Hoe verwaarloosd alles er ook bij ligt, er kan geen ijzer met handen gebroken worden. Misschien denk ik dan wel ouderwets, maar vroeger waren er toch geen moderne machines om al deze dingen te doen? Het was gewoon pure mankracht die het werk verrichtte. En dat is, als ik het goed heb, toch wel waar de overheid voldoende over beschikt? We hebben immers vaker de klachten gehoord van het logge overheidsapparaat, de ambtenarij, gewoon omdat er te veel ambtenaren zijn. Een aantal van ze zit ook nog thuis te niksen en krijgt lekker doorbetaald.

In de tussentijd begint ons prachtige land steeds meer weg te hebben, van een broko pernasi, waar we met pijn in ons hart maar zonder structurele oplossing tegenaan kijken.  Het volk, de burgerij die wringt zich in de tussentijd in alle soort standjes om maar het hoofd boven water te houden.

Un tay un bere wan pisi kba, de leef standaarden van het gros van de samenleving zijn met rasse schreden achteruitgegaan, de armoede is ongetwijfeld toegenomen, delen van het land verzuipen letterlijk en figuurlijk, we carpoolen ook nog ongewenst en terwijl we dat doen, zien we met lede ogen toe hoe hoogwaardigheidsbekleders, met een aantal volgauto’s begeleidt door loeiende sirenes ons voorbij sjeezen.  Hoe ironisch.

Maar, we moeten het voor lief nemen, want ‘de vorige regering’ heeft ons in de ellende gestort.

Zo langzamerhand begint dat liedje ons de keel uit te hangen. We kennen allemaal wel zo een tante die ontzettend vals zingt maar altijd door wil blijven zingen en van geen ophouden weet. Want tante zingt en zingt maar de sfeer verandert er niet door. Het begint alleen maar steeds harder te regenen.

Af en toe gooit die tante ons een snoepje toe, een soort van zoethoudertje.  Om dan weer luidkeels helemaal opnieuw te beginnen, waardoor het begint te stormen. Daar kan dat zoethoudertje niets tegenop. Wat we tegen deze tijd nodig hebben, is niet alleen een regenmantel, maar ook nog een paraplu. Anders komen velen van ons met meer dan alleen een autoband in een diep gat terecht.

(E)ijk.Punt - Pe dedé de, lafu de

Als er één ding is waar we als Surinamers goed in zijn, is het wel de kunst om een hilarisch tintje te kunnen geven aan de meest ernstige situatie. Ik denk persoonlijk dat de bedenker van het Surinaams gezegde ‘Pe dede de, lafu de’, dat al heel lang geleden had ingezien. Hij of zij had waarschijnlijk niet kunnen bevroeden destijds dat er heden ten dage zovele leerlingen zouden zijn die hun meester met verve overtreffen. Dus hoe ernstig de situatie ook, het kan er toch toe leiden dat mensen hun tanden ‘pieren’ aan de overkant.  Soms niet eens aan de overkant, maar precies naast je of achter je. Het gevaar zit er tegenwoordig wel in dat men geen onderscheid meer maakt of kan maken in hoe ver en binnen welke grenzen die hilariteit gaat.

Maar dat is wel bij meerdere zaken zo. Er zijn tal van voorbeelden die wij nu kunnen noemen waar de ‘te – factor’, bij is komen kijken. Zoveel, dat ik de stem van wijlen mijn grootmoeder wel vaker in mijn oor hoor fluisteren, ‘alles wat ‘te’ is, kan nooit goed zijn’.

Natuurlijk hebben we een hoog gehalte aan humor in onze Surinaamse genen. Niets mis mee want dat stelt ons vaak genoeg in staat nog te kunnen lachen wanneer dingen ons overkomen.

Hoewel, sommige dingen overkomen ons niet. Sommige dingen hebben we echt zelf in de hand gewerkt. Immers, geen ene politicus, in ieder geval niet recent, is zelf op die stoel gaan zitten. We hebben ze toch allemaal zelf daar gezet. Welke overheid er ook geweest is de afgelopen jaren, ze konden er alleen zitten door ons.

Doordat wij ze vaak genoeg de kans hebben gegeven om ons te bespelen en ons beloftes te maken. We hebben het toegestaan en voor zoete koek ingeslikt en hebben al vaker een overheid in het zadel geholpen die ons na de verkiezingsperiode van een koude kermis liet thuiskomen en dat terwijl het niet eens winter wordt in ons land.

Het kan aan mij liggen maar het word met de jaren ook steeds onbeschaafder en hopelozer.

Net zoals de ‘shows’ die wij steeds weer voorgeschoteld krijgen vanuit ‘het huis van het volk.’

Het niveau is met een aanzienlijk aantal punten gedaald door de jaren heen.

Ik kan me herinneren dat wanneer er vroeger bepaalde woorden werden gebruikt in het parlement, je een woordenboek erbij moest halen om de betekenis te achterhalen. Nu ben ik er wel voor dat er eenvoudige taal wordt gebruikt die een ieder verstaat. Het heeft hoegenaamd geen zin dat je mijn belangen als burger behartigt maar ik begrijp geen woord van wat je zegt. Het is net als wanneer je een verslag doet van een gebeurtenis aan de samenleving. Je probeert dat in zo eenvoudig mogelijke bewoordingen te doen, zodat eenieder je begrijpt. Anders maak je geen nieuws voor de samenleving maar voor een selecte groep. Moesje, die niet zo ver naar school is gegaan moet je ook kunnen begrijpen.

Maar je past toch wel op wat je zegt en hoe je het zegt beseffende dat je met een groter publiek bezig bent.

Ooit heeft iemand gezegd dat het wel een kleuterklas lijkt. Je kan de persoon moeilijk ongelijk geven als je diverse beelden van de afgelopen jaren de revue laat passeren.

Een echte knokpartij, bullebakkerij, geiten, koeien, we hebben het allemaal voorbij zien komen. Ook onze jongeren kijken toe.

Maar ach, eigenlijk maak ik er teveel woorden aan vuil.

Er is al vaker gesproken over het niveau maar het heeft nergens toe geleidt, integendeel schijnt het met de dag erger te worden.

Het rechtstreekse gevolg van geen grenzen weten te stellen.

Dat heeft wel voor meer ongerief gezorgd op verschillende gebieden.

Maar ook politici weten dat.

Ze weten ook dat dit Surinaams volk geen grenzen stelt aan wat zij toelaten en wat niet. Als er iets gebeurt dat niet kan, zal men klagen. Het duurt echter niet te lang. Geef ze iets anders om over te praten en het is weer voorbij. En zo gebeuren er vaker een heleboel dingen die à la moment wat stof doen opwaaien, tot zich een ander spraakmakend onderwerp voordoet.

Zoals de uitvinding van nieuwe woorden in het parlement.

Intussen is de benzineprijs weer gestegen en ligt Brokopondo nog steeds in het water.

(E)ijk.Punt - De wijsheid zwijgt

Beroving gepleegd. Verkeersdode te betreuren. Diefstal. Directeur van een mediabedrijf ingesloten op de dag van de Internationale Persvrijheid. Suriname doet het slecht als het komt op persvrijheid. Het land is in een jaar tijd gekelderd van de 19e naar de 52e plaats op de World Press Freedom Index 2022. Een daling van maar liefst 33 plaatsen. SVB-bestuur afgezet.  Strijd binnen SVB verhevigd. U vraagt zich zeker af wat ik aan het doen ben?

Eigenlijk niets bijzonders. Ik probeer tussen alle negatieve en spraakmakende nieuwskoppen van de afgelopen week iets positiefs te vinden. Dat valt me niet zo gemakkelijk. Maar we mogen niet opgeven in onze zoektocht naar positiviteit. Als we dat zouden doen, dan is het hek van de dam. Hoop is een gegeven dat ons in staat stelt te blijven geloven in een goede afloop van zaken.

Ik denk dat één van de mooie dingen van de afgelopen week toch wel het feit is geweest dat na twee jaren van Covid-lockdown, de mensen weer bij elkaar konden komen om het Id ul fitre feest te vieren. Dit behoort tot één van de hoogtijdagen binnen de Islam. De mensen waren er dan ook enorm blij mee dat ze eindelijk weer bij elkaar konden komen om het Eid-gebed samen te doen. Dat blijkt ook wel uit de grote opkomst bij het onafhankelijkheidsplein maar ook de verschillende moskeeën.

Ik vond het ook wel mooi om te zien. Ja, dat was toch wel iets leuks om te zien in de afgelopen week. Al de versterkende en bemoedigende woorden naar elkaar toe. Boodschappen van hoop en bezinning. Hebt u dat nou ook, dat je soms wenste dat het elke dag zo een religieuze hoogtij dag kon zijn? Alleen maar vanwege dat sprankje aan positiviteit dat we dan meekrijgen.

Even geen eindeloze discussies over het wel of niet dragen van een baard bij de politie, waar de ballen van de SVB naartoe moeten rollen, even geen dag van verklaringen van organisaties die met elkaar overhoop liggen aan de vooravond van een schoonheidscontest, gewoon even niks van dat alles.

Tussen al deze oeverloze discussies heen liggen de bewoners van Brokopondo nog steeds in het water. SZF-verzekerden kregen tussen neus en lippen door meegedeeld dat zij niet meer voor specialistische zorg terecht kunnen bij het RKZ en het Diaconessenhuis, tenzij het een spoedgeval betreft. Ach, de zieke mens in Suriname heeft wel het één en ander te verduren. Een leek kan vaststellen dat de zorg op zijn gat ligt. Dergelijke berichten geven niet veel hoop.

Net zoals de berichten bij de SVB. Al geruime tijd volgt iedereen de perikelen bij de Surinaamse Bond, helaas is het al een tijd geleden dat we fier en vol trots naar die berichten keken.

Nu is er dus een impasse daar ontstaan, en gezien de ontwikkelingen zal er nog een lang staartje aan hangen. Wie uiteindelijk aan het langste eind van dat staartje trekt, valt nog te bezien. Eén ding wordt wel steeds duidelijker, en dat is dat er grote belangen spelen. Was dat niet het geval, zou de strijd minder heftig zijn. Men valt elkaar alleen zo aan, wanneer er iets te halen valt of wanneer er iets te behouden valt.

Het jammerlijke is dat sport juist iets is dat mensen bij elkaar zou moeten brengen. Bij de SVB lijkt het andersom te werken.  En heel Suriname, correctie, heel de wereld geniet mee.

En terwijl de wijsheid zwijgt, schreeuwt de idioterie alles bij elkaar. Het kan verkeren. Een qoute behoudt zijn betekenis totdat wij die veranderen.