Opinie

Samen bouwen aan een rechtvaardig, duurzaam en hoopvol Suri

Tijdens Pasen herinneren we ons het verhaal van Jezus Christus; Zijn lijden, sterven en opstanding belichamen de kracht van hoop en de mogelijkheid van verlossing en redding. Pasen is het feest van wedergeboorte, nieuw leven en een krachtig symbool van een nieuw begin. Pasen herinnert ons eraan dat na lijden en beproeving hoop en vernieuwing mogelijk zijn; een boodschap die ons oproept tot reflectie en verbetering. Christus heeft geleden, opdat wij kunnen leven. Zijn opstanding laat ons zien dat zelfs na diepe duisternis, licht en herstel mogelijk zijn.

Dit verhaal geeft ons ook een richtlijn dat, door de juiste keuzes te maken en door ons te verenigen achter de principes die positieve verandering brengen, wij de uitdagingen die voor ons liggen, kunnen omzetten in overwinning. Vandaag bevinden wij ons als natie op een kruispunt. Na vijftig jaar van gemiste kansen, biedt de Almachtige ons opnieuw een unieke mogelijkheid om Suriname te herstellen en te vernieuwen. Op 25 mei 2025 krijgen wij als volk een historisch moment: de kans om te kiezen voor een leefbaarder Suriname – niet alleen voor onszelf, maar ook voor de generaties die na ons komen.

Suriname is door de Almachtige gezegend met onschatbare rijkdommen, zowel in zijn natuur als in zijn mensen. Suriname is geen arm land; wat wij echter decennialang hebben gemist, is goed en integer bestuur, oprechte vaderlandsliefde en een gezonde, actieve betrokkenheid van het volk. Dat moet veranderen; A MODEL MUSU KENKI.

De BEP roept op tot een fundamentele koerswijziging:

-Naar een land waar wonen, leven, werken en ondernemen menswaardig en aantrekkelijk is.

-Naar een samenleving gebaseerd op sociale rechtvaardigheid en zekerheid.

-Naar duurzame en stabiele macro-economische ontwikkeling.

-Naar zorg en bescherming voor onze natuur en milieu.

-Naar versterking van lokaal bestuur en echte burgerparticipatie (de decentralisatie gedachte) met respect voor het multiculturele karakter dat Suriname uniek maakt.

-Naar een samenleving waar lokale gemeenschappen een stem hebben, en waar elke burger – ongeacht afkomst – zich thuis en gehoord voelt.

Wij kunnen en moeten de cyclus van crisis doorbreken. Het fundament daarvoor is een verandering van onze basishouding: eerlijkheid, verantwoordelijkheidszin en gemeenschapszin moeten centraal staan. Over 35 dagen krijgt het kiezersvolk de gelegenheid om rationeel en bewust te kiezen. Een keuze die hoop brengt, een keuze die de broodnodige glans en glorie terugbrengt in ons geliefd Suriname.

Wij smeken de Almachtige om kracht en genade over ons land en volk, zodat wij Pasen niet alleen vieren, maar ook begrijpen wat het werkelijk betekent: het is tijd voor een nieuw begin voor onszelf en voor Suriname. Moge Zijn zegen op ons rusten, zodat de keuze die we op 25 mei 2025 maken, leidt tot echte vernieuwing. Laten wij deze Paastijd gebruiken om stil te staan bij onze verantwoordelijkheid – en te kiezen voor leven, hoop en een waardige toekomst.

Gezegend Pasen!

BEP Mediateam

Verhoogde productie voor koersstabilisatie

INGEZONDEN - Al enige tijd worstelt de Surinaamse economie met het fenomeen koersstabilisatie. Precies hierin ligt de kern van onze fragiele en onvoorspelbare economie. Dit is weer te herleiden tot onze beschamend lage nationale productie. Alle economische theorieën en schuldenherschikkingsverhalen ten spijt, als jouw nationale productie en export niet op een aanvaardbaar peil zijn, is het in principe dweilen met de kraan open. Het is een grote kopzorg voor mensen die willen plannen om op korte en middellange termijn serieus te investeren in ons land. De zware wisselvalligheid van de wisselkoers gooit alles in de war.

Elk land dat een stabiele economie wil hebben om op basis daarvan te kunnen werken aan economische groei en ontwikkeling, en in het verlengde daarvan de maatschappelijke ontwikkeling en vooruitgang in alle sectoren, heeft een stabiele wisselkoers nodig.

Het is dus nu de allerhoogste tijd dat de beleidsmakers concrete stappen gaan ondernemen om de productie en export op te voeren. Zo kan men deviezen binnenhalen en de koersstabiliteit op peil houden. Tegelijkertijd wordt de werkgelegenheid in het particuliere bedrijfsleven gestimuleerd, en dit alles heeft een totale positieve en stimulerende doorwerking naar de totale nationale economie. Er is genoeg potentieel waarin men gelijk exportgericht kan investeren. De agrarische en houtsector zijn de meest voor de hand liggende opties.

Ruimschoots gevarieerde houtvoorkomens met hoge economische waarden in ons tropisch regenwoud. Daarnaast heb je de zeer vruchtbare gronden voor de agrarische ontwikkeling in ons binnenland. We kunnen hier gelijk mee beginnen. Wat we nodig hebben is een stukje regulering en monitoring in deze sectoren. De instituten die vanuit de overheid een oogje in het zeil moeten houden, zullen versterkt moeten worden.

Simultaan kan de link gelegd worden met de enorme markt in het buitenland. Te beginnen met onze buurlanden Frans-Guyana, Guyana en Noord-Brazilië. Naarmate de schaal wordt vergroot, kunnen we het Caribisch gebied, de Verenigde Staten, Europa en Afrika erbij betrekken.

Ettiré Patra

Geen verantwoordelijkheid nemen betekent geen veiligheid ge

INGEZONDEN - Sommige mensen, lees ook politici, kunnen zichzelf op magische wijze ontzien van alle verantwoordelijkheid voor hun gedrag en emoties. Zij geven alles en iedereen de schuld van wat er is gebeurd, vinden zichzelf schuldloos, en nemen hun toevlucht tot zeuren en klagen over hoe moeilijk het was om hun taken uit te voeren. Zij hebben overal excuses voor. Als de dingen niet gaan zoals zij willen of als iemand hen ter verantwoording wil roepen, dan halen ze wraakzuchtig uit, alsof het de schuld van anderen is dat zij in de problemen zijn gekomen.
Dit fenomeen zien we terug bij vele leden van deze regering de afgelopen 5 jaar. Het ene politieke schandaal volgt het andere op in een tempo dat bijna niet bij te houden is, maar er wordt weinig verantwoordelijkheid over afgelegd, ook niet via presidentiële commissies.
Enkele voorbeelden die voor zich spreken:
Volgens deze regering is het de schuld van de vorige regering dat het economisch slecht is gegaan deze regeringsperiode, maar dat zij nu, net voor de verkiezingen, de economie op orde hebben. Ze voelen zichzelf schuldloos over hun eigen beleid en kloppen met onwaarheden zichzelf op de borst.
Via grote billboards gaat deze regering schuldloos de waarheid manipuleren dat zij de inflatie omlaag hebben gebracht. Inflatie betekent de gemiddelde prijsstijging van de goederen en diensten die consumenten kopen. Deze week zijn zelfs nog de prijzen van goederen gestegen door de zoveelste koersstijging in de afgelopen 5 jaar. Alle basisvoorzieningen zoals voeding, benzine, elektriciteit, water en ziektekosten zijn rond de 650% duurder geworden. Een kleine vergoeding voor studenten, betaald door het IMF, voor ouderen, voor gehandicapten en ambtenaren, gaat niet helpen om van overleven naar leven te gaan. Vaak zien we ook nog dat maar een kleine groep die sociale vergoedingen krijgt. Kinderbijslag voor particulieren en binnenlandbewoners schijnt ook al 5 jaar niet uitbetaald te zijn.
Een feit is dat zonder echte koopkrachtversterking van het gehele volk je de economie niet kunt verbeteren. Daarmee zijn de regeringszorgtaken die de mensenrechten eisen verwaarloosd, en dat tast de veiligheid van vele burgers aan.
President Santokhi prees afgelopen donderdag de brandweer voor hun inzet. Terecht, als je weet dat het equipment van de brandweer niet voldoet aan diverse eisen. Hij voelt zich schuldloos voor het tekort aan effectief materieel, veiligheidsuitrusting, het ontbreken van de juiste vaardigheden bij brandweerofficieren en te weinig geld voor het onderhoud van brandweervoertuigen, pompen, waterslangen, opslagsystemen en communicatiesystemen. Zeker als je weet dat twee essentiële watertanks op het terrein van de brandweer inactief waren. De regering heeft geen verantwoordelijkheid genomen, waar de president eindverantwoordelijke voor is, voor deze zorgtaak en doet alsof het niets met hun inzet te maken heeft gehad wat afgelopen donderdag in de binnenstad is gebeurd. De veiligheid van het volk wordt hiermee ernstig aangetast, en dat is de waarheid.
De rechtbank veroordeelde in april jl. een corrupte aanbesteding van het Ministerie van Openbare Werken en gebood onmiddellijk de werkzaamheden stop te zetten. De president deed voorkomen alsof hij deze werken opschortte, omdat hierover maatschappelijke bezorgdheid was ontstaan. Hij nam geen verantwoordelijkheid voor de corrupte handelingen, maar gaf deze keer het volk de schuld. De minister van Openbare Werken komt na de uitspraak van de rechter over zijn eigen handelen naar buiten met de mededeling dat er corruptie is gepleegd bij alle bruggen die zijn gebouwd door de vorige regeringen, om eigen corruptie te verbloemen zonder feiten of aanklachten hierover te kunnen benoemen. Minister Mathoera geeft schuldloos aan niet op de hoogte te zijn van deze corruptie. Daarbij loopt de regering voorbij aan het feit dat er een strafklacht is ingediend van regeringscorruptie bij de pg, die het nodig acht een onderzoek in te stellen omdat de Comptabiliteitswet en de Wet op de Begroting niet waren nageleefd, de staat is benadeeld om bepaalde ondernemers te bevoordelen met absurd hoge fees en nadelige contracten. Een beslissing die is genomen in een Regeringsraadvergadering met schriftelijke toestemming van de president en een missive van de ministers in okt 2022. Schuldloos geeft deze regering anderen de schuld om eigen corrupte praktijken te verbloemen. Corruptie kost veel geld en daarmee stagneert het de economische groei, en dat is een waar feit.
Douane onderschept hoeveelheid goud in privévliegtuig. De minister van Financiën geeft schuldloos aan dat daarvoor wel een vergunning was verleend om het Surinaamse goud de grens over te brengen. Vragen die daarbij horen: door wie, voor wie, hoeveel kilo goud en waar ging het naartoe? Daarover wil de minister geen verantwoordelijkheid afleggen. Dit Surinaamse goud zou toch eigenlijk op de Centrale Bank van Suriname gezet behoren te worden. Moet de regering in het geheim leningen afbetalen? Of hebben zij het goud verkocht en weten we niet waar dat geld naartoe is gegaan?
Dan spreken we nog maar niet over regeringsverantwoordelijkheden m.b.t. de landgrenzen om het gebied Tigri te behouden voor Suriname, of over “Plan West” waar de Tweede Kamer meer over weet dan ons eigen DNA, waarvoor duizenden hectare landbouwgrond aan buitenlanders wordt uitgegeven op een manier waar je versteld van staat, of over het afstoten van staatsbedrijven die Suriname hard nodig heeft om haar staatsinkomen te behouden.
De verantwoordelijkheden die een regering heeft te nemen ten opzichte van de democratie worden ook systematisch afgebroken. De RvM, onder leiding van de vicepresident, is het controlerend orgaan voor beleidsbeslissingen die de president neemt in een democratie. Op 13 juli 2023 heeft via een staatsbesluit de regeringsvergadering net zoveel verantwoordelijkheden gekregen als de RvM. Nu wordt het op de website van het Gouvernement een Regeringsraadvergadering genoemd, iets om over na te denken. Zou in zo’n vergadering alleen de president al zijn besluiten kunnen nemen, omdat hij alleen mag tekenen volgens dit staatsbesluit voor elke beleidsbeslissing? Daarnaast heeft zo de president alle ministers onder controle, omdat hij alleen bevoegd is om ministers aan te nemen en te ontslaan. Kunnen de ministers dan hun controlerende taak nog uitvoeren die zij wel hadden via de RvM?
Via de RvM of Regeringsvergadering (RRV) moet een regeringsbesluit getoetst worden door DNA, Staatsraad en Rekenkamer, maar deze procedures worden niet zo zorgvuldig genomen zoals het hoort. DNA-leden gaven al eerder aan hun controlerende taak niet goed uit te kunnen voeren. In mei 2022 gaf de oppositie in een aparte persconferentie aan dat de VHP-fractie enorme druk legt op de leiding van het parlement door de oppositie weinig spreektijd te geven. De oppositie heeft hierover zelfs een klacht ingediend bij het Internationale Parlementaire Instituut (IPI). De klacht heeft geen verbetering gebracht anno 2025. De oppositie heeft zelfs een motie van wantrouwen tegen deze regering ingediend in april 2024, maar deze wordt door de DNA-voorzitter niet op de agenda geplaatst tot nu toe. Daarnaast bemoeit de regering zich met de uitvoering van de PG en is de onafhankelijke rechtsstaat niet meer voor iedereen een feit. Dan weet je dat de democratie echt is overleden.
Uit deze voorbeelden kun je echt concluderen dat deze regering weinig verantwoordelijkheid aflegt die democratisch vereist is. Dat zij de zorgtaken, die de mensenrechten eisen om het volk te beschermen, vaak naast zich neerleggen. En dat de politieke waarheid moeilijk te achterhalen is door de hoeveelheid desinformatie, vooral over de economie, waardoor het volk tegenstrijdige berichtgeving krijgt.
Daaruit kun je niet anders concluderen dan dat de vrijheid, veiligheid, maatschappelijke rust en het welzijn van vele burgers ernstig is aangetast. Daarnaast is de democratie zowat verdwenen en staat de soevereiniteit van Suriname op het spel. Stem bewust 2025.
Marie-Louise Vissers
Advies, consultatie en politiek development bureau Mawini

De pijn van de Brandwond

INGEZONDEN - Onze historie verhaalt pijn als een oude wond, een oude herhaling die tot nu toe bij alle regeringen een steeds meer ongeneeslijke vorm aanneemt en niet behandeld wordt. Dit is niet het gevolg van het weg trekken van gezondheidswerkers, doch van ontbrekende visie en daadkracht in het bestuur. Het resultaat: gebrekkige uitrusting van onze brandweerlieden.

Op Witte donderdag heeft de blindheid voor de noodzakelijke wondverzorging van de oude wond voor een herhaling en ontbranding van de sluimerende infectie gezorgd. In het hart van onze eeuwenoude binnen stad, begonnen aan de Henck Arron straat, meer bekend als de Gravenstraat, heeft het rode vlammende virus toegeslagen; de rode haan heeft oorverdovend gekraaid.

Leek het gauw onder controle te zijn, bleek het uiteindelijk toch volledig uit de hand te lopen. Gammel materieel en materiaal, het resultaat van het ontberen van visie bij onze regeerders.

Om beleid te ontwikkelen dient er gekeken te worden naar de bestaande situatie, daarna naar het gewenste. In de fase van de bestaande situatie zal alles op tafel gelegd moeten worden en de hiaten open en helder moeten worden vastgesteld zonder excuus. Onder andere het functioneren van de totale organisatie, het menselijk kapitaal en  de noodzak voor complete uitrusting om bluswerkzaamheden uit te voeren. Evenals alle andere relevante opdrachten en bijzondere rollen welke het Korps Brandweer Suriname (KBS), onze brandweerlieden, hebben in onze samenleving in de bestrijding van de hitte van het vuur.

Sympathie tonen na een falende brandbestrijding is goed en moet, maar betekent niets als het holle woorden zijn als gevolg van het uitblijven van de politieke wil om het KBS tijdig te voorzien van wat nodig is.

Het achtste beginsel van DA’91 gaat over het algemeen belang welke moet prevaleren boven het eng, persoonlijk  en individueel belang. En daar ligt het juist bij deze regering, die hebben continu en ook nu op de valreep, voor de verkiezing, hun belang liever veilig gesteld dan te willen investeren in dienstverlenende instituten zoals het KBS.

Twee ondernemers minder die wij broodnodig hebben in onze economie. Door het verwaarlozen van de oude brandhaarden zijn er gezinnen nu in zak en as gedompeld.  Zij die hun brood verdienden in de afgebrande zakenpanden, staan te kijken met tranen in de ogen, met het verlangen deze tranen in te zetten om de brand te helpen blussen, want hun middel van bestaan staat in lichterlaaie. De eigenaren terneergeslagen door wanhoop wetende dat zij tegenover de vlammen machteloos staan.

Het is een onontkoombare verantwoordelijkheid, waarbij de zittende alsook toekomstige regeringen, de ontvangen belasting, de geleende en gedoneerde gelden in het belang van land en volk dienen in te zetten met het doel de broodnodige ontwikkeling van ons geliefd Suriname en de burgers tot stand te brengen. Zij dienen ervoor te zorgen dat belasting niet ontdoken wordt, maar in staatskas wordt gestort. En de beheerder van de staatkas zal moeten zorgdragen dat de oude welbekende brandwond niet nog dieper en pijnlijker wordt, dat het zich nooit meer mag herhalen.

Een DA’91 regering is de garantie dat aan deze simpele (basale) verantwoordelijkheid naar onze samenleving eindelijk inhoud en uitvoering zal worden gegeven. Het is al meer dan eens gebleken dat zij die het in hoge mate voor het zeggen hebben gehad in de afgelopen decennia het absoluut niet zo nauw nemen met de ontwikkeling van Suriname(rs). Alle mooie en zoete woorden die achter af holle frasen blijken te zijn in een donkere tunnel.

Samen met u gaan wij voor veiligheid, voorspelbaarheid en verantwoordelijkheid in bestuur.

Stem op 25 mei bewust, stem verstandig, stem DA’91!

Want u verdient gewoon BETER!

Patric Timpico

Ondervoorzitter

DNA-kandidaat no.3

Diepbedroefd, teleurgesteld en beschaamd

INGEZONDEN - "Ik ben een mens en acht niets menselijks mij vreemd," Terentius -195 v Chr tot 159 v Chr - voormalige slaaf en Latijnse blijspel dichter. Vanaf mijn tienerjaren leerde ik dit kennen en bleef dat herkennen, zowel in de wreedste en monsterachtigste tijden als in de meest romantische en liefderijkste periodes. En terwijl je lief en leed ervaart, word je soms ook nog onaangenaam verrast door de zogenaamde vertrouwelingen, die zich als gemene en giftige slangen later ontpoppen. Vaak zijn het vooral de  personen die zich als echt religieus voordoen en erbij zweren in karma te geloven. Loze beloften, valse sympathisanten en geestelijke moordenaars. Wanneer je in shock geraakt bent, krijg je plotseling een dolk in de rug gestoken. Bovendien vinden deze asociale en monsterachtige gedragingen niet altijd openlijk plaats en denken de slangen dat je naïef bent en dat ze niet ontmaskerd zijn. Desondanks heb ik steevast geweigerd om deze externe gebeurtenissen mijn belevingswereld van gelukzaligheid te laten bepalen. In dezelfde toestand ben ik nu diep bedroefd, teleurgesteld en beschaamd. Is het toeval dat vandaag op Goede Vrijdag, deze dag de droevigste dag van het kerkelijke jaar is?
Wet en recht
Stel dat je in je gezin en familie, dus inclusief je grootouders, van jongs af aan geleerd werd dat de waarheid en eerlijkheid niet lonen. Dat geld het allerbelangrijkste is in het leven. En dat alleen liegen, manipuleren en bedriegen je rijk kunnen maken. Zulke gedachten kwamen spontaan in me op, toen ik om 5 uur in de ochtend naar bed ging. Je zou dan een uitzonderlijk kind moeten zijn om je met een tegenovergestelde instelling en opstelling als volwassenen te kunnen manifesteren. Dat is echter wel mogelijk, ook al is het sporadisch. Enkele van onze grootste zonen en dochters genoten geen gunstige levensomstandigheden. Stel nou eens dat je van huis uit de juiste waarden en normen waren aangeleerd, maar de omgeving van de staat waar je verbleef, crimineel van aard was. Om de dictatoriale leiding daar straffeloos in stand te houden werden wet en recht verkracht. Per slot van rekening kunnen alleen de interpretatie en toepassing van wet en recht tot zo een criminele aard hebben geleid. Bijna deed deze situatie mij denken aan ons land. Die oncontroleerbare gedachten deden mij me diep bedroefd, teleurgesteld en beschaamd voelen.

Een nieuw leven
Corruptie kan alleen worden uitgebannen in een goed functionerende rechtstaat. Onze economie is fragiel, de koopkracht daalt, bedrijven gaan kapot en dicht, de werkloosheid neemt toe en prostitutie en criminaliteit stijgen. Terwijl het vertrouwen in onze zogenaamde onafhankelijke instituten ernstig afneemt, blijft overheid zichzelf regelmatige belonen en worden klokkenluiders bedreigd. Dat is de huidige status quo! Er wordt dus niet alleen gevochten om het tij te keren, maar in het bijzonder om de slangen te vernietigen die de magistratuur misschien in een politieke wurggreep proberen te houden; om een stevig fundament te leggen voor onze rechtsstaat, en om dit te beschermen, op te bouwen en te verheffen. Hopelijk zal tijdens Pasen een nieuw leven voor ons en iedereen op aarde ontstaan, zoals symbolisch met de wederopstanding van Jezus Christus bedoeld wordt. God de heer zei tegen de slang: “Vervloekt ben jij dat je dit hebt gedaan, het vee zal je voortaan mijden, wilde dieren wenden zich af, op je buik zul je kruipen en stof zul je eten, je hele leven lang,” Genesis 3. Bagatelliseer de kruisiging en wederopstanding van de Heere Jezus vooral niet en laat deze wonderen niet voor niets en niemendal geweest zijn.

Roy Bhikharie

Reactie op onzinnige uitlatingen van de NDP

INGEZONDEN - Er is recent een artikel verschenen in de lokale media waarin de NDP zich uitlaat over een lopende juridische aangelegenheid. Hoe triest is het dat politieke tegenstanders van de VHP trachten een rechtszaak aan te grijpen als middel voor politieke stemmingmakerij, met het kennelijke doel om het publieke vertrouwen te ondermijnen en electorale winst na te streven.

Het blijft verbijsterend hoe de NDP het lef heeft om de huidige regering aan te vallen op transparantie en bestuurs-integriteit, terwijl juist onder hún bewind sprake was van een ongeëvenaarde graaicultuur, corruptie en verkwisting van staatsmiddelen. Dát is het ware nalatenschap waarmee Suriname vandaag de dag nog steeds worstelt. De partij lijkt collectief last te hebben van geheugenverlies, dus laten we hen even helpen herinneren.

Asfalteringsproject
Neem bijvoorbeeld een asfalteringsproject, een miljoenencontract dat zonder openbare aanbesteding werd gegund aan een buitenlandsbedrijf, met talloze onderaannemers die nauwe banden hadden met NDP-topfunctionarissen. Asfalt werd tot vijf keer de marktprijs gefactureerd. Volgens rapporten van de Rekenkamer en onafhankelijke onderzoeksjournalisten waren er flagrante overschrijdingen van het budget, het ontbreken van kwaliteitscontrole, en aanwijzingen van systematische corruptie. Uit metingen bleek dat delen van de geasfalteerde wegen al binnen een jaar ernstige gebreken vertoonden, zoals scheuren en verzakkingen. Bovendien bleek uit documenten dat sommige betalingen aan onderaannemers werden goedgekeurd zonder bewijs van uitgevoerde werkzaamheden. Het project werd in de nationale media een symbool van overheidswanbeheer en vriendjespolitiek.

Bouterse Highway
Een ander sprekend voorbeeld is de Bouterse Highway, een grootschalig infrastructuurproject dat van meet af aan omstreden was. De bouw van de snelweg van ongeveer 9 kilometer, met een prijskaartje van ongeveer 60 miljoen Amerikaanse dollar werd gegund zonder transparante aanbesteding. Lokale aannemers kregen nauwelijks toegang tot het project, terwijl buitenlandse arbeiders en materialen werden ingevlogen, wat de beloofde werkgelegenheid voor Surinamers grotendeels teniet deed.

Onafhankelijke audits en kritische verslaggeving brachten aan het licht dat de bouwkosten fors hoger lagen dan internationale standaarden voor vergelijkbare trajecten. Daarnaast werd gewezen op ernstige gebreken in de uitvoering: onvoldoende drainage, ondeugdelijke fundering op bepaalde trajecten, en het ontbreken van verkeersveiligheidsvoorzieningen zoals vangrails en verlichting.

Net als bij het asfalteringsproject wezen klokkenluiders op de nauwe verwevenheid tussen de uitvoerende partijen en politici binnen de NDP, waardoor dit project vooral werd gezien als prestigeobject en politiek machtsmiddel, eerder dan als een duurzame investering in de infrastructuur.

Wanica Ziekenhuis
En dan is er natuurlijk de monumentale verspilling rondom het ziekenhuis in Wanica, zogenaamd een 'gift', maar de bijkomende kosten van nutsvoorzieningen tot inrichting werden onderhands gegund aan bevriende bedrijven. Terwijl de gezondheidszorg elders in het land in crisis verkeerde, werden miljoenen in de zakken van partijkringen gepompt.

Wijdenboschbrug
Als wij nog verder terug gaan, dan is een ander controversieel voorbeeld van corruptie onder een NDP-regering, de bouw van de Wijdenbosch-brug door Ballast Nedam, een Nederlands bouwbedrijf dat betrokken was bij meerdere grootschalige infrastructuurprojecten in Suriname. In een rechtszaak in Nederland heeft Ballast Nedam uiteindelijk toegegeven dat het steekpenningen heeft betaald aan Surinaamse ambtenaren en politici om de lucratieve contracten te verkrijgen.

Dit leidde tot een veroordeling van het bedrijf in Nederland, waarbij het werd aangeklaagd voor het overtreden van internationale corruptiewetten. De uiteindelijke kosten van de brug, die tot drie keer de oorspronkelijke begroting uitkwamen, werden zwaar overschat, en de kwaliteit van het werk liet veel te wensen over. Miljoenen werden in de zakken van politieke connecties gepompt, ten koste van de belastingbetaler en de kwaliteit van de infrastructuur in Suriname.

Conclusie
Laat het duidelijk zijn: de NDP heeft haar geloofwaardigheid volledig verspeeld. Een partij die jarenlang staatsmiddelen heeft misbruikt om zichzelf te verrijken en politieke gunsten uit te delen, is volstrekt ongeschikt om anderen de maat te nemen. De enige erfenis van de NDP is een land opgezadeld met schulden, wantrouwen in instituties en een beschadigd sociaal weefsel.

Wie werkelijk geeft om Suriname, weet dat het tijd is om te breken met het verleden van corruptie en zelfverrijking, een verleden waarvan de NDP het onbetwiste symbool is. Daarom roepen wij elke rechtgeaarde Surinamer op: wijs deze vorm van politieke hypocrisie resoluut af. Verdedig de eer van onze natie tegen hen die haar jarenlang hebben geplunderd.

Foei toch NDP!

Fares I. Naipal

Gaan we ten onder, of worden we eindelijk wakker?

INGEZONDEN - Soms vraag ik me af: zijn we niet gewoon op weg naar de afgrond? Wordt deze wereld niet systematisch overgenomen door de meest brutale, gewetenloze types — de boeven in maatpak, de gladde praters met lege beloftes, de netwerkers zonder ruggengraat? Of... zijn we simpelweg in een nieuwe fase van ontwikkeling beland waarin de leugens eindelijk zichtbaar worden?

We leven in een tijd waarin alles op tafel ligt. Fraude, corruptie, machtsmisbruik, uitbuiting — niets blijft nog verborgen. En dat doet wat met ons. Het tast ons vertrouwen aan. In de politiek, in het recht, in instellingen die ooit heilig waren. Steeds vaker hoor je mensen zeggen: “Het maakt toch niet uit wat je stemt, ze doen toch wat ze willen.” En eerlijk? Ze hebben niet helemaal ongelijk.

Maar dit is geen toeval. Dit is geen ‘normale’ ontwikkeling. Dit is een systeem dat vastloopt — omdat het gebouwd is op zelfverrijking, vriendjespolitiek en laf leiderschap. We zien het aan de top van bedrijven, in het onderwijs, in de zorg, in de overheid: wie zich aanpast en zwijgt, stijgt op. Wie vragen stelt, wordt afgeserveerd.

En terwijl de boeven hun zakken vullen, wordt de gewone burger uitgeknepen. De eerlijke ondernemer krijgt boetes, terwijl de oplichter leningen en subsidies binnensleept. De goedwillende ambtenaar brandt op, terwijl de incompetente bovenbaas promotie maakt. Wie nog durft te geloven in rechtvaardigheid, wordt uitgelachen als naïef.

Dus nee, dit is geen fase. Dit is een test. De vraag is niet of het systeem faalt — dat doet het al lang. De echte vraag is: durven wij nog op te staan?

Want zolang we blijven relativeren, blijven hopen dat “het wel weer goed komt”, blijven fluisteren in plaats van spreken — geven we het speelveld uit handen. En het zijn altijd dezelfde mensen die daarvan profiteren: de brutalen, de cynici, de gewetenloze opportunisten.

Misschien is het tijd dat wij, de zwijgende meerderheid, onze stem hervinden. Niet met geweld, maar met helderheid. Niet met cynisme, maar met moed. Niet door te klagen, maar door ons te organiseren. Door af te rekenen met onze eigen gemakzucht.

De wereld vergaat niet. Maar als wij blijven toekijken, verliest ze wel haar ziel.

Isje

De Mystiek van Spiritualiteit–Geest–Materie

Gepubliceerd op 10 April jl. in Encyclopedia of Diversity, Equity, Inclusion and Spirituality: The Mysticism of Spirit–Mind–Matter | SpringerLink

In het verre verleden werd spiritualiteit geïnterpreteerd als een diepzinnige persoonlijke ervaring, religieus nagestreefd op zoek naar de zin van het leven. Dit was het geval, ondanks het feit dat spiritualiteit religie overstijgt. In recente tijden, misschien als gevolg van het secularisme, is spiritualiteit getransformeerd tot een concept van onderlinge verbondenheid, in de zin van sociale cohesie, waarbij alle religies gelijkelijk worden geaccepteerd en, bij het uitoefenen van vrijheid, gelijkheid in elk opzicht wordt nagestreefd. Het eerder genoemde gevoel van onderlinge verbondenheid is echter beperkt tot het adopteren van mensen als inherent sociale wezens, zodat ze betekenis in het leven kunnen vinden door relaties in plaats van door solitaire inspanningen. Terwijl spiritualiteit in de zin van onderlinge verbondenheid verwijst naar sociale cohesie, onthullen mystici de essentie van spiritualiteit als universele cohesie. Veel westerse filosofen en psychologen delen ook het idee dat diversiteit een oppervlakkig fenomeen is en dat universele eenheid zichtbaar wordt wanneer je eronder en binnenin kijkt (Bor et al., 1997; Weaver, 1966; Wilber et al., 1986).

Spiritualiteit

Sommigen zullen aanstoot nemen aan wat ik ga zeggen over de essentie van spiritualiteit, aangezien veel artikelen, boeken en toepassingen spiritualiteit behandelen alsof het een ding is, wat zeker niet het geval is. Spiritualiteit is per definitie immaterieel, ruimteloos en tijdloos. Het spreekt voor zich dat niemand het zich kan voorstellen of begrijpen en er daarom over kan praten; ons aardse referentiekader staat dat niet toe. We kunnen transcenderen tijdens meditatie en soms spontaan spirituele glimpen ervaren. Dat is waar dit artikel op is gebaseerd—mijn persoonlijke ervaringen van wat ik denk dat glimpen kunnen zijn van de mystiek van spiritualiteit–geest–materie. Bij afwezigheid van een materieel lichaam, vorm of andere substantie, kan de essentie van spiritualiteit niet worden gezien, gevoeld of ervaren via onze zintuigen. Je zou het kunnen omschrijven als een allesomvattende, allesdoordringende en levendmakende essentie, die metafysisch ten grondslag ligt aan alles, maar er geen deel van uitmaakt. Het is tegelijkertijd immanent en transcendent.

Persoonlijke ervaring

Op een ochtend in Chicago, VS, beoefende ik transcendente meditatie (d.w.z. een mantra of heilige spreuk laten opkomen en zichzelf intern laten herhalen om de geest tot rust te brengen). Plotseling voelde ik mijn lichaam verstijven en raakte ik buiten adem. Bijna op hetzelfde moment voelde ik mijn zintuigen samensmelten –– ik kon zien met mijn oren, horen met mijn ogen, enzovoort, voor een fractie van een seconde –– onmiddellijk gevolgd door het langzaam wegsmelten van mijn lichaam. Ik had het gevoel dat mijn lichaam van me afgleed alsof het een lang en dik gewaad was, en niets achterliet behalve een mentaal hoorbaar, extatisch gevoel van "ik ben-bewustzijn". Een mentaal hoorbare herhaling van "ik ben" versmolt met een gevoel van ik-heid en een toenemend genot, vergelijkbaar met een veelvoud van een intens seksueel orgasme. Ik was mijn ruimteloze of spirituele identiteit geworden als een mentaal hoorbaar ik ben-bewustzijn. Terwijl ik me bewust werd van dit gevoel van ik ben-bewustzijn, keerden mijn ego-bewustzijn en fysieke identiteit langzaam terug … Bovendien voelde deze ervaring veel echter aan dan welke andere dan ook in de realiteit van elke dag. Deze transcendentale toestanden tonen aan dat er een vorm van metafysische relatie tussen spiritualiteit, geest en materie/lichaam moet bestaan.

Onderzoeksdoelstellingen

Mijn doel in dit metafysische essay is om te proberen mijn persoonlijke transcendentale ervaringen te valideren door onderzoeksresultaten en mijn perspectief op de inherent verweven relatie tussen spiritualiteit, geest en materie te delen.

Overzicht

Na de introductie en methodologie is de rest van dit artikel is als volgt georganiseerd:

-In de daaropvolgende sectie, getiteld Metafysisch Perspectief, deel ik verder mijn persoonlijke transcendentale ervaringen en presenteer ik een beeld van mijn perspectief op hoe de inherent verweven relatie tussen spiritualiteit, geest en materie tot stand lijkt te zijn gekomen.

-In de sectie erna getiteld, Neurowetenschappelijk Perspectief, worden bijna-doodervaringen (NDE's) beschreven om aan te geven dat bewustzijn de klinische dood overleeft.

-De sectie, Kwantum Geest Perspectief, legt uit waarom het kwantum perspectief een raadsel zal blijven, tenzij het principe van de golf-deeltje-dualiteit in aanmerking wordt genomen, dus, de invloed, diepte en reikwijdte van bewustzijn.

-Tot slot worden de conclusies gepresenteerd.

Roy Bhikharie

Schaam je, Adhin en Simons

Eerst Nederland vervloeken, nu smeken om diaspora-steun?
INGEZONDEN – Het is een beeld dat velen de wenkbrauwen doet fronsen: Ashwin Adhin en Jenny Simons, respectievelijk ondervoorzitter en voorzitter van de Nationale Democratische Partij (NDP), lopend door Nederlandse steden, poserend met diasporaleden en sprekend over ‘verbinding’. Hun plotselinge charmeoffensief richting Nederland zou bijna aandoenlijk zijn, als het niet zo cynisch was. Want laten we het niet vergeten: deze twee figuren maken al jarenlang deel uit van een partij die Nederland systematisch demoniseerde en haar achterban voedde met anti-Nederlandse retoriek. En nu, met verkiezingen in aantocht, lijken principes ineens vloeibaar.

Nederland: van vijand tot vangnet
De NDP heeft onder leiding van Desi Bouterse één constante boodschap gevoerd: Nederland is de vijand, een land dat zich moest stilhouden. Een oud-kolonisator die geen recht van spreken had. Nederland werd systematisch gedemoniseerd in toespraken, beleidsnota’s en persconferenties. In toespraken, parlementaire debatten en media-optredens werd Nederland door NDP-kopstukken consequent neergezet als bemoeizuchtige kolonisator, als moralistisch schoolmeestertje dat “Suriname wilde blijven kleineren”.
Adhin, de voormalige vicepresident, bouwde zijn imago op nationalistische retoriek. Hij sprak over culturele zelfbeschikking, Surinaamse eigenwaarde en soevereiniteit. Simons, als voorzitter van De Nationale Assemblee, gaf hem applaus. Ze stemde wetten weg die samenwerking met Nederland mogelijk maakten.
De NDP gebruikte anti-Nederlandse retoriek als politiek instrument om nationalistische gevoelens op te wekken en de aandacht af te leiden van eigen beleidsfalen. Telkens als de corruptie, de schuldenlast of het falende bestuur onder vuur kwamen te liggen, was daar weer de oude vijand: Nederland. Een handig doelwit, want een boos volk zoekt schuldigen en de NDP wees ze feilloos aan.
Nu zijn diezelfde diaspora-Surinamers ineens ‘onmisbaar’. Nu is Nederland plots weer ‘partner’. Alsof het verleden geen gewicht heeft. Alsof jarenlange vervloeking vergeten kan worden met een glimlach op Schiphol. Dezelfde diaspora die ze hebben vervloekt, is nu ineens goed genoeg om verkiezingsmateriaal uit te persen. Hetzelfde Nederland dat ze jarenlang als vuil behandelden, is nu een bron van fondsen, aandacht en invloed. Zonder één woord spijt, zonder enige schaamte en belangrijker nog, zonder verantwoording.

President Santokhi geprobeerd kapot te maken om hetzelfde
Laat mij dit kraakhelder zeggen: toen president Chandrikapersad Santokhi met visie, moed en een verantwoordelijkheidsgevoel jegens volk en vaderland besloot om de relatie met Nederland te normaliseren, werd hij door de NDP niet alleen bekritiseerd, hij werd openlijk, herhaaldelijk en genadeloos gesloopt, maar hij gaf niet op!
De man die de brug probeerde te bouwen, bruggen die de NDP systematisch had opgeblazen, werd door de NDP in de voorste linie met stenen bekogeld. Niet omdat hij zwak was, maar omdat hij durfde en omdat hij de kracht had om over de drempel van historische pijn te stappen en de hand uit te steken naar de diaspora die zoveel potentie bezit.
En wat deden Adhin en Simons toen? Ze lachten president Santokhi uit. Ze verweten hem dat hij “koloniale knievallen” maakte. Ze speelden schaamteloos in op nationalistische sentimenten, wetende dat het land worstelde met economische wonden. Ze gebruikten die pijn niet om te helen, maar om te polariseren en om zélf politiek te scoren.
En de diaspora? Die werd door hen keer op keer afgeschilderd als elitair, als verdacht, als niet-Surinaams genoeg. Alsof een Surinamer in Nederland minder recht van spreken heeft dan een partijvolgeling in de achterkamer van een paarse vergaderzaal.
En nu? Nu staan Adhin en Simons zelf in Nederland. Niet met excuses. Niet met nederigheid. Maar met camera’s, applaus en een verhaal dat niet van hen is. Ze lopen fluitend over de brug die Santokhi met bloed, zweet en karakter heeft gebouwd. Santokhi werd kapotgemaakt om exact het beleid dat deze politici nu zelf zonder schaamte kopiëren, maar dan zonder de visie, zonder het lef en vooral: zonder het morele kompas dat werkelijk leiderschap vereist.

Conclusie
Surinaamse waardigheid is niet te koop. Niet met speeches, niet met een vliegticket naar Schiphol en niet met bloemen op het podium. En Adhin en Simons? Die verdienen geen bloemen, die verdienen vragen! Vragen over hun daden, over hun woorden en over hun rol in het verdelen en manipuleren van een trots volk dat beter verdient.
De diaspora is geen campagnetool. Nederland is geen vuilnisbak die je uitscheldt en dan uitgraaft zodra je honger hebt naar macht. Suriname is een trotse natie. En wij, het volk, hebben een geheugen. We weten wie met eer heeft gevochten. En wie die eer nu schaamteloos verraden. Suriname is geen speeltuin voor draaikonten die met de wind meewaaien zodra de peilingen daarom vragen!

Fares I. Naipal

Criminele bendes en witwassen van strafbare feiten

INGEZONDEN - Op grond van haar opsporings- en vervolgingstaken (respectievelijk leiding geven aan de politie bij het opsporen van strafbare feiten, het vervolgen van verdachten in dit kader en het zorgen voor de uitvoering van rechterlijke vonnissen) is het Openbaar Ministerie (OM) de vertegenwoordiging van de rechtbank in de samenleving. In de samenleving, ja. Kennelijk in het duister, want persoonlijk heb ik er niets van gemerkt. Er is geen angst voor rechtshandhaving, een ieder doet wat hij of zij wil, het lijkt wel op een stuurloos land waarin een “free-for-all” heerst. Wij mogen ons gelukkig prijzen dat wij een rechterlijke macht hebben, die nog onbevreesd, onafhankelijk, onpartijdig en transparant rechtspreekt.

Hof van de vierde macht

Lidmaatschapstermijn als antwoord op malversaties kandidate

"Het is onacceptabel dat een verkiezingssysteem op zo’n onzuivere wijze beïnvloed kan worden door burgers. Het ondermijnt de kracht van ons kiessysteem. Politieke partijen worden nu gedwongen met minder kandidaten deel te nemen, omdat dezelfde personen op meerdere lijsten verschijnen."
— President Chan Santokhi

INGEZONDEN - De kandidatenlijst is veel meer dan slechts een rij namen. Het is het visitekaartje van een politieke partij richting de kiezer – een weerspiegeling van haar programma, visie en diversiteit. Kiezers stemmen niet alleen op een partij, maar ook op de personen die namens hen het beleid vormgeven. Een goed doordachte lijst, met een sterke lijsttrekker en vertegenwoordigers uit verschillende maatschappelijke groepen, vergroot de kans op electorale winst.

De kracht van een sterke kandidatenlijst

De samenstelling van kandidatenlijsten verandert mee met de tijd. Digitalisering, globalisering en veranderend stemgedrag beïnvloeden steeds meer hoe partijen hun kandidaten selecteren. Social media en data-analyse zullen in de toekomst ongetwijfeld een grotere rol spelen bij het aantrekken en profileren van kandidaten.

Het samenstellen van een kandidatenlijst is vaak een zorgvuldig proces van overleg en afweging. Partijleden dragen namen voor, waarna afdelingen of regio’s deze bespreken. Bij de uiteindelijke volgorde spelen uiteenlopende factoren een rol: populariteit, ervaring, inhoudelijke deskundigheid, en een goede balans in geslacht, leeftijd en achtergrond. In partijen met een democratische structuur worden de lijsten doorgaans vastgesteld door het partijbestuur en in sommige gevallen goedgekeurd door de algemene ledenvergadering of het partijcongres.

Kandidaten: representanten van partijwaarden

Kandidaten behoren de kernwaarden en doelstellingen van hun partij uit te dragen. Er worden selectiecriteria gehanteerd, zoals deskundigheid, maatschappelijke betrokkenheid, representativiteit (leeftijd, gender, etniciteit) én persoonlijke integriteit. Fatsoen, betrouwbaarheid en onkreukbaarheid zijn daarbij essentieel.

Structurele malversaties: een symptoom van een dieper probleem

De recente misstanden rondom de kandidatenlijsten zijn geen incidenten, maar symptomen van een structureel probleem dat al tientallen jaren speelt. Zolang politieke partijen geen betalende ledenbestand hebben dat zich committeert aan een integriteitscode, blijven deze praktijken voortbestaan.

Een effectieve integriteitscode zou onder meer moeten vastleggen dat leden niet tegelijkertijd betalend lid mogen zijn van meerdere partijen. Daarnaast geeft een solide ledenbestand inzicht in het maatschappelijke draagvlak voor de ideologie van de partij.

Zonder gezamenlijke afspraken tussen partijen, zoals het hanteren van een minimale lidmaatschapstermijn van zes maanden voordat iemand kandidaat kan worden, blijft de deur openstaan voor beïnvloeding en corruptie. Hoe groter het aantal betrokken, betalende leden, hoe sterker het fundament van een partij in de samenleving.

Tijd voor fundamentele hervorming

De oplossing ligt niet enkel in digitalisering van het verkiezingsproces, maar in diepgaande structurele hervormingen binnen de partijen zelf. Het faciliteren van malversaties moet stoppen. Een belangrijke stap is het invoeren van een minimale lidmaatschapstermijn voor kandidaatstelling.

Daarnaast is het tijd voor een Wet op de financiering van politieke partijen. Politieke partijen zouden op basis van transparante criteria subsidie moeten ontvangen: afhankelijk van het aantal parlementszetels én het aantal geregistreerde leden. Alleen partijen die hebben deelgenomen aan de laatste verkiezingen en ten minste één zetel hebben behaald, zouden hiervoor in aanmerking moeten komen.

Een dergelijk systeem versterkt de democratie, verhoogt de transparantie en zet integriteit centraal in het politieke proces.

Drs. John Brewster

Blame game

INGEZONDEN – Halima Poese heeft, in haar verkiezingsroes, gemeend om de voormalige minister van Onderwijs Marie Levens op de korrel te nemen. Vanuit het politieke podium zegt zij letterlijk: “Als gevolg van het beleid van Marie Levens konden kinderen niet lezen en schrijven.” Dit is kort door de bocht. Er zijn altijd wel leerlingen geweest die ondermaats zijn, maar wij mogen de verwoestende gevolgen van Covid-19 niet over het hoofd zien.
Poese is in het dagelijks leven directeur van het AVO en het siert haar niet dat zij haar onvermogen om de vernieuwing te sturen, tracht te verhullen door ongezouten kritiek te leveren op ex-minister Levens. De huidige minister van Onderwijs staat op de schouders van alle voorgaande ministers. Hij heeft de taak om de ingezette onderwijsvernieuwing op een professionele wijze uit te voeren. En daar wringt de schoen.
Mevrouw Poese doet er beter aan om samen met alle stakeholders te zorgen voor een gedegen uitvoering van het transformatieproces in het onderwijs. Wij hebben niets aan een blame game door zondebokken te zoeken.
Onderwijs is de toekomst.
Werkgroep Onderwijs Japin

Het Saramaccaans volk

INGEZONDEN - Diep in het binnenland van Suriname, langs de rivieren en tussen het dichtbegroeide regenwoud, leeft een trotse maar vergeten gemeenschap: de Saramaccaners. Afstammelingen van gevluchte tot slaaf gemaakte Afrikanen die eeuwen geleden hun vrijheid bevochten, maar vandaag de dag nog steeds strijden – dit keer tegen institutionele discriminatie, armoede, achterstelling en een gebrek aan kansen.

Structurele achterstelling

De Saramaccaanse dorpen kampen met ernstige tekorten op bijna elk gebied van ontwikkeling. Toegang tot goed onderwijs, degelijke gezondheidszorg, betrouwbare infrastructuur, stroomvoorziening en schoon drinkwater blijft een grote uitdaging. Terwijl andere delen van het land meegroeien met de tijd, lijken de Saramaccaners te zijn achtergelaten door de overheid.

Er is nauwelijks beleid dat gericht is op duurzame ontwikkeling van deze gemeenschap. Overheidsinvesteringen blijven uit, en waar projecten wel van de grond komen, ontbreekt het vaak aan visie, continuïteit en betrokkenheid van de mensen zelf. Veel Saramaccaners ervaren dit als een voortzetting van het racisme en de institutionele uitsluiting die hen al generaties lang treft.

Onderwijs

In het gebied zijn alleen basisscholen, muloscholen en enkele LBO-scholen te vinden – vaak bemand door niet-gekwalificeerde leerkrachten. Voor een vervolgopleiding is het noodzakelijk om naar Paramaribo of andere stedelijke gebieden te verhuizen. Dit betekent dat jongeren hun vertrouwde omgeving moeten verlaten, zonder ouderlijke begeleiding of familieondersteuning. Ze komen terecht in overvolle internaten of bij familieleden die vaak afstandelijk en onwillig zijn. Hierdoor raken veel jongeren ontmoedigd en haken ze vroegtijdig af, wat de vicieuze cirkel van armoede en achterstand in stand houdt.

Traditionele structuur in crisis

Naast externe problemen worstelt de gemeenschap ook met interne verdeeldheid. De traditionele gezagsstructuur die ooit voor samenhang zorgde, staat onder druk. Veel gezagsdragers zijn onvoldoende opgeleid of niet meer geschikt voor hun rol. Tradities die ooit betekenisvol waren, voelen nu verouderd aan en vormen soms een obstakel voor vooruitgang.

De situatie wordt nog complexer door een ongekende en ongewenste machtsstrijd: momenteel zijn er twee grootopperhoofden binnen het Saramaccaanse gezagssysteem, iets wat historisch en cultureel onacceptabel is. Deze situatie zaait verwarring en verdeeldheid binnen de gemeenschap. Waar eens eenheid heerste, overheerst nu onduidelijkheid en onderlinge rivaliteit – een rem op elke vorm van gezamenlijke vooruitgang.

Het schrijnende gebrek aan ontwikkelingsvisie van de overheid wordt weerspiegeld in het uitblijven van fundamentele voorzieningen. In veel dorpen is er geen elektriciteit, geen degelijke medische post, en schoon drinkwater is voor velen een dagelijkse worsteling. De Saramaccaners voelen zich terecht in de steek gelaten – vergeten door de staat, en zonder de middelen om zichzelf duurzaam te ontwikkelen.

De toekomst

De weg naar vooruitgang vraagt om meer dan alleen infrastructuur of geld. Wat nodig is, is erkenning: van de waarde, de cultuur én de rechten van de Saramaccaners. Er is behoefte aan goed doordacht beleid, betrokkenheid van de gemeenschap zelf, investering in onderwijs met gekwalificeerd personeel, en versterking van de lokale leiderschapstructuur – zonder tweedracht of machtsstrijd.

De Saramaccaners zijn geen slachtoffervolk, maar een veerkrachtige gemeenschap. Met de juiste steun, eerlijke kansen, en eenheid in eigen gelederen, kan deze vergeten groep zich eindelijk gaan ontwikkelen zoals ze dat verdienen.

Seedo Dirzeo  

Psychosociale educator

Verpleegkundige in de Psychiatrie (RN).

Saramaccaner

[email protected]

Bescherm olie-inkomsten met onschendbaar fonds

INGEZONDEN - Suriname staat op een historisch kruispunt. De olie-inkomsten die in het vooruitzicht liggen, bieden ons land een unieke kans om eindelijk duurzame ontwikkeling te realiseren. Maar zonder een solide en toekomstgerichte aanpak dreigt deze kans verloren te gaan – net als zovele andere in het verleden.

Daarom pleit ik voor het opzetten van een onschendbaar fonds – een fonds dat wettelijk verankerd en afgeschermd is van politieke willekeur. Landen zoals Noorwegen en Koeweit zijn hierin succesvolle voorbeelden. Zij hebben zogeheten Sovereign Wealth Funds opgezet om de opbrengsten uit hun olie- en gassector te beschermen. Deze middelen mogen niet zomaar worden aangewend voor dagelijkse uitgaven, maar worden gericht geïnvesteerd ten behoeve van de economie en – vooral – de generaties die na ons komen.

Ook Suriname verdient zo’n toekomstgericht mechanisme. Vanuit zo’n fonds kunnen investeringen worden gedaan in onder meer toerisme, sportontwikkeling, jeugdbeleid en kwalitatief onderwijs. Daarnaast kan er strategisch worden geïnvesteerd in stabiele buitenlandse economieën, zodat het fonds op lange termijn blijft groeien.

Het belangrijkste doel van dit fonds is echter het veiligstellen van de olie-inkomsten voor toekomstige generaties. Sinds onze onafhankelijkheid hebben vele generaties economische tegenslagen gekend. Laten we er nu voor zorgen dat onze kinderen en kleinkinderen niet opnieuw die prijs hoeven te betalen.

Dit vereist politieke moed én strakke wetgeving. Er moeten stevige waarborgen komen om te voorkomen dat het fonds wordt leeggetrokken door corrupte politici of gebruikt wordt voor populistisch beleid zonder structureel effect. De president mag geen directe toegang krijgen tot dit geld zonder goedkeuring van De Nationale Assemblee (DNA) en andere toezichthoudende organen. Transparantie is hierbij cruciaal: de samenleving heeft het recht te weten hoe dit nationale vermogen wordt beheerd. Daarom moeten er strikte rapportageverplichtingen komen.

Dit is onze laatste kans op structurele vooruitgang. Laten we dit moment grijpen. Elke politicus die werkelijk om Suriname geeft, zou dit initiatief moeten steunen.

Winston Adaba

Jongerenvoorzitter BEP

DNA-kandidaat nr. 51

De wankelende positie van het Openbaar Ministerie

INGEZONDEN - Recente opmerkingen van de ex- Vicepresident over het vervolgings- en insluitbeleid van politieke tegenstanders of andersdenkenden door het Openbaar Ministerie (OM) hebben een belangrijke discussie aangewakkerd. Dit arbitraire optreden is onlangs bevestigd door het hoogste gerechtelijke orgaan, het Hof van Justitie, wat zorgen oproept over de rol van de politiek in juridische procedures.

De Rol van Politieke Leiders In een democratische rechtsstaat zou men verwachten dat politieke leiders met een achtergrond in de rechtshandhaving begrijpen dat het inzetten van juridische systemen om de reputatie van anderen te schaden, onacceptabel is. Het lijkt er echter op dat zij dit principe verkeerd hebben ingeschat.

Voor een land met een Trias Politicasysteem zou het positief zijn als de hoogste leiding respect toont voor juridische uitgangspunten binnen Wet en recht. Het gebruik van “Trial by Media” - Politici maken vaak gretig gebruik van sensationele beschuldigingen via “trial by media-, waardoor de samenleving wordt beïnvloed door bewuste desinformatie.

Deze aanpak ondermijnt het vertrouwen in instellingen en creëert een omgeving waarin de publieke opinie meer wordt gestuurd door mediaverhalen dan door feitelijke bewijzen.

Jurisprudentie, Niet-ontvankelijkheid verklaren blijft voor het recht een onontgonnen terrein.

Rechtswetenschappers uit Nederland hebben tijdens diverse fora in Suriname, duidelijke signalen gegeven over het informeren van de samenleving m.b.t. hun rechten en plichten. Juridische experts bespreken vaak concepten zoals “Rule of Law” versus “Rule By Law.” Jurisprudentie dient hier als voorbeeld, betreffende rechterlijke uitspraken die wetten toepassen op specifieke zaken en interpretaties, die bij mogelijke toekomstige vergelijkbare zaken een leidraad kunnen zijn bi de oordeelsvorming

-Op 5 februari 2025 was er in Suriname sprake van een baanbrekende uitspraak door het Hof van Justitie: Een vijfkoppige kamer onder leiding van rechter Alida Johanns erkende het vervolgingsmonopolie van het OM, maar benadrukte dat deze macht moet worden getoetst aan billijkheid en redelijkheid.

-Bevindingen: Het hof stelde vast dat procedures voor het afschrijven van overheidsbezittingen onduidelijk waren en dat er geen duidelijke richtlijnen of reglementen waren. 

Ondanks erkenning van het recht tot vervolging, concludeerde het hof dat er sprake was van misbruik van bevoegdheid vanwege selectieve vervolging zonder consistente toepassing in vergelijkbare gevallen. Bij het ontbreken van spelregels- grijsvlakken- is strafrecht niet de oplossing. Insluiten zonder een deugdelijk onderzoek, zonder hoor en wederhoor getuigt niet van goede procesgang.

Deze uitspraak benadrukte problemen zoals het ontbreken van duidelijke regels binnen het bestuursrecht, wat leidt tot willekeurige acties die ongeschikt zijn voor strafrechtelijke oplossingen. “Geen feit is strafbaar dan uit kracht van een daaraan wettelijke strafbepaling”, art.1 Wetboek van Strafrecht.   Tijdens een persbijeenkomst op 16 november 2024 verklaarde het OM dat zij zaken zal toetsen aan juridische principes voordat zij discretionaire bevoegdheden zoals vervolging of detentie uitoefent.

Het legaliteitsbeginsel stelt dat het handelen van het Bevoegd Gezag gebaseerd moet zijn op een daaraan voraf aanwezige bepaling. Geen handeling is strafbaar tenzij deze vooraf in de wet is vastgelegd. Het Nulla Poena Sine lege”, beginsel. Vervolgingen gebaseerd op meningen en of aannames is in strijd met het recht.

Het Openbaar Ministerie dient te beseffen dat het vervolgen van zaken die niet thuishoren onder het strafrecht, slechts op basis van meningen, assumpties en maatschappelijke desinformatie niet voldoet. Het strafrecht biedt geen ruimte voor meningen en assumpties maar dient gebaseerd te zijn op wettige bewijsmiddelen. Immers het strafrecht is een gesloten systeem.

Met deze uiteenzetting moet elke burger op de hoogte zijn, dat waar er geen regels zijn het niet het Openbaar Ministerie is die naar willekeur kan vervolgen. Zonder een wettelijke strafbepaling zal nimmer mogen leiden tot strafvordering.

Conclusie: De recente ontwikkelingen roepen zowel politieke leiders als gerechtelijke instanties zoals het OM op om diep na te denken over hun rol binnen Suriname ’s democratische kader. Respect voor het Legaliteitsbeginsel zorgt niet alleen voor gerechtigheid, maar versterkt ook het publiek vertrouwen in instellingen die essentieel zijn voor het behoud van sociale harmonie en de handhaving van constitutionele waarden. Deze waarden beschermen individuele rechten en bevorderen tegelijkertijd verantwoording bij degenen die verantwoordelijk zijn voor Bestuur en Rechtshandhaving.

Gilmar Mack-Nack

Soap Bhikharie met Vendetta tegen Santokhi

INGEZONDEN - Wat gebeurt er in Suriname? Een Nederlander, die hier logeert, ronselt PVP-kandidaten voor een politieke partij, waarvan hij zelf als voorzitter per definitie niet gekandideerd mag worden. Een andere Nederlander, die hoog en droog in Nederland woont, beschuldigt mij, als rechtzoekende, van verspilling van gemeenschapsgelden, terwijl hijzelf misschien profiteert van een uitkering wegens arbeidsongeschiktheid, wie weet. Maar beide Nederlanders genieten hier wel van optimale mediafaciliteiten ten opzichte van de lokale politici. Wat een toestand! Verder beschuldigt laatstgenoemde mij van een onderdeel te zijn van ‘Soap Bhikharie’ in zijn gelijknamige artikel en een vendetta of bloedwraak tegen Santokhi te hebben ondernomen. Ik ken Santokhi persoonlijk en juist daarom ben ik erg teleurgesteld in zijn bestuur, want ik weet dat hij beter weet. Dus helaas geen motief voor bloedwraak voor jou, Hikmat, zo heet die Nederlander.

Blind Rage

Een van de eerste dingen die deze Nederlander in zijn artikel met betrekking tot de PVP strijd voor rechtsgeldigheid van de volmacht ophaalt, is het volgende: “Plotseling waren vriend en vijand een enorme pleitbezorger voor Bhikharie.” Dat heet ‘blind rage,” wat in de psychologie bekend staat als oncontroleerbare, psychologisch verblindende woede. En de oorzaak kan zijn jaloezie of afgunst of beide. Take your pick! Waarom hij dan ook nog onnodig allerlei klinkende namen hierbij betrekt, moet hij zelf weten.

Rechtszekerheid

Op een helder moment bevestigt hij ietsje later heel kort: “Suriname was een bewijs van rechtstaat geworden na het eerste vonnis van het Hof.” Ja Hikmat, de PVP heeft inderdaad een significante bijdrage geleverd aan ongekend eerherstel van onze rechtsstaat en rechtsorde; aan de rechtszekerheid, waarin eenieder gelijk wordt behandeld en waarin wetten consistent en voorspelbaar worden toegepast; aan bekrachtiging van het gelijkheidsbeginsel, en dientengevolge aan de succesvolle strijd tegen machtsmisbruik, willekeur en corruptie.

Blinde Vendetta

Vol overtuiging beweert hij vervolgens: “In plaats van dat hij tijdig en goed voorbereid in februari zijn “stukken” aanlevert om zo “last minute” verrassingen op te kunnen vangen gaat een deel van zijn bestuur halfslachtig op de laatste dag en het laatste moment met half voorbereide “stukken” naar het CHS.” Zo zie je weer, wanneer deze Nederlander de klok heeft horen luiden en niet weet waar de klepel hangt. Niet de tijd was aan de orde; de rechtsgeldigheid van de volmacht ondertekening door de gewone meerderheid werd betwist.  En in dit vonnis zijn CHS, Santokhi en een kantonrechter veroordeeld wegens onrechtmatig handelen, dus de conclusie van een blinde vendetta tegen Santokhi is een hallucinatie.

Geestelijke Schade

Met de voorgaande onwetendheid gaat hij verder door te stellen: “Ja ik hoor je al klagen dat hij tijd heeft verloren aan het procederen maar het leven is niet eendimensionaal rechtlijnig en plannen is daarom multidimensionaal en vaak parallel … hiermee bewijst Bhikharie dat hij niet met de verkiezingen bezig is maar met zijn blinde vendetta tegen Santokhi en mogelijk opgejut is door de zoon van Santokhi.” Als na vijf jaren de PVP weer actief is en slechts gedurende drie maanden, waarbij de aangediende kandidaten eerst het bewijs willen zien dat de PVP daadwerkelijk meedoet aan de verkiezingen alvorens hun detail persoonsgegevens verder te verstrekken, is dat toch niet onredelijk? De geestelijke schade begon met een shock na de eerste CHS-weigering. Eenieder was nieuw en had hoge verwachtingen. Daarna kwam het CHS-email dat de PVP zich niet voor de tweede registratie mocht aanmelden, waardoor ze gedesillusioneerd raakten. Na de afwijzing van het beroep bij het staatshoofd als hoofd van het Administratief Beroepsinstituut, gaven de meesten de hoop op dat de PVP nog mee zou kunnen doen aan de verkiezingen. Toen de kantonrechter deze afwijzing bekrachtigde, was het hek van de dam. Vier keren in drie weken tijd onrechtmatig ervan weerhouden om deel te kunnen nemen aan het actief en passief kiesrecht, deed bijna elke Surinamer geloven dat dit bij het Hof van Justitie een verloren zaak zou zijn. Wat verwacht je van dit effect op de nieuwe kandidaten van een ‘nieuwe’ partij, los van de genoemde ronselpraktijken?

Discriminatie

Is het vragen van een week extra een symptoom van niemand meer in de PVP hebben als kandidaat? Over multidimensionaal en parallel gesproken. Anderzijds hadden de andere 14 politieke partijen meer dan een maand de tijd hiervoor, van 23 februari tot en met 25 maart. Is dit verenigbaar met het gelijkheidsbeginsel, het fair-play beginsel en het vertrouwensbeginsel of discriminatie?

Openbaar Ministerie Slaapt

Desondanks waren er vele verzuimen en mogelijke strafbare feiten, waarover de Nederlander, die Santokhi promoot, tegen of zonder betaling, als het graf zwijgt om zijn onterechte punten te maken. Is dat het geval omdat de VHP misschien in deze uitsteekt? Dus Hikmat, denk goed na voordat je weer verleid wordt om mijn naam en die van de PVP te misbruiken! De OKB-voorzitter Samseerali Sheikh-Alibaks constateerde namelijk zelf dat het een complete chaos was bij de indiening van kandidatenlijsten, waaronder:

-dat veel bewilligingsformulieren niet ondertekend zijn; en toch mogen de betrokken partijen deelnemen aan de verkiezingen

-dat sommige politieke partijen op A4-velletjes hun kandidatenlijsten hebben ingediend, terwijl de wet bepaalde modelformulieren voorschrijft; en toch mogen de betrokken partijen deelnemen aan de verkiezingen

-dat van bepaalde partijen kandidaten op lijsten van twee politieke organisaties voorkomen en dat fraude (mensenrechtenschending) onderzocht dient te worden; en toch mogen de betrokken partijen deelnemen aan de verkiezingen

-dat kandidaten gebeld hebben omdat er gefraudeerd zou zijn met hun handtekening (valsheid in geschrifte); en toch mogen de betrokken partijen deelnemen aan de verkiezingen

Welnu, misschien verkeert het openbaar ministerie in het ongewisse hieromtrent, vandaar mijn vriendelijke, beleefde en ernstige oproep om een gedegen onderzoek in te stellen naar bovengenoemde mogelijke stafbare feiten; of (en wie) ze met de mantel der liefde zijn (heeft) bedekt; wie zich misschien zou hebben laten omkopen om hun bewezen klachten terug te nemen, en welke personen hiervan kennis droegen.

Machtsmisbruik, Willekeur en Corruptie

Dit is geen heksenjacht, maar het doen handhaven van onze herstelde rechtsstaat en rechtsorde, etc. Als het openbaar ministerie, om welke redenen dan ook, nalaat dit onderzoek te doen naar mogelijke strafbare feiten, worden machtsmisbruik, willekeur en corruptie wederom gelegaliseerd. Op deze wijze zullen wij dan als gevangen ratten blijven rondhollen in een desastreuze vicieuze cirkel, symbolisch uiteraard.

Roy Bhikharie

Genoeg is genoeg: het volk verdient beter

INGEZONDEN - Bijna vijf jaar na het aantreden van de huidige regering is de balans op te maken: structurele vooruitgang blijft uit. Met de verkiezingen in zicht worden er plotseling projecten gelanceerd, beloften gedaan en financiële tegemoetkomingen aangekondigd. Dit roept de vraag op: waarom nu pas?

Deze recente initiatieven lijken vooral gericht op het winnen van stemmen, eerder dan op duurzame ontwikkeling. Hoewel het begrijpelijk is dat regeringen zich willen profileren in verkiezingstijd, is het belangrijk om kritisch te kijken naar de haalbaarheid en impact van deze maatregelen. Veel van de aangekondigde plannen zijn niet opgenomen in de staatsbegroting en roepen vragen op over de financiering en de gevolgen voor de economie.

Deskundigen waarschuwen dat dergelijke kortetermijnmaatregelen, zonder een solide basis in productiviteitsgroei of verdiencapaciteit, kunnen leiden tot economische instabiliteit.

Het is essentieel dat kiezers zich bewust zijn van de langetermijngevolgen van politieke keuzes. Het verleden heeft ons geleerd dat populistische beloften vaak leiden tot teleurstelling en stagnatie. De vraag die we onszelf moeten stellen is: welk Suriname willen we nalaten aan toekomstige generaties?

De tijd is rijp voor een koerswijziging. Transparantie, daadkracht en duurzame ontwikkeling moeten centraal staan in het beleid. Alleen door kritisch en bewust te stemmen kunnen we bouwen aan een betere toekomst voor ons land.

Yerry Khoesial
De Nieuwe Leeuw (DNL)

Olie- en gastoekomst is dichterbij dan wij denken

INGEZONDEN – Het is opvallend dat veel Surinamers nog niet goed doorhebben dat ons land er over een paar jaar al heel anders uit zal zien. Dat zal het gevolg zijn van de olie- en gasproductie, die pas in 2028 de eerste olie zal pompen, maar zich nu al begint te manifesteren. De voorbereidingen beginnen steeds meer vorm aan te nemen en zullen niet alleen de economie drastisch veranderen, maar ook de samenleving. Het brengt ook veel nieuwe kansen met zich mee, indien ons bedrijfsleven, de overheid, maar ook de burgers zich daar goed op voorbereiden. Het betekent wel dat er meer aandacht hieraan geschonken moet worden en de burger zich ook meer hiervoor moet gaan interesseren. Indien dat niet gebeurt, dan zullen vooral buitenlandse bedrijven en buitenlandse werknemers profiteren van die nieuwe kansen.

Van Surinaamse zijde is de Strategische Groep voor Olie- en Gasbeleid bezig te bestuderen wat de effecten zullen zijn voor onze economie, maar ook wat er gedaan moet worden om onze eigen samenleving te laten profiteren van deze kans. Afgelopen vrijdag heeft SBM Offshore een presentatie voor deze groep van deskundigen gehouden, waarbij een overzicht is gegeven over de bouw van de FPSO Granmorgu. FPSO staat voor Floating, Production, Storage and Offloading en is het platform dat tegenwoordig gebruikt wordt in plaats van boortorens (oil rigs). Het is een groot schip zonder motor met een eenvoudige raffinaderij, waarbij de ruwe olie wordt gescheiden van andere stoffen en de olie tijdelijk wordt opgeslagen (zie foto). Elke FPSO wordt uniek gebouwd voor een specifiek olieveld. Pierre Gate, de vertegenwoordiger van SBM Offshore in Suriname, heeft interessante informatie gedeeld over het belang van de lokale participatie bij zowel de bouw van de FPSO als de bemensing daarvan. SBM Offshore komt zich nu reeds in Suriname vestigen, terwijl de FPSO pas in 2028 in bedrijf wordt genomen. Guyana heeft al vier FPSO’s in productie en nog twee in aanbouw. SBM Offshore heeft nu een FPSO die al volledig door Guyanezen bemenst wordt, en dat is dus ook mogelijk in Suriname.

Op dezelfde avond gaf het Planbureau via een aantal modelmatige scenario’s aan hoe de economie van Suriname er de komende tien jaar uit zou kunnen zien. Eerst werd een basismodel gepresenteerd zonder inkomsten uit de olie, en daarna een model waarbij de inkomsten uit de olie wel werden meegenomen. Daarnaast werd een model getoond waarbij er, naast olie, extra investeringen in een aantal sectoren werden gepleegd. Het waren stimulerende presentaties waar de Strategische Groep zonder meer veel aan heeft gehad. Het liet wel zien dat zonder de inkomsten uit de olie, de situatie in Suriname niet veel zal veranderen. De inkomsten uit olie geven dus nieuwe kansen die wij moeten benutten en waar wij ons goed op moeten voorbereiden. Alle Surinamers, met name de jongeren, dienen zich echter nu ook al voor te bereiden in hun studiekeuze enz.

Nieuwe markt Nickerie: onwil of verkeerde prioriteitstellin

Op weg naar de komende verkiezingen, in mei 2025, wordt traditiegetrouw door de regerende partijen, breed uitgemeten, verteld welke projecten er allemaal zijn gerealiseerd. Over het uitblijven van de beloofde nieuwe markt te Nw. Nickerie en de reconditionering van de oever achter de vishal van de markt is echter niets te horen.
De misstanden op en om de markt en vooral de ernstige afkalving aan de rivierzijde van de markt dateren niet van vandaag, en ook de huidige minister van Openbare Werken (OW), Riad Nurmohamed, is diepgaand over dit euvel geïnformeerd, maar ook hij heeft, naar thans mag worden geconcludeerd, nagelaten om voornoemde knelpunten afdoende aan te pakken!
Wel heeft de huidige regering, in 2022, zowel een nieuwe markt als een structurele oplossing van het afkalvingsprobleem aan de oever achter de markt in het vooruitzicht gesteld; er ging zelfs een “Expression of Interest” uit, voor dit project, met helaas de bepaling dat slechts Nickeriaanse ondernemingen konden meedoen aan de inschrijving. Uiteindelijk werd er voor een voorlopige oeververbinding gekozen, omdat er, volgens de minister van OW, geen geld was voor dure constructies.
De voorlopige oeververbinding
In augustus 2022 werd, tot ontevredenheid van velen, aan de Nickeriaanse aannemer, R. Balwantgir, weliswaar onderhands, de opdracht gegeven om de beschoeiingswerkzaamheden aan de oever van het achterste gedeelte van het marktterrein zodanig uit te voeren, dat verdere afkalving en verzakking daarvan van de baan zou zijn. De betreffende aannemer heeft echter, kennelijk door gebrek aan deugdelijke controle, toerekenbaar verzuimd zijn verplichtingen behoorlijk na te komen, en is, zoals uit bijgevoegde foto’s onmiskenbaar moge blijken, niet verder gekomen dan de levering van prulwerk, voor maar liefst een bedrag van SRD 5 miljoen. Bovendien is de aannemer nog steeds in verzuim gebleven, om afgesproken herstelacties na te komen, waardoor de situatie nog steeds in een deplorabele staat verkeert; zie hier een schoolvoorbeeld van de gevolgen van vaak onderhandse gunning aan partijloyalisten en de uitdrukking “goedkoop is vaak duurkoop”!
In voornoemd kader mogen zeker niet onbenoemd blijven: de bouw van een openbaar toilet te Nw. Nickerie, voor maar liefst een bedrag van SRD 0,5 miljoen, alsook de diverse niet nagekomen toezeggingen door de regering aan de landbouwers, de markoesa- en cassavetelers. De voorgenomen bouw van een brug over de Corantijnrivier is inmiddels zeker als “wishful thinking” aan te merken.
De nieuwe markt
Gezien de erbarmelijke staat van de huidige markt van Nickerie, werd aanvankelijk besloten tot een flinke opknapbeurt daarvan en daaropvolgend over te gaan tot de voorgenomen bouw van een nieuwe markt van 2 verdiepingen, waarvan de bouwkosten op $ 4,1 miljoen waren geraamd. Helaas is er niets meer eraan gedaan en er wordt thans ook niet meer over gesproken. Vermeldenswaard is zeker, dat er daarvoor al onderhands – dus zonder openbare aanbesteding – een contract aan Smart & Innovatieve Consulting Engineer (SICE) was gegund, waaraan ook de heer Sarwan Badjalala, één der adviseurs van de huidige president, blijkt te zijn verbonden; het hoeft dan ook geen betoog dat dit duidelijk riekt naar gebrek aan transparantie en mogelijk ook nog naar fraude.
Opmerkelijk is dat in de loop der jaren geen enkele regering de veelheid aan problemen van de Nickerianen serieus heeft opgepakt, zo ook de totstandkoming van de beloofde nieuwe markt. De toenmalige minister van Regionale Ontwikkeling, Edgar Dikan, blijkt destijds wel een projectplan voor financiering van de nieuwbouw van de markt te hebben ingediend bij de Islamic Development Bank, waaraan jammer genoeg geen vervolg is gegeven; de afbraak van het huidige marktgebouw neemt daardoor gestaag toe. Ook de huidige regering heeft de toekomst en het welzijn van de Nickerianen terzijde geschoven, en wordt er eerder prioriteit gegeven aan populistische projecten elders, zoals bijvoorbeeld: herstel van de Bouterse Highway en de metamorfose van de Waterkant et cetera; wel is de regering goed bezig met de dam te Weg naar Zee.

Overigens spreekt het voor zich dat, voor de verdere bloei en groei van Nickerie, niet zal kunnen worden nagelaten om ook de infrastructuur richting Nickerie met voortvarendheid te verbeteren. Voor een structurele aanpak van projecten is het meer dan voorheen dringend geboden om te stoppen met geklets daarover en terstond over te gaan tot daadwerkelijke realisering daarvan; terwijl het gras groeit, sterft het paard! Ter bevordering van het toerisme dient in ieder geval de verfraaiing en verbetering van de situatie op en om de markt met spoed te worden aangepakt, waardoor bezoekers met veel plezier zullen kunnen terugblikken op hun bezoek aan ons rijstdistrict.
Roy Harpal

OPTSU: Regering bezig om rijstboeren te misleiden

INGEZONDEN - In de media verscheen onlangs een bericht dat de regering heeft besloten om de padieboeren met 70 miljoen SRD tegemoet te komen bij de huidige oogst. In tegenstelling daarmee had de minister van LVV eerder verklaard dat de regering voor USD 2 miljoen de export van 25.000 ton rijst zou subsidiëren. Voor de pelmolenaars die op de lokale markt opereren zou de regering nietsdoen omdat de prijs lokaal hoog zou zijn. De politieke partij OPTSU roept te regering op om open en eerlijk beleid te komen waarin de belangen van de gehele sector en de samenleving, inclusief de kleine rijsboer, centraal staat.

Misleiding

Voor de kleine boeren met een oogst van ruim een miljoen balen padie per seizoen is het elk jaar weer een probleem met de prijs en de afname. Minister Sewdien heeft dat in 1986 als onderdirecteur landbouw op het ministerie zelf ervaren. Gegeven zijn agrarische achtergrond mocht van Sewdien dus beter verwacht worden. Vanaf de eerste dag had hij kunnen werken aan fundamentele oplossingen. Niets blijkt minder waar te zijn. Zo worden de boeren 450 SRD aan geboden op dit moment. Dat betekent dat voor een oogst van 30.000 ha oftewel twee miljoen balen padie er ruim 315 miljoen SRD nodig is. Door slechts 70 miljoen SRD ter beschikking testellen zullen twee derde van de boeren uitgesloten worden.

Pelmolen?

Niet lang terug legde president Santokhi een steen voor de bouw van een pelmolen in de Prinsbernhardpolder. Hoeveel boeren padie zouden kunnen leveren voor verwerking werd hen niet verteld. Eerst verklaarde de minister dat de bouw met IDB-middelen zou geschieden. En toen de IDB dat ontkende kwam hij met de bewering dat de bouw uit de eigen begroting betaald zou worden. Ook dat bleek na verificatie niet waar te zijn.

Wederom misleiding

Er zijn ruim 25 opkopers in Nickerie waarvan een groot deel hun product verkopen aan één enkele exporteur en een ander deel op de lokale markt. Waar de minister de samenleving wederom misleid is dat hij zegt de rijst op de lokale markt veel meer zou opbrengen en daarom niet gesubsidieerd zal worden. Terwijl door de verkoop in kleine hoeveelheden rijst er veel meer handelingen c.q. kosten  worden gemaakt. Daarbij is de grootste kostenpost de winstmarge van 20% van de winkelier en de diverse belastingen die worden afgedragen aan de overheid.

Prado

Ook met zijn verklaring op zijn persconferentie dat ”als je de boeren geld geeft om een tractor te kopen, ze een Prado kopen” probeerde de minister de samenleving op te hitsen tegen de boeren.  Terwijl de Prado wel de auto is waarin de president en de ministers “gratis” rondrijden, probeert hij met dit argument goed te praten dat de miljoenen subsidie daarom rechtstreeks zal gaan naar één enkele opkoper c.q. exporteur.

Rode rijst

In lijn met de minister, deed dezelfde opkoper mee aan de misleiding van de samenleving. Hij beweerde dat hij de padie van een boer had geweigerd omdat de padie voor 90% zou bestaan uit “rode rijst” (= wilde rijs). Ook dat is een leugen omdat een padieareaal met 90% rode rijst niet te oogsten is omdat het gewas “gaat liggen” voordat het oogstrijp is. Hierdoor zijn de oogstkosten hoger dan de waarde van de oogst dus laat de boer het liever staan.

Onafhankelijke kandidaat

Wat duidelijk wordt is dat de regering met Minister Sewdien voorop bezig is een opkoper te bevoordelen. Nu al gonst het van de geruchten dat een deel van de subsidie, terug zal vloeien naar de partijkas van de VHP. En dit spel is reeds bij opeenvolgende regeringen gezien waarbij keer op keer de kleine rijstboer de rekening betaalt. OPTSU roept de rijstboeren en de samenleving op zich niet te laten misleiden en massaal te stemmen op de onafhankelijke kandidaat Bhartie Tjikoeri (#40), die gaat zorgen voor een goed productiebeleid, garantie op afname van alle padie en een garantieprijs dat vooraf bekend is.

Dubieuze gunning infrastructureel werk Van ’t Hogerhuysstra

INGEZONDEN - De NPS heeft nota genomen van de diverse persberichten met onderliggende dokumenten die zijn verschenen en interviews die zijn gehouden.

Bij de inschrijving die werd gehouden op 10 december 2024  hebben een 5-tal  bedrijven of consortia ingeschreven.

Op 12 maart 2025 werd bekend, dat het  project werd gegund aan Kuldipsingh voor maar lieft USD 22.7 miljoen, terwijl  Baitali de laagste inschrijver was met USD 19,3 miljoen,  hetgeen USD 3,4 miljoen goedkoper is.

Heel toevallig is dat alle 3 bedrijven die goedkoper dan Kuldipsingh hebben ingescheven werden gediskwalificeerd. 

Bij projekten die door Suriname of door multilaterale banken worden gefinancieerd heeft de NPS de voorkeur dat Surinaamse aannemers de gunning toegewezen krijgen vanwege de lokale werkgelegenheid en verdienste, maar deze gunningen dienen op een eerlijke wijze te geschieden door de Project Implementation Unit  ressorterend onder het Ministerie van OW.

De PIU – Project Implementation Unit- die onder het Ministerie van Openbare Werken valt, blijkt een subjectieve beoordeling met veranderende criteria te gebruiken om Baitali te diskwalificeren. Verder worden ook onjuiste verklaringen afgelegd door de PIU.

Baitali heeft geprotesteerd bij de PIU en heeft nu interventie gevraagd van de financieerder de IDB – de InterAmerican Development Bank.

De NPS staat altijd voor goed bestuur, een level playing field, eerlijkheid  en transparantie.

Baitali is een grote bedrijvengroep met een lange historie en is een gerenommeerde aannemer in Suriname en het Caraibisch gebied.

Deze dubieuze gunning aan een duurdere inschrijver kost de Surinaamse samenleving en het volk USD 3,4 miljoen meer, want die gaat de lening uiteindelijk terug moeten betalen.

De NPS doet een dringend beroep op de IDB om in te grijpen bij deze inschrijving, welke reeds 1 keer eerder is geannuleerd wegens het lekken van informatie.

De onafhankelijkheid van de PIU wordt in twijfel getrokken.

Voorgesteld wordt dat de IDB als beroepsinstantie deze tender opnieuw evalueert.

Persdienst van de NPS

‘Onteigening’ van plantagegronden is vanaf 1 mei 2025 reëel

INGEZONDEN - Het publieke debat over het effect van het nieuw Burgerlijk Wetboek (nBW) dat is aangezwengeld met het artikel “Onteigening boedelplantages per 1 mei 2025”, heeft grote maatschappelijke relevantie. Daarom mag het niet ontsporen. Wetgeving heeft effecten op de samenleving en moet dus eerlijk en begrijpelijk worden uitgelegd aan de samenleving, vooral aan hen die erdoor geraakt (kunnen) worden.

Dat het artikel “Onteigening boedelplantages per 1 mei 2025” een sociologische invalshoek heeft, is te merken aan het accent op de te verwachten nBW-effecten op het bezit van communale plantagegronden. Vanuit die invalshoek is het begrip onteigening gebruikt, dat in de volksmond betekent het verlies van het eigendomsrecht op grond. Ook in strikt juridische zin komt onteigening daarop neer, alleen verwijst het dan naar de wijze waarop de eigendom op grond wordt overgedragen aan het openbaar bestuur.

Het besproken artikel geeft geen enkele reden om aan te nemen dat het over de onteigening in strikt juridische zin gaat, dus dit publieke debat hoeft zich niet daarop te richten. Ook is onjuist dat het artikel suggereert dat er per 1 mei 2025 automatisch onteigend zal worden, omdat het artikel duidelijk uiteenzet langs welke weg eigendom volgens de artikelen 200a tot en met 200i van het nBW verkregen zal kunnen worden en verloren kan gaan.

Het artikel betwist de mogelijkheid die het nBW aanreikt aan derden om óók communale plantagegronden in eigendom te verkrijgen. En de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat elke verkrijging zal leiden tot eigendomsverlies bij de gezamenlijke nazaten van die plantage. Dat is de naakte waarheid. Dit effect is ook door de regering erkend in de Memorie van Toelichting (MvT), in die zin dat zij stelt geen strijdigheid te zien met hogere regelgeving ter bescherming van eigendom. Een parlementariër die zich als wetgever in het publieke debat heeft gemengd met nogal discutabele beweringen hierover, heeft haar luisteraars aangespoord om voor een beter begrip de nBW-bepalingen 200a-200i te lezen en daarover vragen te stellen.

Maar bijzonder aan het debat is dat de reacties de aangestipte discussie-thema’s negeren. In de reacties wordt het nBW aangeprezen als voordelig voor de Para-plantages, met het accent op de procedure die de artikelen 200a-200i voorschrijven. Daarbij wordt het mogelijk intreden van het gevreesde effect gebagatelliseerd dan wel onbesproken gelaten. Er wordt zelfs tegen beter weten in beweerd dat het nBW niets verandert aan het communale plantagegrondbezit.

Echter, het lezen van artikel 200d leert dat, behalve aan gebruikers, ook aan de Staat of aan een stichting eigendom op plantagegrond kan worden toegekend. Een verkapte vorm van onteigening? Artikel 200d brengt onweerlegbaar de Para-plantages binnen de reikwijdte van de betwiste nBW-oplossing. Volgens de MvT bij het nBW steunt artikel 200d mede op de verhandeling van A.J. Saheblal, “De afwikkeling van onbeheerde nalatenschappen in Suriname. De terugname door de overheid van onbeheerde en verlaten gronden in de boezem van het domein” van 1999.

Lezing van de MvT bij artikel 200a leert verder dat het artikel wél betrekking heeft op voormalige plantages. Uit de MvT bij de artikelen 200a-200i blijkt dat de nBW-oplossing voortkomt uit Antilliaanse rechtspraak die vrijwel uitsluitend handelt over ‘boedelplantages’. Daaruit volgt dat de nBW-oplossing een directe link heeft met ‘boedelplantages’ en niet met het overlast bezorgende, stedelijke boedelprobleem waaronder Suriname gebukt gaat.

Het is daarom misplaatst dat de geuite zorgen in het besproken artikel worden weggezet als paniekzaaierij en mis- en desinformatie, zoals gedaan door de parlementariër, die daarbij notabene aantoonbaar onjuiste beweringen heeft gedaan over onder andere het nBW en onteigening, en onnodig de geuite zorgen in het publieke debat als een etnische tegenstelling heeft uitgelegd.

Na het nBW en de MvT te hebben gelezen, is het helemaal niet vreemd en onbegrijpelijk dat de nazaten van de Para-plantages vraagtekens plaatsen bij de intentie van de wetgever. De aangereikte nBW-mogelijkheid om ook communale plantagegrond vanaf 1 mei 2025 om te zetten in privaat eigendom wordt als ongewenst beschouwd vanwege het voorziene negatieve effect daarvan op de plantagegemeenschap en -cultuur.

Of die aangereikte nBW-mogelijkheid succesvol toegepast zal kunnen worden, zal de toekomst moeten uitwijzen. Belangrijk is dat plantagegemeenschappen bewust zijn van dat risico en anticiperend daarop maatregelen treffen ter behoud van hun bijzondere samenlevingsstructuur en -cultuur.

Deze bijdrage beëindig ik in de hoop dat het (on)bewust langs elkaar heen praten in dit belangrijke publieke debat wijzigt in een eerlijk informatief debat ter voorkoming van onnodige rechtsprocessen en de daaraan gerelateerde ellende.

Mr. M.A. Castelen, LLM & LLM

Advocaat, gespecialiseerd in staats- en bestuursrecht, mensenrechten en internationaal recht

Eindsprint naar 51 DNA-zetels

INGEZONDEN - Nu de deelnemende politieke partijen de laatste hordes voor de DNA-kandidaten hebben weggenomen en de kandidatenlijsten hebben ingediend bij de verkiezingsautoriteiten, zal de strijd nu echt beginnen in alle hevigheid. Bij de eindsprint van de laatste honderd meter naar de 51 felbegeerde DNA-zetels zal er heel hard geknokt moeten worden. Dit zal gepaard gaan met enorm veel financiële inspanningen, veel overredingskracht, goed uitgebalanceerde partijprogramma’s en de gebruikelijke showcultuur bij verkiezingscampagnes. Wat we ook geconstateerd hebben, is dat de respectieve politieke partijen niets aan het toeval hebben overgelaten bij het samenstellen van de DNA-kandidatenlijsten om elkaar af te troeven op etniciteit, deskundigheid, populariteit, genderoverweging, jongeren, nieuwe gezichten en ervaring.

De finale strategie van de politieke organisaties zal mede gebaseerd worden op de bovenstaande aspecten. Met alle geoorloofde en ongeoorloofde middelen zal de strijd gevoerd worden. Partijen willen zoveel mogelijk DNA-zetels vergaren om in een gunstige positie te komen en sterk te kunnen onderhandelen bij de vorming van de komende regeringscoalitie. Het aantal zetels is hierbij bepalend voor een sterke en strategische onderhandelingspositie. Men is dus op zoek naar een ruim politiek draagvlak.

Het is overduidelijk dat geen enkele politieke partij buiten de boot wil vallen. Dit kan ook verklaard worden door de gunstige economische vooruitzichten van Suriname over een paar jaar, sinds de Final Investment Decision (FID) van TotalEnergies dat de offshore olieproductie in 2028 zal beginnen en dat op basis daarvan de staatskas behoorlijk zal rinkelen. Deze wetenschap brengt met zich mee dat de belabberde financiële armslag van de overheid aanzienlijk zal worden aangesterkt. Iedereen wil dan daar staan als de daadkrachtige vader die zijn huishouding op peil kan houden. De jarenlang uitgestelde staatsuitgaven voor onderwijs, gezondheidszorg, infrastructuur, stadsverfraaiing, huisvesting, modern transport, jongeren, senioren, mensen met een beperking, ontwikkeling van de agrarische productie, etc. zullen hun beslag nu kunnen vinden. Natuurlijk zal dit gepaard moeten gaan met goed en visionair leiderschap.

Het is al zo vaak gezegd dat de natuurlijke rijkdommen van het land eigendom zijn van de Surinamers en dat de welvaartspositie van de Surinamers verbeterd moet worden met deze rijkdommen. Dus de ontwikkelingsbenadering moet dan wel nationaal zijn: stad, district en binnenland. De diversificatie van de economie en een stabiliteits- en welvaartsfonds moeten meegenomen worden in de middellange- en langetermijnontwikkelingsplannen. De jarenlang scheve economische groei van Suriname moet met de toekomstige inkomsten uit de offshore oliewinning rechtgetrokken worden.

De politieke partijen die nu hemel en aarde bewegen om regeringsverantwoordelijkheid te nemen na 25 mei of hun regeringsmandaat geconsolideerd willen hebben, moeten zich hiervan goed rekenschap geven.

Ettiré Patra

Soap Bhikharie legt valsheid van veel Surinamers bloot

INGEZONDEN – Inmiddels hebben wij al vele afleveringen uit de goedkope soap gezien. Bhikharie heeft zich onsterfelijk belachelijk gemaakt met zijn houding. Voor de goede orde: hij heeft alle recht om zijn rechten op te eisen, en die ruimte en steun moet hij ook krijgen. Daarmee is nu hopelijk iedereen die in de “schuimbekkende houding” was gesprongen tot rust gekeerd. Dit artikel gaat over het blootleggen van de valsheid en “praatjesmakerij” van velen in Suriname. De soap van Bhikharie legt dat heel goed bloot.

Valsheid van velen

Het ging bij velen niet om het feit dat Bhikharie aan de verkiezingen mocht meedoen. Bhikharie zelf leek dat niet eens echt te willen, want zijn inspanning en voorbereidingen waren totaal geen teken van serieusheid, maar daar straks meer over. Bij anderen ging het er vooral om nu een kans te pakken om weer op de regering, vooral Santokhi, te kunnen hakken. Laat ik dit punt meteen helder maken.

Wat blootgelegd werd rond de soap van Bhikharie is de foute houding van vele Surinamers. Plotseling waren vriend en vijand enorme pleitbezorgers voor Bhikharie. Suriname was een bewijs van een rechtsstaat geworden na het eerste vonnis van het Hof. De NDP’ers buitelden over elkaar heen om lof te uiten aan het adres van het Hof. Chan had een “pakslaag” gekregen, en het feest kon beginnen voor velen. Silos vond dat het CHS gelijk had, maar Santokhi had anders moeten beslissen. Hoe dat zo? Als Santokhi dat had gedaan, was Silos de eerste geweest die bij de door Samson geduide satellietzenders tekeer was gegaan.

Een ander punt ter illustratie: plotseling vond Silos dat Landvreugd niet betrokken mocht zijn bij de organisatie van de verkiezingen, maar in 2020, ten tijde van haar OKB-voorzitterschap, was Noersalim wél minister en dat mocht dan weer wel? Hoezo selectief doen? Je maakt je onsterfelijk belachelijk. Je valt zo gigantisch door de mand dat het alleen maar gaat om Santokhi aanvallen. Zo jammer dat men zijn/haar naam en principes te grabbel gooit in de blinde vendetta.

Aan de NDP’ers, die plotseling zo vol lof zijn over het Hof, de vraag: wat vinden zij dan van het vonnis van Bouterse? Het Hof heeft Bouterse veroordeeld tot 15 jaar gevangenisstraf voor de 15-voudige moord op Surinamers. Kom op NDP’ers, toon ruggengraat en steek de loftrompet uit. Ala takroe tjaar wang boeng. De Bhikharie-soap heeft ertoe geleid dat de NDP’ers nu voluit toegeven dat Suriname een rechtsstaat is en dat het Hof onafhankelijk is, en dus dient het vonnis van Bouterse gerespecteerd te worden. Iedereen die heeft meegewerkt aan, dan wel de andere kant heeft opgekeken bij, het vluchten van Bouterse, is op z’n minst moreel en ethisch verwerpelijk. En daar stikt het helaas nu van in Ocer.

Rol van Bhikharie

Bhikharie is al jaren politiek zeer geëngageerd en probeert al jaren om mee te doen aan de verkiezingen. Hij heeft uitgesproken meningen over vooral integriteit, goed bestuur en efficiëntie van gemeenschapsmiddelen. Uitgerekend Bhikharie maakt in zijn blinde aanval op Santokhi nu een enorme faux pas. In plaats van dat hij tijdig en goed voorbereid in februari zijn “stukken” aanlevert om zo “last-minute” verrassingen op te kunnen vangen, gaat een deel van zijn bestuur halfslachtig op de laatste dag en op het laatste moment met half voorbereide “stukken” naar het CHS.

De afwijzing werd betwist door Bhikharie en door velen die graag afgeven op Santokhi. Dit probleem had voorkomen kunnen worden als hij zich tijdig, op de eerste dag, had aangemeld, maar het was allemaal zo amateuristisch last-minute. Voor iemand die al jaren de regering de les leest over hoe te managen, is dit een hele vreemde aanpak. Het is nogmaals zijn goed recht om last-minute te komen, maar iedereen weet dat er in processen kinken in de kabel kunnen komen – ook weleens onterechte. Files zijn bijvoorbeeld zeer onterechte hinderlijkheden in je tocht, maar je moet er wel beter op voorbereid zijn en tijdig vertrekken. De schuldvraag kan later komen, maar je weet zeker dat je de boot niet zal missen als je goed voorbereid van huis gaat. CHS heeft zeker niet moedwillig een stok voor de zaak willen steken.

Van Dijk-Silos, oudgediende op dit gebied, zei dat zij het eens was met de uitleg en houding van het CHS, en zij is niet iemand die een Santokhi-fan is. Voor iedereen die nu in de strakke houding voor Bhikharie is gesprongen, nu de vraag: sinds wanneer weet Bhikharie dat er op 25 mei verkiezingen zijn? En dus dat op 25 maart een lijst met kandidaten gepresenteerd moet worden? Precies! Je voelt het nu hopelijk wel aankomen.

Iemand die al jaren de regering de maat neemt over besturen, managen, efficiëntie, etc., moet toch weten wat plannen is, wat voorbereiden is en wat risicomanagement is? Iemand die pretenties heeft om een land te willen besturen, zou toch geen probleem moeten hebben met het proces van het indienen van “stukken” en later een lijst met kandidaten?

Als Santokhi klaagt dat hij onderweg veel “tackles” (mooi woord in Suriname) heeft ervaren en dat dingen helaas niet zijn gelopen zoals hij had gehoopt, dan wordt hij genadeloos afgeserveerd door iedereen – ook door Roy Bhikharie. Hier zie je dat de beste stuurlui in Suriname graag lekker aan wal aan de drank en sigaar zitten.

Als Bhikharie, na veel verspilling van gemeenschapsgelden, toch zijn zin krijgt, dan valt hij door de mand omdat hij zijn lijst met namen niet op orde had. Ja, ik hoor je al klagen dat hij tijd heeft verloren aan het procederen, maar het leven is niet eendimensionaal en rechtlijnig; plannen is daarom multidimensionaal en vaak parallel. Er zijn “als-dan”-scenario’s die men moet maken – althans, mensen die kundig beweren te zijn. Als je een land wilt besturen, dan moet je toch kunnen plannen. Dat is nu precies waar het Bhikharie aan ontbrak.

In plaats van dat hij met man en macht aan een lijst werkt, gaat hij weer onnodig gemeenschapsgelden verspillen – ook al gaat het om 1 SRD! – door een rechtszaak aan te spannen en hoger beroep aan te tekenen voor verruiming van de deadline voor het indienen van zijn lijst.

Wat zijn de principes van Bhikharie nog waard?

Hiermee bewijst Bhikharie dat hij niet met de verkiezingen bezig is, maar met zijn blinde vendetta tegen Santokhi, en mogelijk opgejut is door de zoon van Santokhi. Deze kongsi riep meteen vragen op en legde voor mij iets anders en ook onaangenaams bij Bhikharie bloot.

Als hij jaren hamert op integriteit en klaagt over nepotisme, dan kan het niet zo zijn dat je iemand als Rishano prominent op jouw lijst opneemt. Los van de ruzie tussen vader Santokhi en zoon Santokhi, is één ding duidelijk: Rishano deugt niet en komt niet door de filter van zuiverheid en integriteit. De lijst is te lang om dat aan te tonen. Rishano zelf is het schoolvoorbeeld van nepotisme, waar hij vier jaar lang gemeenschapsgeld heeft opgemaakt.

Waarom deed Bhikharie dat? Een wanhoopspoging om nu eindelijk via de foute populariteit – niet te verwarren met stemmentrekker – van Rishano eindelijk in DNA te komen?

Op 25 mei 2025 zal men niet op Bhikharie en zijn mensen kunnen stemmen, maar gelukkig wel op mensen die de foute en valse houding van deze Surinamers kunnen afstraffen.

Hikmat Mahawat Khan

Disclaimer:

SUN.sr is een uitgave van United Television N.V., afgekort UTV N.V. Door het gebruik van deze website, stemt u in met deze disclaimer. Deze website streeft ernaar informatie/data in haar online uitgave zo correct, volledig en nauwkeurig mogelijk weer te geven. Echter kunnen aan de informatie/data geen rechten worden ontleend. Wijzigingen en typefouten worden voorbehouden. De uitgever aanvaardt geen enkele verantwoordelijkheid voor schade op welke manier dan ook ontstaan door gebruik van de website, noch voor onvolledigheid of onjuistheid van informatie. Columns en opinies geven de mening weer van de auteur, niet die van de uitgever.