Dr. Sheila A.R. Kort is op woensdag 11 juni 2025 aan de Anton de Kom Universiteit van Suriname (AdeKUS) gepromoveerd op het onderwerp: “Liver and kidney function in pregnant women in Suriname: Associations with exposure to lead and mercury and adverse birth outcomes.” Tijdens een publieke zitting in de historische Centrumkerk verdedigde zij met succes haar proefschrift.

De promotor van het onderzoek was prof. Wilco Zijlmans. Het onderzoek maakt deel uit van de zogenoemde MekiTamara-studie, uitgevoerd binnen het Caribbean Consortium for Research in Environmental and Occupational Health (CCREOH). De studie is een samenwerking tussen AdeKUS en drie Amerikaanse universiteiten: Tulane University, University of Pittsburgh en University of Alabama.

Het promotieonderzoek richtte zich op de relatie tussen blootstelling aan zware metalen – vooral kwik en lood – en de werking van lever en nieren bij zwangere vrouwen in Suriname. Ook werd gekeken naar de gevolgen voor de uitkomst van de zwangerschap.

Schadelijke effecten op organen en geboorte-uitkomst

Uit het onderzoek bleek dat vrouwen met hogere concentraties kwik in hun bloed ook verhoogde waarden vertoonden in nierfunctietesten, zoals creatinine en ureum. Deze waarden lagen bij de meeste vrouwen nog binnen de normale grenzen, maar wijzen mogelijk op beginnende schade aan de nieren.

Daarnaast werd een verband vastgesteld tussen verstoorde lever- en nierfuncties en ongunstige geboorte-uitkomsten. Zo werden sommige baby’s te vroeg of met een te laag geboortegewicht geboren, of hadden zij een lagere Apgar-score, wat kan duiden op een verminderde gezondheidstoestand direct na de geboorte.

Milieuvervuiling als risicofactor

Kwik komt in Suriname vooral vrij bij kleinschalige goudwinning, waarna het via rivieren in vissen terechtkomt – een belangrijke bron van voeding voor veel gemeenschappen. Loodblootstelling kan voortkomen uit verouderde verf, batterijen of landbouwchemicaliën. Ook andere metalen komen vrij bij afvalverbranding en grootschalige landbouw.

Aanbevelingen voor beleid en vervolgonderzoek

Het onderzoek roept belangrijke vragen op over de lange termijngevolgen van blootstelling aan zware metalen bij zwangere vrouwen. De resultaten onderstrepen het belang van verder wetenschappelijk onderzoek én beleidsmaatregelen.

“Het is aan te bevelen om zwangere vrouwen routinematig te screenen op blootstelling aan kwik en lood, evenals op lever- en nierfunctie,” aldus Dr. Kort.

De studie onderstreept hoe urgent het is om zwangere vrouwen – en bij uitbreiding de gehele bevolking – beter te beschermen tegen milieuvervuiling die een bedreiging vormt voor de volksgezondheid.